Aref'i ısıran yılan hakkında Yılanların Hocası Kurtuluş Olgun konuştu

Sihirbazlık gösterileriyle tanınan İran asıllı Türk vatandaşı Aref Ghafouri'yi, gösterilerinde kullandığı 'kobra' cinsi yılan ısırmıştı. Sağ kolunun bileğe yakın kısmından ısırılan Aref'in sağlığına kavuşması, panzehirin bulunmasına bağlı olduğu belirtilmişti. Geceyi Antalya'da hastanede geçiren Aref, özel uçakla tedavisi için Mısır veya Fransa'ya götürülecekti ancak vize engeli çıktığı için Sağlık Bakanlığı panzehirin Türkiye'ye getirilmesi için çalışma başlattı. Son olarak ise problemlerin çözüldüğü belirtilerek Aref'in uçakla Mısır'a gönderildiği açıklandı.

'İKİNCİ EVRE YILAN SOKMASI'
Antalya İl Sağlık Müdürü Dr. Ünal Hülür de İran asıllı Türk vatandaşı 29 yaşındaki Aref Ghafouri'nin sağlık durumuyla ilgili açıklama yaptı. Aref Ghafouri'nin sağlık durumunun düne göre daha iyiye gittiğini belirten Dr. Ünal Hülür, yılanın ısırdığı sağ kolundaki şişliğin de inmeye başladığını söyledi. Aref Ghafouri'nin sağlık değerlerinde anormallik görülmediğini, tedaviyle ilgili her türlü girişimin yapıldığını kaydeden Dr. Ünal Hülür; ısırmanın 'ikinci evre yılan sokması' olarak değerlendirildiğini, sokulan bölgede 'lokal zehirlenme' olduğunu ve bütün vücuda yayıldığını düşünmediklerini dile getirdi.

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Biyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Türkiye Herpetoloji Derneği Başkanı Prof.Dr. Kurtuluş Olgun "Türkiye'de 45-50 tane herpetelog(sürüngen uzmanı) var" diyerek şu bilgileri verdi:

"Türkiye'de 55 tane yılan türü var. 14 tanesi tam zehirli, 3 tanesi yarı zehirli yılan. Tam zehirlilik, yarı zehirlilik tamamen zehrin etkinliğinden kaynaklanmıyor. Zehir dişinin bulunduğu yerden kaynaklanıyor. Eğer zehir dişi öndeyse tam zehirlilik, arkadaysa yarı zehirlilik söz konusu oluyor. Türkiye'de 1 tane kobra var, o da Şanlıurfa'da yaşıyor. Bu nedenle Aref Ghafouri'nin illüzyon yaptığı kobranın ben bu olmadığını düşünüyorum. Hangi yılanı oynatıyordu, bilmiyorum ama bildiğim şu var: Zehirli yılanlarda zehir vücuda iki yolla katılıyor. Eğer sizi ısıran bir engerek yılanıysa -ki Türkiye'deki 14 tam zehirli yılanın 13 tanesi engerek yılanı- bunun zehri dolaşım sistemi yoluyla vücuda giriyor. Diş önce kasa batıyor, damara batması çok az bir tesadüf. Kastan sonra lenfler yoluyla dolaşım sistemine katılıyor.

KOBRA ISIRIĞI ÖLDÜRÜR MÜ?
Bu arada vücut savunması devreye giriyor ve kişinin kurtulma ihtimali çok yüksek. Ama kobra dediğimizde iş değişiyor, bunlar da zehir solunum sistemini etkiliyor. Daha sonra omurilik soğanını felç ediyor ve zehrin durumuna, yılanın kızgınlığına göre 2-3 dakika içerisinde ölüm gerçekleşiyor. Kobra ısırıldığında hemen müdahale edilmesi gerekiyor.

Aref Ghafouri'nin oynattığı yılan Türkiye'de görülen bir cins asla olamaz. Bizde sadece Şanlıurfa'da görülen Çöl Kobrası var; onu da bulması, yakalaması ve oynatması mümkün değil çünkü koruma altında. Bu arkadaşın oynattığı yılanın yurt dışından getirildiğini düşünüyorum. Ancak ben kobra olup olmadığını yılanı görmeden söyleyemem.

'YILAN SERUMUNU EN ÇOK ORDU TALEP EDİYOR'
2003 yılında Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıha Merkezi, Türkiye'de yılan serumu üretilmesi için girişimde bulunmuştu. Biz de bu oluşumun bilim kurulundaydık. Ancak daha sonra bu proje çeşitli sebeplerle gerçekleşemedi. Türkiye'ye yılan serumları yurt dışından daha çok da Mısır'dan geliyor. Bu serumu en çok da talep eden kurum ise ordu yani askeriye. Bir yıl sonra kullanılamayan yılan serumu bozulduğu için atılıyor.

'ZEHİRLİ BİR YILANDAN ELDE EDİLEN AŞI BİRÇOĞU İÇİN KULLANILABİLİYOR'
Her ülke aslında kendi coğrafyasında yaşayan yılan türlerine göre serum elde etmek zorunda. Sizi yılan ısırdığında diyelim ki hastaneye gittiniz ve size serum vuruldu. Bu serum sizi sokan yılan türüne ait değilse işe yaramayabilir de. Ancak 'polyvalent' denilen bir durum söz konusu yani zehirli bir yılandan elde edilen aşı birçoğu için kullanılabilir. Aref için de bu seçenek düşünülüyor olabilir. "

'ÖNEMLİ OLAN YETERİ KADAR STOĞUN BULUNDURULMASI'

Yeditepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasotik Toksikoloji Bölüm Başkanı ve Rektör Yardımcısı Prof.Dr. Ahmet Aydın da şöyle konuştu: "Yılan ısırıkları acil tedavi gerektiren zehirlenme vakalarıdır. Eğer ısırılan bölgede bir diş izi varsa yılan zehirli demektir. Kobra ısırığı da ciddi zehirlenmelere yol açan ısırıklardan bir tanesi. Her ülkenin kendisine göre bir panzehiri, yılan serumu var. Ülkeler kendi yılan florasına göre bu serumları üretir. Isırılan kişinin yılanın cinsini bilmesi elbette mümkün değil. Bu sebeple panzehirler iki türlü üretiliyor: Biri tek bir yılan türüne, diğeri de birden fazla yılan türüne özel. Sağlık Bakanlığı elinde olmayan yılan anti-serumlarını her yıl ihtiyaca göre ithal ediyor. Türkiye'de kobra çok yaygın görülen bir tür olmadığı için Sağlık Bakanlığı bu panzehiri stoklarında bulundurmuyor olabilir. Yılan anti-serumu üreten ülke de çok yok. Gelişmiş ülkeler de ithal edilme yoluna gidiliyor çünkü çok büyük bir kitleye ulaşması hedeflenmiyor. Sağlık Bakanlığı'nın stoklarında Türkiye'de yaşayan türlere ait yılan serumları bulunduruluyor. Zaten önemli olan bir ülkenin serum üretmese bile yeteri kadar stoğu bulundurması.

TÜRKİYE YILAN SERUMU ÜRETİYOR MU?
Ayrıca Adıyaman'da bir Türk firması yılan serumu üretiyor. Bu fabrika kuruluna kadar Türkiye yılan serumlarını ithal ediyordu ancak şimdi üretiyoruz. Her ilde, her bölgede Sağlık Bakanlığı belirli merkezlere yılan serumu gönderimi yapıyor ve ihtiyaç halince gerekli sağlık kuruluşlarına hızlıca ulaştırılıyor."

(Senim TANAY KARAKUŞ - Posta)