Davutoğlu'nun basın toplantısında hatalı çeviri mi yapıldı?

Başbakan Ahmet Davutoğlu ile Almanya Başbakanı Angela Merkel’in önceki gün Ankara’daki basın toplantısında hatalı ve eksik çeviri yapıldığı öne sürüldü. Davutoğlu, bu çeviri nedeniyle soruya sert tepki gösterdi.

Davutoğlu’nun Die Welt’ten Deniz Yücel’in Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ile Ankara Temsilcisi Erdem Gül’e de değinerek, Türkiye’deki basın özgürlüğüne, Berlin’in daha önce Ankara’ya demokrasi ve insan haklarına yönelik eleştirilerine değindiği Almanca dile getirdiği sorunun düzgün çevrilmemesi tartışma yarattı. Türkçe çeviride Dündar’ın isminin yer almaması da dikkat çekti.

Cumhuriyet gazetesinin haberine göre, TRT’in kaydı ve Alman Başbakanlığı’nın resmi sitesinde yayınlanan toplantıya ilişkin ifadeler çevirinin eksik, hatalar içerdiğini ortaya koydu.
Toplantı sırasında Die Welt’in Türkiye temsilcisi Yücel’in sorusuna ilişkin yapılan Türkçe çeviride eksik ve hatalar şunlar:

Die Welt’in muhabiri sorusunda, “Türkiye, Uluslararası Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 159. sırada, meslektaşlarımız Can Dündar ve Erdem Gül müebbetle yargılanmakta” dedi. Ancak Türkçe çeviride bu sayı 195 olarak verilince Davutoğlu da yanıtında, “Ayrıca, 193 ülkenin bulunduğu dünyada Türkiye’nin nasıl 195. sırada olduğunu merak ediyorum tabii” ifadesini kullandı. Sorusunda Yücel, “Can Dündar ve Erdem Gül” derken, çeviride “Erdem Gül ve bir gazeteci daha” denilmesi dikkat çekti.

Ayrıca Yücel’in sorusunun başında dile getirdiği Merkel ve dönemin Almanya Cumhurbaşkanı Gauck’a işaretle, “Sayın Şansölye, aşağı yukarı üç sene önce Gezi protestoları sırasında Türkiye’de toplantı özgürlüğünü ilişkin durumu sert bir dille eleştirmiştiniz. Akabinde, Türkiye’de kuvvetler ayrılığının haline eleştiriler izledi. İki sene önce sayın Federal Cumhurbaşkanı buraya geldi ve Türkiye’deki demokrasi ve insan haklarına ilişkin öyle eleştirilerde bulundu ki, neredeyse devletler arası vukuata yol açacaktı” şeklindeki sözleri de eksik ve hatalarla Türkçe’ye çevrildi.

Çeviride Gauck’a yapılan gönderme atlanarak, “Ve Türkiye’deki insan hakları, demokrasi konusunda da bazı yaklaşımlarda sarf etmişti” denildi. Yücel’in, yakın geçmişe yönelik bu girişinden sonra, “ülkede durum o zamandan beri iyileşmedi” sözleri ise tam tersi, “Şu anda durum düzelmede” diyerek verildi.

Davutoğlu’nun tepki gösterdiği ve "üçüncü bir basın toplantısı konuşmacısı" yorumuna sebep olan bölüm ise şöyle: “İnsan hakları örgütlerinin raporlarına göre, Kürt bölgesinde de, Diyarbakır, Cizre, Silopi ve başka şehirlerde durum, sayın Başbakan’ın az önce izah ettiği şekilde değil. Güvenlik güçlerinin sivil halkı görmezden geldiği yönünde eleştiriler var.”

Çeviride, Yücel’in kaynak olarak verdiği insan hakları örgütleri anılmadan, “Silopi’de, Cizre’de insan hakları ihlalleri söz konusu olmaktadır” denildi.

Merkel’e yönelik, “Tüm bunlar hakkında sizden, Federal Hükümetten bir ses çıkmamakta. Bu yüzden, Türkiye’de pek çok muhalif insanda oluşan, Federal hükümetin bu suskunluğu, mülteci konusundaki işbirliğinin bedelidir gibi bir algı oluştu. Burada pek çok muhalif insandaki Avrupa’nın, Almanya’nın kendi değerlerine ihanet ediyor olduğu algısına ne dersiniz?” sorusunun ise çevirisi şöyle yapıldı: "Federal Hükümet bu konuda nasıl hareket ediyor? Almanya’nın hükümeti sessizliğe büründü. Ve bu konularda neler diyebilirsiniz? Çünkü halk arasında böyle bir izlenim var, böyle bir algı var. Bu konuda bizi aydınlatır misiniz?"