6-8 Ekim Kobani olayları nedir? Yasin Börü nasıl öldürüldü? Kobani olaylarında ölenlerin listesi

6-7 Ekim tarihlerinde başlayan olaylar HDP'nin halkı Kobani için sokağa çağırmasıyla başladı.

HDPNİN SOKAK ÇAĞRISI NEYDİ?.

6 Ekim 2014'te Halkların Demokratik Partisi (HDP), Parti Meclisi ile MYK toplantısını yaptı. HDP eş genel başkanlar Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ başkanlığındaki toplantılarda, Kobani'deki son durum ile bunun Türkiye'ye yansımaları değerlendirildi.

MYK sonrası yapılan yazılı açıklamada, Kobani için acil eylem çağrısı yapıldı. "Halklarımıza Acil Eylem Çağrısı" başlığı taşıyan açıklamada, "Kobani'de yaşanan katliam girişimine karşı 7'den 70'e bütün halklarımızı sokağa, alan tutmaya ve harekete geçmeye çağırıyoruz.

Bütün uluslararası kurumlar, demokratik kitle örgütleri, emek ve meslek örgütleri, kadın ve gençlik örgütleri, demokratik güçler Kobani'de yaşanan vahşete karşı harekete geçmelidir. Bundan böyle her yer Kobani'dir. Kobani'deki kuşatma ve vahşi saldırganlık son bulana kadar süresiz direnişe çağırıyoruz." denildi.

Bu çağrının ardından sokaklar karıştı. Diyarbakır’da patlak veren ve Türkiye’nin pek çok iline yayılan toplumsal olaylarda ilk 3 günde 23 kişi öldü. 10 Ekim'de ölü sayısı 35 olarak açıklandı. Sonraki günlerde yaralıların da yaşamını yitirmesiyle toplam ölü sayısı 50'ye yükseldi.

9 Ekim'de Diyarbakır'da basının karşısına çıkan HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş, yaşanan şiddet olaylarından dolayı üzüntülü olduklarını söyledi, olaylardan sorumlu olmadıklarını öne sürdü. Demirtaş'ın açıklamasında öne çıkan ise İmralı Cezaevinde kalan Abdullah Öcalan ile ilgili açıklaması oldu.

Demirtaş, "Dün gece itibariyle bizler sayın Öcalan ile kısa bir mesaj bağlantısı kurma imkanı bulduk. Kendisinin de katliam ve büyük provokasyon tehlikesine karşı diyalog ve müzakereyi hızlandırma yöntemini bütün taraflara telkin, tavsiye, önerdiğini belirtmek istiyoruz" dedi.

Öcalan'ın bu mesajının ardından olaylar sona erdi.

‘6-7 Ekim olayları’ sırasında ne oldu? Bu kadar insan neden öldü? Tetiği çekenler kimdi?

Ölenler arasında Kürt siyasi hareketine mensup vatandaşlar, PKK mensupları da vardı. İslamcı çizgideki Hüda-Par hareketinin takipçileri, Kürt göstericilere tepki için sokağa çıkan aşırı milliyetçi kesimler ve güvenlik görevlileri de…

Bir de serseri kurşunlara hedef olup hayatını kaybeden vatandaşlar vardı.

Olaylar sırasında ve sonrasında kayıtlara geçen ölümlerin çoğunun failleri bulunmadı. Olayların ne kadar aydınlanacağı, faillerin ne kadarının adaletin önüne çıkacağı önümüzdeki dönemin en önemli sorularından birini oluşturacak.

Bu olaylarda ölenlerin isimleri ve nasıl öldürüldüklerine dair bilgiler şöyle özetlenebilir:

MUŞ
Hasan Buksur (25)
7 Ekim Muş’un Varto ilçesinde Kobani’ye IŞİD saldırısını protesto eden gruplar sokaklara barikatlar kurup, polisle çatışmaya girdi. Varto’nun Buzlugöze köyünden inşaat işçisi Buksur, bu olaylar sırasında başına isabet eden bir kurşunla hayatını kaybetti. Bu, 6 Ekim Pazartesi günü başlayan toplumsal olaylarda kayıtlara geçen ilk ölüm haberiydi. Varto’nun HDP’li Belediye Eşbaşkanı Sabite Ekinci, Buksur’un ölümünden sonra “Özel Harekâtçılar hedef alarak alnından vurdular” iddiasında bulundu.

BATMAN
Emrah Demir (23)  7 Ekim Lise mezunu. Ailesi Batman’dan İstanbul’a göç etmişti. İstanbul Yenibosna’da babasına ait bir kıraathanede çalışıyordu. 7 kız kardeşi vardı, ailenin tek erkek çocuğuydu. Askerden döneli 6 ay olmuştu. Bayram nedeniyle Batman’a dedesini ziyarete gitti. Bir arkadaşının çağrısıyla protesto yürüyüşüne katıldı. HDP’lilerin İslamcı çizgideki Hüda-Par binası önünde düzenledikleri gösteri sırasında göğsüne isabet eden 4 saçmayla hayatını kaybetti. Başsavcılıktan yapılan açıklamada, ölümün Hüda-Par binasından tüfekle ateş edilmesi sonucu meydana geldiği ifade edildi.

VAN
Hamit Caner (58)  7 Ekim Van Belediyesi’nde 22 yıllık işçi, 3’ü kız 6 çocuk babasıydı. Van’da meydana gelen olaylarda PKK yanlısı bir grup Diyanet’e bağlı Bediüzzaman Kur’an Kursu binasına molotofkokteyli ve taş atarak saldırdı. Bu sırada olay yerinde bulunan Caner, göğsüne isabet eden tek tabanca kurşunuyla hayatını kaybetti. HDP, Caner için taziye çadırı kurup kendisini ‘şehit’ ilan etti. Buna karşılık, Hüda-Par’a yakın bir internet sitesi, Caner’in saldırıya maruz kalan bir kadın yakınını korumak isterken PKK’lı göstericiler tarafından vurulduğunu iddia etti.

Yunus Aktaş (19)  9 Ekim İnşaat işçisi. Van’ın Seyrantepe Mahallesi’nde Kürt grupların IŞİD’i protesto eden gösterileri sırasında polisle çıkan çatışmalarda silahla vuruldu, 2 gün sonra 11 Ekim’de hastanede hayatını kaybetti. Aynı saldırıda yaralanan Savaş Yücedağ, okul bahçesinde bulundukları sırada polisin üzerlerine rastgele ateş açtığını öne sürdü. Yunus Aktaş’ın cenazesi HDP’liler tarafından kaldırıldı.

DİYARBAKIR

Ahmet Dakak (19)  7 Ekim Hüda-Par gönüllüsü. Pasta malzemesi satan babasının yanında çalışıyordu. Kendisi gibi Hüda-Par sempatizanı olan 3 arkadaşıyla birlikte bayramın son günü Diyarbakır’ın İskanevleri  semtinde kurban eti dağıtımından dönerken araçlarının önünü kesen 50-60 kişilik PKK yanlısı bir grubun saldırısına uğradı. Olay yerinde öldü. Otopsi raporunda “Vücudunda 22 delici/kesici alet ve 1 ASMÇ (Ateşli Silah Mermi Çekirdeği) yaraları nedeniyle hayatını kaybettiği” tespitine yer verildi.

Yasin Börü (16)  7 Ekim Hüda-Par gönüllüsü. Babası fırıncıydı, Gaffar Okkan Anadolu İmam Hatip Lisesi 11. sınıf öğrencisiydi. O da kurban dağıtımından dönerken saldırıya uğrayan gruptaydı. Ahmet Dakak vurulunca, diğer 2 arkadaşıyla birlikte olay yerindeki bir binaya sığındı. Bu binada aynı grup tarafından linç edilerek öldürüldü. Hüda-Par’ın açıklamasında, “Öldürüldükten sonra yakıldığı” ileri sürüldü. Aynı saldırıdan yaralı olarak kurtulan Yusuf Er, Börü’nün “3’üncü kattan aşağı atıldığını, üzerinden araçla geçildiğini, ayrıca kafasının taşla ezildiğini” söyledi. Börü’nün öldürülüşü hem

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan hem de Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından gündeme getirildi.

Riyad Güneş (26)  7 Ekim Kuruyemişçi. Ortaokul mezunu, 2 çocuk babası. Kurban dağıtan Hüda-Par gönüllüleri arasındaydı. Aynı saldırıda binaya sığındı ve aynı saldırganlar tarafından öldürüldü. Görgü tanığı Yusuf Er, Güneş’in de binadan aşağı atıldığını söyledi.

Hasan Gökguz (25)
7 Ekim Kuruyemişçiydi. 4 yıllık evli, 2 yaşında oğlu vardı. Öldüğünde, eşi ikinci çocuklarına 9 aylık hamileydi. Aynı hadisede PKK yanlısı grubun saldırısında arkadaşlarıyla aynı binaya sığındı.  Bıçaklanarak öldürüldü ve görgü tanıklarına göre Börü ve Güneş gibi aşağı atıldı. Vücudunda 20 kesici-delici alet yarası tespit edildi.

Turan Yavaş (40)  7 Ekim Reklam tabelacısı, evli ve 2 çocukluydu. Hüda-Par üyesi, Bağlar ilçesi meclis adayıydı. Diyarbakır’ın Bağlar semtinde PKK yanlılarının saldırısına uğrayan Hüda-Par’a yakın Köy-Der binasındaydı. Hüda-Par Diyarbakır İl Başkanı Şehmuz Tanrıkulu’nun açıklamasına göre, bina yakılmaya kalkışılınca, aşağı indi, bu sırada açılan tabanca ateşiyle öldürüldü. Cebinden kurban eti dağıtılacak fakir ailelerin listesi çıktı.

Cumali Güneş (30)  7 Ekim Şanlıurfa’da sağlık memuruydu. Bayram ziyareti için Diyarbakır’da bulunuyordu. Hüda-Par’ın kurban dağıtan gönüllüsüydü. Kundaklama girişimine hedef olan Köy-Der binasındaydı. Dışarı çıkınca tabancayla göğsünden vuruldu, 10 Ekim’de hayatını kaybetti.

Mahfuz Enes (55)  7 Ekim Diyarbakır’ın Sur ilçesinde ‘menşei belirsiz’ bir ateşli silahla vurularak öldürüldüğünde yanında eşi vardı. Hüda-Par İl Başkanı Şehmuz Tanrıkulu, Enes’in sarıklı, cübbeli kıyafeti nedeniyle, IŞİD’çi diye hedef seçildiğini öne sürdü, “Kendisi Menzil’ciydi” dedi.

Süleyman Kale (19)  7 Ekim Diyarbakır’da PKK yanlılarıyla, Hizbullah yanlıları arasında meydana gelen çatışma sırasında tabancayla öldürüldü. Kürt medyasında Kale’nin Hizbullah tarafından vurulduğu iddiası işlendi.

Yusuf Tokar 7 Ekim Aynı gün Diyarbakır’ın muhtelif semtlerine yayılan olaylar sırasında protestocu grubun içindeyken ateşli silahla öldürüldü. Kimliği ve yaşı hakkında açık kaynaklarda fazla bir bilgi yok.

Mahsum Çoban (21)
7 Ekim Aynı akşam meydana gelen olaylar sırasında pompalı tüfekle öldürüldü. HDP çevreleri, Çoban’ın ölümünden Hizbullah ve Hüda-Par’ı sorumlu tuttu.

Uğur Özbay (19)  9 Ekim Diyarbakır’da Kürt grupların IŞİD protestoları sırasında tabancayla vuruldu. HDP çevreleri, polis ateşiyle öldüğünü ileri sürüyor.
Baver Şeyhanlıoğulları (18)  9 Ekim Diyarbakır’daki Hüda-Par yanlısı grupla PKK taraftarları arasında yeniden alevlenen çatışmalar sırasında pompalı tüfekle öldürüldü. HDP çevreleri, Mahsum Çoban gibi Şeyhanlıoğulları’nın da Hizbullah tarafından öldürüldüğünü iddia etti.

Mesut Menekşe (42)  10 Ekim Diyarbakır’ın Şehitlik semtinde 10 Ekim günü yapılan Kobani protestosuna katılan göstericiler arasındaydı. Ertesi gün evinde hayatını kaybetti. İnsan Hakları Derneği, Menekşe’nin polisin sıktığı biber gazına maruz kaldığı için fenalaşıp evinde öldüğünü ileri sürdü. Diyarbakır Valiliği ise bu iddiayı reddederek, Menekşe’nin uyuşturucu bağımlılığı tedavisi gördüğünü, kesin ölüm nedeninin Adli Tıp raporuyla ortaya çıkacağını belirten bir açıklama yaptı.

Murat Dağ (24)  10 Ekim Diyarbakır’ın Bağlar ilçesindeki gösteriler sırasında ateşli silahla vuruldu. Cenazesi HDP’liler tarafından kaldırıldı. HDP milletvekili Nursel Aydoğan cenaze töreninde, “Başbakan’ın talimatıyla polis Dağ’ı da öldürdü” suçlamasını yöneltti.

GAZİANTEP

Gaziantep, 6-7 Ekim hadiselerinin ardından karşıt çizgide grupların silahlanıp çatışmaya girdiği iç savaş görüntülerine sahne oldu. Kürtlerin yoğun yaşadığı mahallelerde düzenlenen Kobani protestoları, beraberinde tepki gösterilerini getirdi. Şehrin bazı noktalarında ellerinde satır, silah, sopa taşıyan, kimi tekbir getiren, kimi kurt işareti yapan gruplarla, Kürt göstericiler karşı karşıya geldi. 9 Ekim Perşembe günü akşam saatlerinde duyulmaya başlayan silah sesleri sabah 03.00’e dek susmadı. Gün aydınlandığında 5 ölü, 3’ü polis 20 yaralı vardı.

Sevgi Alıcı  (19)  9 Ekim Barak Mahallesi’ndeki evinde sofrada yemek yerken pencereden girip ensesine saplanan tabanca kurşunuyla hayatını kaybetti. 2 yıllık evli, 11 aylık bir çocuk annesiydi. Silahı kimin ateşlediği araştırılıyor.

Süleyman Balcı (15)  9 Ekim Barak Mahallesi’ndeki olaylarda pompalı tüfekle vuruldu. Babası inşaat ustası, ortaokul terk, işsiz. Ailesine göre ekmek almak için sokağa çıkmıştı. Ölümünden hemen önce aşırı milliyetçi grubun içinde tekbir getirirken görülmüştü.

Ömer Uçaker (27)  9 Ekim Fabrika işçisi. Ocaklar Mahallesi’ndeki karşıt grupların çatışması sırasında tabancayla öldürüldü. Ailesi, yoldan geçerken vurulduğunu öne sürdü. Görgü tanıkları aşırı milliyetçi grubun içinde yer aldığını ileri sürüyor.

Şahin Dağhan (27)
9 Ekim Siirtli tekstil işçisi. Gaziantep’teki olaylar sırasında HDP’li göstericiler arasında yer aldığı ileri sürüldü. Ancak ailes,i “İşten dönüyordu” diyerek olaylarla ilgisi olmadığını belirtti. Pompalı tüfekle öldürüldü. HDP cenazesine sahip çıktı.

Musa Bayram (26)  9 Ekim Hakkâri, Beytüşebaplı tekstil işçisi. Gaziantep’teki olaylar sırasında tabancayla vurularak öldürüldü. Kürt siyasi hareketi içindeki Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Bayram’ın cenazesine sahip çıkarak kendisi için mevlit okuttu.

ŞANLIURFA

Aynur Kudin (28)  9 Ekim Tunceli Üniversitesi Bankacılık bölümünden mezun. Şanlıurfa Viranşehir’de Kobani protestoları evinin önüne uzandığında, balkondaydı. Kız kardeşleri Adalet ve Çağla, göstericiler arasındaydı. Ağabeyi Hakkı Kudin’in ifadesine göre Adalet, polisler tarafından dövülmeye başlanınca, abla Aynur Kudin, “Kardeşimi öldürüyorlar” diye balkondan feryat etti. Bu kez polis balkona biber gazı attı; kapsül yere düştü fakat gaz binayı ve tüm sokağı sardı. Gaz bulutu içinde kalan Aynur Kudin, fenalaşıp yere yığıldı. Sağlık ocağı ve yoğun bakımdaki doktorlar, “Gaza bağlı kafa içi basıncı, tansiyon yükselmesi ve beyin kanaması” ön tanısı koydu. Genç kadın 7 gün komada kaldı fakat kurtarılamadı, 16 Ekim’de hayatını kaybetti.

SİİRT

Yusuf Çelik (17)  7 Ekim Bir lokantada çırak olarak çalışıyordu. Siirt’in Kurtalan ilçesinde belediye binasının önünde Kobani protestosu için toplanan PKK yanlısı grubun içindeydi. Bahçede başkanı AK Partili olan belediyeye ait iş makinelerini ateşe veren gruba bina içinden ateş açıldı. Dağılan grup, AKP’li Belediye Başkanı Nevzat Karatay’ın ve korucu yakınlarının evlerine ve çarşıdaki işyerlerine saldırdı, bir cep telefonu dükkanını yağmaladı. Karatay’ın yakını olan bir korucu, uzun namlulu tüfekle ateş açtı. Bu ateş sırasında Çelik olay yerinde ölürken, 11 kişi yaralandı. HDP, fail olarak köy korucularını gösterdi.

Necmettin Çelik (45) 7 Ekim Yusuf Çelik’in babası. Geçen dönem Kurtalan Belediyesi’nde işçiydi. Aynı saldırıda oğlunun yanında vuruldu, hastanede ertesi gün öldü.

Mehdi Erdoğan (35) 7 Ekim Mezopotamya Yakınlarını Kaybedenlerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’nin Kurtalan Temsilcisi’ydi. Marmaris’te mevsimlik işçi olarak çalışıyordu. Kurtalan Belediyesi önünde başlayan ve daha sonra çarşıya yayılan hadiseler sırasında köy korucuları tarafından açıldığı öne sürülen ateş sonucu öldü. Cenazesine HDP sahip çıktı.

Davut Nas (19) 8 Ekim Siirt’te bir camcıda çalışıyordu. Siirt merkezinde düzenlenen Kobani protestoları sırasında polis ile göstericiler arasında yaşanan çatışmada açılan ateş sonucu öldü. HDP sözcüleri Nas’ın polis tarafından vurulduğunu ileri sürüyor, Emniyet yetkililerine göre fail belirsiz.

Kamil Taş (25)  9 Ekim Siirt’te muhasebeci olarak çalışıyordu. Göstericiler, Siirt’in Alan Mahallesi’ndeki Kaymaz Petrol’e molotoflarla saldırdı. İddiaya göre, benzinliğin sahipleri saldırıyı önlemek için grubun üzerine tabancayla ateş etti, Kamil Taş burada vuruldu. Ailesi, “İstasyonda bulunan arabasını almak için gittiğinde” vurulduğunu öne sürdü. HDP, cenazeye sahip çıktı.

Şakir Çal (39)  9 Ekim Siirt’teki benzin istasyonunda meydana gelen aynı olayda tabanca ateşiyle vuruldu. Yaralı olarak kaldırıldığı hastanede, 23 Ekim’de öldü. Cenazesi Kürt gruplar tarafından kaldırıldı. İstasyonun sahibi Abdurrahman Kaymaz ve kardeşinin ifadesi alındı, gözaltı ya da tutuklama olmadı.

MARDİN

Kerem Karaaslan (32)
6 Ekim Endüstri meslek lisesi mezunu, işçi. Ölümü konusunda 2 ayrı iddia var. Birinci iddiaya göre, Mardin Kızıltepe’ye bağlı Ersoylu köyünde gösteri amacıyla yolu kapatan 2 çocuğa çarpıp kaçarken bir başka araçtan açılan tabanca ateşiyle hayatını kaybetti. HDP kaynaklı ikinci iddiaya göre, Karaaslan köy yolundaki Kobani protestocularından biriydi ve bu nedenle vuruldu. Karaaslan’ın cenazesine HDP sahip çıktı.

Abdullah Muhammed Latif (43)
8 Ekim Suriye vatandaşı. 2 yıl önce mülteci olarak Türkiye’ye geldi ve Kızıltepe’de manav dükkanı açtı. Suudi Arabistan vatandaşı olarak bacanağı Fehad İbrahim Elduveric ile arabayla giderken Mardin dönüşü Kızıltepe’de yolda kimlik kontrolü yapan PKK yanlısı bir grup tarafından durduruldu. İddiaya göre, sakalları nedeniyle IŞİD üyesi oldukları gerekçesiyle tabancayla öldürüldü, aracı yakıldı.

Fehad İbrahim Elduveric  (45)  8 Ekim Aynı saldırıda bacanağı Muhammed Latif ile birlikte öldürüldü. Her ikisinin üstünde bulunan toplam 10 bin liraya yakın para saldırganlar tarafından gasp edildi.

Bilal Gezer (29)  8 Ekim İnşaat işçisi, 1 çocuk babası. Mardin’in Dargeçit ilçesinde Hüda-Par binasını taşlayan göstericilerin arasındayken açılan ateş sonucu hayatını kaybetti. HDP’liler, Gezer’e Hüda-Par binasından pompalı tüfekle ateş edildiğini ileri sürüyor.

Sinan Toprak (16)  8 Ekim Lise öğrencisi. Dargeçit ilçesindeki Hüda-Par binası önünde meydana gelen olaylarda Bilal Gezer ile öldürülen 2’nci gösterici oldu. HDP’liler Hüda-Par binasından ateş açıldığını ileri sürüyor. Hüda-Par bu suçlamayı reddediyor.

Abdulkerim Seyhan (27)  9 Ekim Gezer ve Toprak defnedildikten sonra HDP’li bir grup, taziye dönüşü ilçe jandarma komutanlığı önünden geçerken olaylar çıktı, Seyhan bu hadiseler sırasında açılan ateşle vuruldu. Mardin Valiliği şu açıklamayı yaptı:  9 Ekim 16.00 sularında İlçe Jandarma Komutanlığı’na yapılan silahlı saldırı esnasında nizamiyede görevli nöbetçi erler tarafından açılan ateşe önce uyarı atışı yapılmış, akabinde çevredeki evlerden yapılan silahlı ateş üzerine verilen karşılık sonucunda 7 gösterici yaralanarak hastaneye kaldırılmış, bunlardan birisi (Seyhan) Midyat Devlet Hastanesi’nde hayatını kaybetmiştir.”

Eshan Akdoğan 8 Ekim  (Yaşı bilinmiyor) Mardin’in Dargeçit ilçesi Umutlu Köyü yakınlarında ateşli silahla vurulmuş halde bulundu. Açık kaynaklarda Akdoğan’ın öldüğü dışında başka hiçbir bilgi yer almıyor.

Beşir Remezan Arif (8)  9 Ekim Suriye vatandaşı. Mardin’in Nusaybin ilçesinde göstericilerin sınırda düzenlediği eylem sırasında Suriye’deki Kamışlı tarafından sınıra yığılma olunca, asker havaya ateş açtı. Sınırın Suriye tarafında bulunan Beşir Arif, bu kargaşa sırasında çenesinden giren bir kurşunla hayatını kaybetti. HDP çevreleri jandarmayı suçlarken, jandarma yetkilileri sınır ötesinden ateş açıldığını iddia ettiler.

Mehmet Erdoğan (22)  9 Ekim Mardin Dargeçit ilçesindeki olaylar sırasında hayatını kaybettiği biliniyor. Ancak ne şekilde öldüğü konusunda açık kaynaklara yansıyan hiçbir bilgi yok. Eshan Akdoğan gibi Mehmet Erdoğan’ın ölümü üzerindeki muamma da hâlâ aydınlanmış değil.

BİNGÖL

  Atıf Şahin (47)  9 Ekim Bingöl İl Emniyet Müdür Yardımcısı. Şehir merkezinde Emniyet Müdürü Atalay Ürker ile Kobani protestoları sonucu ortaya çıkan tahribatı tespit çalışması yaparken silahlı saldırıya  hedef oldu. Şahin olay yerinde şehit oldu. Ürker yaralandı. Bingöl Valiliği, olaydan 2 saat sonra, “Faillerin bölücü terör örgütü mensubu olduklarını” ve “Silahlı çatışmada ölü ele geçirildiğini” açıkladı. Ancak hazırlanan balistik raporunda Şahin’i öldüren mermilerin, öldürülen PKK’lıların silahlarından çıkmadığı ortaya çıktı. Şahin, 3 çocuk babasıydı.

Hüseyin Hatipoğlu (30)  9 Ekim Başkomiser. Emniyet Müdür Yardımcısı Atıf Şahin’in korumasıydı. Aynı saldırıda olay yerinde hayatını kaybetti. Kurban Bayramı nedeniyle Ankara’daki ailesinin yanında iken Bingöl’deki olaylar nedeniyle şehre dönmüştü. 2 yaşında bir çocuk babasıydı.

Ali Bozan (46) 9 Ekim Bingöl Milli Eğitim Müdürlüğü’nde memur. Olaydan yaklaşık 2 saat sonra Genç ilçesi yolunda yapılan operasyonda dur ihtarına uymadıkları gerekçesiyle bir araç içinde 3 kişiyle birlikte öldürüldü. Bingöl Valiliği’nden yapılan açıklamada İl Emniyet Müdürü’ne saldırıyı gerçekleştiren 4 bölücü terör örgütü mensubu arasında gösterildi.

Ramazan Özmaskan (22)  9 Ekim ‘Bahoz Ahmet’ kod adlı PKK mensubu. Emniyet ve Jandarma’nın Genç ilçesi yolunda birlikte düzenlediği operasyonda aynı aracın içinde öldürüldü. HDP çevreleri, araçta öldürülen kişilerin Bingöl’deki saldırıyla ilgisi olmadığını, olayın bir “infaz” olduğunu ileri sürdüler. Bingöl Cumhuriyet Başsavcılığı bu olayla ilgili soruşturma hakkında gizlilik kararı aldı.

Emre Ekinci (15)  9 Ekim ‘Kendal Serhat’ kod adlı PKK mensubu. Aynı araçta öldürüldü.

Ömer Topaloğlu (16)  9 Ekim PKK mensubu, aynı araçta öldürüldü. Erzurum’un Tekman ilçesindeki cenaze törenine DBP İl Başkanı da katıldı.

Cengiz Tiryaki (40)
9 Ekim Hüda-Par üyesi. Bingöl Karlıova’da 9 Ekim günü PKK yanlısı grupların düzenledikleri protesto gösterileri sırasında evi Kalaşnikofla tarandı, saldırı sırasında ağır yaralandı. 11 gün sonra, 20 Ekim’de hastanede öldü.

İSTANBUL

Mert Değirmenci (18)  10 Ekim Tekstil işçisi. İstanbul’un Esenyurt ilçesinde Kürt grupların Kobani protestolarına fanatik milliyetçi bir grup tarafından silahla karşılık verildi. Kürt grubun içindeki Mert Değirmenci çenesinden giren kurşunla öldü. Değirmenci, Emeğin Gençliği grubunun üyesiydi. Polis ateşiyle vurulduğu yolunda iddialar da var.

Serdar Aslan (36)
10 Ekim Akşam saatlerinde Sultanbeyli’deki kuaför dükkanını kapatıp evine giderken Kobani protestocularıyla fanatik milliyetçi grup arasındaki çatışmanın ortasında kaldı. Başına isabet eden taşla ağır yaralandı, 9 gün sonra (19 Ekim) hastanede öldü. 2 çocuk babasıydı.

İZMİR

Ekrem Kaçeroğlu (38)  7 Ekim Çay ocağı işletiyordu. İzmir’de HDP Bornova İlçe Örgütü’nün düzenlediği yürüyüş sırasındaki olaylarda kafasından tek kurşunla vuruldu, hastanede 19 Ekim’de öldü. HDP İzmir İl Başkanı Cavit Uğur, Kaçeroğlu’nun polis panzerinin önündeki sivil bir kişi tarafından vurulduğunu söyledi. Kaçeroğlu, 2 erkek çocuk babasıydı.

ADANA

Ahmet Albay (65)  9 Ekim Adana’nın Yüreğir ilçesi, Çamlıbel Mahallesi’ndeki evinin önünde oğlu Veysel Albay ile misafirlerini uğurlarken 20-30 kişilik bir grubun saldırısına uğradı. AA, grubun maskeli olduğu haberini geçti. Ayakkabı tamircisi baba Albay, bıçak ve pompalı tüfek ateşiyle öldü, oğlu bıçakla yaralandı. Hüda-Par çevrelerine göre, baba-oğulu sakallı oldukları için IŞİD’çi zanneden PKK’lılar öldürdü. DBP İl Başkanlığı ise Albay’ın ‘IŞİD’çi çeteler’ tarafından vurulduğunu açıkladı.

KOBANİ OLAYLARI SIRASINDA BBC TÜRKÇE ÇARPICI BİR ANALİZ YAYINLADI. İŞTE 9 MADDEDE KOBANİ OLAYLARI...

1. Göstericiler kim ve ne istiyorlar?

Göstericiler ağırlıklı olarak Kürt yurttaşlar. Kürtlerin yoğun yaşadığı iller dışındaki eylemlere bazı sosyalist partiler, sol örgütler, sendikalar, öğrenci grupları, kadın örgütleri ve aydınların da destek verdiği görülüyor.

Eylemlerde dillendirilen temel talepler şunlar: "Suriye'nin kuzeyindeki diğer bölgeler ve Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi üzerinden gelecek askeri yardımın ulaşması için Türkiye toprakları üzerinden Kobani'ye doğru bir koridor açılsın. Türkiye IŞİD'e verdiği (iddia edilen) desteği kessin. Türk ordusu Kobani'ye kara harekâtı yapmasın."

2. Kürt siyasetçilerin eylemlere yaklaşımı ne?

HDP yetkilileri krizin başından bu yana Türk yetkilerle çeşitli görüşmelerde bulundu. HDP ve DBP'nin çağırısıyla çeşitli yerlerde eylemler düzenlendi. 'IŞİD'in Kobani içine girmesi ve Türkiye'den beklenen adımların atılmaması üzerine' HDP, 7 Ekim'de ülke çapında sokak eylemi çağrısı yaptı.

Eylemlerde ölümlerin ve şiddet olaylarının yaşanması ardından 9 Ekim'de HDP'li bir heyet Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan'la görüştü, ardından basın açıklaması yapıldı. Açıklamada yaşananlardan dolayı hükümet eleştirildi ancak "Şiddet, yakma, yıkma asla olmamalıdır" denildi.

KCK'den yapılan açıklamada ise eylemler desteklenirken Atatürk büstü, Türk bayrağı ve okullara saldırılması ile yağma olayları eleştirildi.

3. Hükümet, göstericilerin taleplerine ne yanıt veriyor?

Öncelikle Türkiye IŞİD'e destek verdiği iddialarını kesin bir dille reddediyor. Kobani'ye silah yardımı ise her şeyden önce YPG'nin, Türkiye'nin yıllardır savaştığı PKK ile bağlantılı olması nedeniyle gündemde değil. Hatta PYD de bazı resmi açıklamalarda 'terörist unsur' olarak tanımlanıyor.

PYD ve HDP'li yöneticiler yardım için bir koridor açılması konusunda Türkiye'nin önce olumlu sinyaller verdiğini ancak daha sonra adım atmadığını iddia ediyor. Dolayısıyla şu an için Türk hükümeti göstericilerin taleplerine olumlu yaklaşmıyor gibi görünüyor.

Türkiye bir tampon bölgeyi savunuyor. Diğer yandan hükümetin PYD'den Suriye yönetimine karşı savaşması ve ÖSO'yu desteklemesi ile kantonlara dayalı öz yönetim sisteminden vazgeçilmesini istediği de görülüyor.

4. Eylemler nasıl ölüm ve yaralanmaların yaşandığı çatışmalara dönüştü?

Eylemlerde hem güvenlik güçleriyle göstericiler hem de bazı yerlerde göstericilerle onlara karşı çıkanlar arasında çatışmalar yaşandı. Güvenlik güçleri yer yer gerçek mermi de kullanarak müdahale etti, göstericiler ise taş, sopa, molotof kokteyli ve havai fişek kullandı. Göstericilerle onlara karşı olanlar arasında patlak veren çatışmalarda ise her iki taraftan da taş, sopa, kesici alet ve silah kullanıldığı görüldü. Bu durum çok sayıda ölüm ve yaralanmaya sebep oldu. Ölümlerin bir bölümü eylemcilerle Hüda-Par yanlıları arasındaki çatışmalardan kaynaklandı.

5. Hüda-Par nedir?

Hür Dava Partisi 2013 yılında kurulmuş, ağırlıklı olarak Kürt illerinde faaliyet gösteren ve İslami çizgiye sahip bir siyasi parti. Kamuoyunda Hizbullah örgütünün partisi olarak biliniyor, parti ise bu nitelendirmeyi kabul etmiyor. Ancak partinin kurulması Mustazaf-Der adlı derneğin Hizbullah örgütüyle bağlantılı olduğu gerekçesiyle kapatılması ardından gerçekleşti. Partinin genel başkanı ve kurucu kadroları da derneğin yöneticileri oldu.

6. Hüda-Par ile PKK geriliminin arkasında ne var?

Hizbullah ile PKK arasında 1990'lı yıllarda yoğun çatışmalar yaşandı. PKK Hizbullah'ın bu dönemde devlet tarafından kendisine karşı kullanılan bir örgüt olduğunu öne sürüyor ve örgütten kontrgerilla tabirini anımsatacak şekilde Hizbulkontra diye bahsediyor.

Hüda-Par'lılar ise PKK'yı, Kürt illerinde kendilerinden olmayan siyasi yapıların çalışmalarına engel olmakla, baskı kurmakla suçluyor.

Hüda-Par ile de Kürt siyasi hareketi destekçileri arasında dönem dönem gerilimler yaşanıyordu. Bu gerilimlerin zaman zaman Diyarbakır, Batman gibi kentlerin mahallelerinde zaman zamansa üniversitelerde kavgalara dönüştüğü olmuştu.

Hüda-Par sık sık PKK'nın kendisine saldırdığını öne sürmüştü, PKK'lılar ve BDP'lilerse tam tersini. Son çatışmalarda da iki taraf da olaylardan karşı tarafı sorumlu tuttu.

7. Eylemler Batı kentlerinde nasıl bir etkide bulundu?

Güvenlik güçleri Batı kentlerinde de birçok gösteriye müdahale etti ve çatışma görüntüleri ortaya çıktı. Bazı kentlerde göstericilerle, milliyetçi bazı kesimlerin öncülüğünü yaptığı düşünülen bazı karşı göstericiler arasında kavgalar yaşandı. Gaziantep'te de benzer bir durum yaşandı.

Batı kentlerindeki karşıt eylemlerde atılan sloganlar, bozkurt işaretleri ve bayraklar, bunlara MHP'lilerin, ülkücülerin öncülük ettiğini düşündürüyor. MHP'den yapılan açıklamada 'ülkücü-milliyetçi hareketin kavga ve çatışmadan uzak durması' istendi. Kürt siyasetçilerse eylemlerin planlı bir şekilde, güvenlik güçlerinin de göz yummasıyla yapıldığını iddia ediyor.

8. Eylemler sürer mi?

KCK, 8 Ekim'de yaptığı açıklamada eylemlere devam edilmesini istedi. 9 Ekim'de HDP'liler tarafından yapılan açıklamada eylemlerin öneminden bahsedilirken şiddetten uzak durulması istendi. HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Abdullah Öcalan'ın kendisine gönderdiği mesajında ise diyalog ve müzakereye hız verilmesini önerdiğini açıkladı.

Eylemler devam edecek gibi görünüyor. Ancak eylemlerin boyutunun ve eylem yöntemlerinin Türkiye'nin Kobani'yle ilgili izleyeceği politikalara ve Kürt siyasetçilerin politikalarına bağlı olduğu düşünülüyor.

9. Eylemler çözüm sürecini nasıl etkileyecek?

Kobani krizinin zaten hassas bir zeminde yol aldığı düşünülen çözüm sürecini olumsuz etkilediği ortada. Öyle ki PKK liderinden Murat Karayılan 23 Eylül'de yaptığı açıklamalarda Kobani'deki saldırılar nedeniyle Türkiye'yi suçladıktan sonra "Bizim için süreç bitmiştir" dedi.

Abdullah Öcalan kardeşi Mehmet Öcalan'la ilettiği bir önceki mesajında ortada bir müzakere süreci olmadığını belirtti ve "Çözüm için 15 Ekim'e kadar biz bekleriz" dedi. Öcalan'ın 9 Ekim mesajında ise müzakere ve diyaloğa çağrı vardı. Hükümet tarafından yapılan açıklamalarda ise eylemlerin çözüm sürecini tehlikeye attığı belirtilerek Kürt tarafı sert dille eleştirildi. Hükümet yetkilileri sürece bağlı olduklarını da söyledi.

Çözüm sürecinin nereye evrileceği sadece Kobani'ye bağlı değil ama bugünkü aşamada en önemli sıcak gündemin Kobani olduğu görülüyor. Kobani krizinde öncelikle hükümetin ve sonrasında Kürt tarafının politikalarının sürecin nasıl bir seyir alacağını ve hatta bitip bitmeyeceğini etkileyeceği düşünülüyor. (BBC)

İŞTE İHD KAYNAKLARINA GÖRE ÖLENLERİN LİSTESİ