Demokrasi aynı düşünen insanların rejimi değildir

Yıllarını Türk tiyatrosuna vermiş usta oyuncu Metin Akpınar, yatırım ve ticaretle ilgili açıklamalarda bulundu. "Borsayı bilenler oynamalı. Araştıran kurumlar var, yardımcılar var. Tabii profesyonellerle çalışmak çok daha doğru" diyen Akpınar, "Ben 1985’ten beri borsa oynarım. Artık usta olduk. Ya da bir başka iş kolunda ticari ortaklık öneririm. O başka, ciddi bir iş" iddialarında bulundu.

Başrollerini Hande Erçel ile Burak Deniz’in paylaştığı ‘Aşk Laftan Anlamaz’ dizisinin Haşmet Dede’sini canlandıran Metin Akpınar, Zeki Alasya’ya özlemini de anlattı. Akpınar, 100 bin lira üstü kazanan yeni nesil dizi starlarına yatırım tüyoları da verdi.

"İlk kez dedeyi oynuyorum"

Akpınar'ın Habertürk'ten Bülent İpek'e verdiği söyleşi şöyle:

5 yıl sonra dizi setlerine geri döndünüz. Setlerden neden uzak duruyorsunuz?

Evet zannediyorum 5 sene olmuş. Ben takip etmiyorum onları, arkadaşlar söylediler. Biraz seçerek yapıyoruz. Ee biz artık biraz emekli olduk.

Oyunculuğun emekliliği var mıdır?

Keşke olmasa. Yani benim bu anlamda en gıpta ettiğim sanatçı Yul Brynner’dır. Adam ‘Kral ve Ben’le başladı tiyatroya, ‘Kral ve Ben’i oynarken de öldü. Bu şans her sanatçıya nasip olmaz. Ama bizde öyle değil. Bizde son zamanlarda piyasa şunu emrediyor: 2 tane genç delikanlı, 2 tane zarif güzel kız, ya bir babaanne ya bir dede, bir kötü insan bir de bunların marifetli yardımcısı 2 komik... Bize de bir dede rolü düştü.

Dede oynamak size kendinizi nasıl hissettiriyor?

Dede rolünü severek kabul ettim. Hem yaş itibarıyla hem de dizi itibarıyla bu çok normal. Dedeyi ilk kez oynuyorum sanırım, filmlerde oldu mu hatırlamıyorum. Rolün böyle yaşlı ya da başka bir şey hissettirmesi söz konusu değil. Biz o rolün, o hissin içine giriyoruz. Ama gerçek anlamda 73 yaşından itibaren hafif bir yaşlılık hissetmeye başladım. Benim yaşım 76.

73 yaş, insanın kendini yaşlı hissetmesi için bir sınır mı?

73 öyle bir sınırdır. 65’te gitmezsen, 73 iyidir. 73’ü aştın mı 80’i, 82’yi yakalarsın inşallah. Allah artık ne kadar ömür verdi bilmiyorum. Ama yani biz yaşlı dönemimizdeyiz artık. Beynimiz, gönlümüz genç de beden itibarıyla... ‘bazı arkadaşlar uçuyorlar’

Başlamış bir işe sonradan girdiniz, endişeniz var mıydı?

Bu bir gençlik dizisi. Metin Akpınar ismi fena değil de, şimdi dede orada iyi olur mu olmaz mı? Benim seyircim gelir mi? Bunları düşündüm. Çünkü bu dizi 14-25-30 yaş seyirciye hitap ediyor. Benim seyirci kitlemse 30-60 yaş grubu. Şimdi tabii başladık bunlara. Sağolsunlar onlar da seviyorlar, sayıyorlar, anlaştık. “Evet” dedik. Bismillah hemen başladık. Seyirci de sevdi.

Bu dönemde dizi starlarının astronomik bölüm ücretleri konuşuluyor, nasıl değerlendiriyorsunuz?

Evet bazı arkadaşlar uçuyorlar. Bizimki efendice... Bizim de 50-60 seneye yakın bir emeğimiz var bu işe. Onun göz ardı edilmemesinden de memnunum.

Sizin gençlik döneminizde Yeşilçam’da kazanılan ücretlerle şimdi televizyon dizilerinden kazanılan ücretler arasında nasıl bir fark var?

Bugün 80 milyon Türk vatandaşının ürettiği gayri safi milli hasıla 800 milyar dolar. Bizim zamanımızda bu paralar yoktu. Ben Ulvi Uraz’a girdiğim zaman 3 ay hiç para alamadım. Maaşım 3 ay sonra verilmeye başlandı ve 375 liraydı. Yeni evlenmiştim. Aksaray’da kirası 400 lira olan bir evde oturuyordum, 25 lira açık oradan başlıyordu.

Sizi zengin edecek paralar da onlar değildi herhalde...

Zengin edecek paralar zaten çok sonra başladı. Yani daha çok reklamlardan aldık biz para. O zaman para çok büyük sorun değildi, ilgi görmüyordu. Biz bununla geçiniyorduk aslanlar gibi. Tutmuş bir iş para getirir. Şimdi gençler iyi kazanıyorlar. İnşallah paralarını doğru yerlerde değerlendiriyorlardır.

Sinemamızda son yıllarda tam bir komedi furyası yaşıyor. O damardan gelmiş bir usta olarak bu furyayı nasıl görüyorsunuz?

Bir ülkede çivi çıkmaya başladı mı her şeyde birden çıkar. Sanatta da, politikada da, orduda da, bürokraside de, yargıda da, mizahta da çıkar. Bizim dönemimizde aşağı yukarı sinemaya, tiyatroya giden sanat tüketicisi kitap okuyordu, 4 gazete okuyordu.

Biz operaya, baleye gidiyor, tiyatroya geliyorduk. O yüzden biz bir espri yaptığımız zaman duvara çarpmıyordu. Biz sanatta geliştikçe daha rafine, daha kaliteli espri yapmaya çalışırdık, onları arar olduk. ‘seyircinin beklentisine inilmemeli’

Peki mizahın yerinden çıkan o çivisini tekrar nasıl çakacağız?

Doğru, rafine iş yaparak... E olacaktır. Sanat tüketicisinin seviyesine inerseniz bugün seviye kaybedersiniz. Çok yukarıdan oynarsanız o zaman da olmaz. Ona yakın bir yerlerde ürün çıkarıp o ürünlerle tüketiciyi de yukarı çekmek gibi bir ödevi olmalı herkesin. Bu güzel ama ütopik bir fikir tabii.

Yani komedi filmi yapacak insanlar seyircinin beklentisine inmemeli mi?

Evet inmemeli. Bakın son zamanlarda özellikle sinemeda gördüğümüz nedir? Rafine işler, ödüllük işler sinemada çalışmıyor. 400-500 kişi, bilemedin 3-5 bin kişi giriyor. Büyük popülasyona hitap eden işlerse 3-4 milyon müşteri buluyor.

Bunun ortası yok mudur canım? Bak şimdi ‘Ekşi Elmalar’da öyle bir şey söyledi ki kardeşim, gayet de haklıydı. “Biz ikisinin ortasını yaptık. Yani hem ödüllük hem de gişe” dedi. Yılmaz (Erdoğan) çok net söyledi bunu. Bence en iyi yol bu.

Sizin gibi, Şener Şen gibi ustalar sinemadan uzakta. Şener Şen kendisine teklif gelmediğini söylüyor...

Onlar çok güzel işler yaptılar Yavuz Turgul’la. Yine aynı seviyede işler yapmak istiyor, onun için demiştir. “Teklif gelmiyor” lafında biraz ironi de var. Gelmez olur mu? Geliyordur. Bana bile geliyor. Onlara niye gelmesin?

Zeki ile Metin nasıl buluşmuştu?

Biz Zeki’yle yazılmış bir kader birliğinin içinde geliştik. Ben Aksaray’da doğdum büyüdüm, Zeki’yle aynı evde. Babalarımız tanışmazdı ama aynı işyerinde çalışıyorlardı. Annelerimiz öldüğünde aynı camiden kaldırıldı, imamlar bile aynıydı. Sonra kader bizi Milli Talebe Birliği’nde birleştirdi. Orada tiyatro yaparken ortaklığımız başladı.

Bu ikiliyi unutulmaz kılan nedir?

Genel anlamda demokratlık. Demokratlığın parantezinde saygı. İnsanlar birbirini sevmek zorunda değil, ama mutlaka saymak zorunda. Biz bir de birbirimizi çok severdik. Çift yumurta ikizleri vardır ya; birinin canı yanınca ötekinin de yanar.

Zeki Alasya’nın canı yanınca siz de hissediyor muydunuz?

Beynimizde 1 trilyon yardımcı hücre var. O 1 trilyon yardımcı hücrenin 250 milyonu bu işlere bakıyor. O boyutta da birbirimizde adeta telepati olurdu. Birbiriyle konuşmadan anlaşan adamlardık biz. Anlaşamadığımız konularda dahi sesimizin volümünü açmamışızdır.

Çok önemli bir şey söylüyorum. Bugün kardeşlere, politikacılara, ortaklara, kapak olsun. Volümünüzü iyi ayarlayın. Sevmek zorunda değilsiniz ama herkes birbirini saysın. Demokrasi aynı düşünen insanların rejimi değildir. Biz Zeki’yle demokrattık.

Zeki Alasya ile parayı değerlendirme konusunda karşılaştırıldınız. Rahmetlinin savurganlığı, sizin ticari zekânız konuşuldu.

Zeki çok merhametliydi. Hesabını hiç bilmezdi. Paranın yönetimi bendeyken sorun yoktu. Masrafları düşerdim, vergimizi yatırırdım. Yönetim ayrılınca zaten borca girdi aslanım benim. Bir insanın kaç arabası, kaç yatı olur? Eğer yatçılık, galericilik yapmıyorsa... Birey olarak 1, bilemedin 2 tane olur. Zeki’nin 8 arabası, 3 teknesi vardı. Teknelerden biri denize bile inmedi. Karada satıldı.

Zeki-Metin gibi yeni ikililer çıkabilir mi, yoksa sanatçı egosu kollektif iş yapmaya uygun değil mi?

Bizde toplu iş yapmak çok zorlaştı. Dönem bireyi öne çıkardı, vahşi kapitalizm “Sen” diyor. “Sen kendin ol, sen yaşa.”

Sanatçılığınızın yanı sıra ekonomik yatırımlarınız ve ticari zekânızla da anılan birisiniz. Bölüm başı 100 bin liranın üzerinde kazanan günümüzün dizi starlarına ileride maddi sıkıntı yaşamamaları için paralarını nasıl değerlendirmelerini önerirsiniz?

Şimdi gayrimenkul en moda iş, önerebilirim. Herkes ev alıyor. Bunun sonu ne olacak bilmiyorum. Aşağı yukarı her sene yüzde 10, yüzde 15 prim yapıyor gayrimenkul. Orta segmentte biraz şişlik var. Ama lüks satılıyor. Ondan sonra stüdyo da satılıyor.

Sanatçılar genel olarak bu yatırım işlerinde çuvallıyor. Onlar için en sağlamı emlak yatırımı mıdır? Hayır şimdi devlet tahvili, hazine bonosu, fiks getirisi olan yatırımlar var. Gençlerin mutlaka bireysel emekliliğe girmeleri lazım. Dünyanın hiçbir yerinde devlet yüzde 25 vermiyor. Kafadan yüzde 25 kârlısınız. Bunu bilmeyen oyuncular bizim vasıtamızla öğrensin.

Peki borsa?

6 gün sette çalışmaktan dinlenmeye fırsat bulamayan dizi oyuncusu borsa hisselerini takip edebilir mi? Borsayı bilenler oynamalı. Araştıran kurumlar var, yardımcılar var. Tabii profesyonellerle çalışmak çok daha doğru. Ben 1985’ten beri borsa oynarım. Artık usta olduk. Ya da bir başka iş kolunda ticari ortaklık öneririm. O başka, ciddi bir iş.

Birçok kişi bilmez belki, siz bir dönem Kipa’nın ortağıydınız.

Hem kurucularındanım hem de yönetim kurulunda çalıştım. Satıldı. Ondan sonra oradan İzmir Kent Hastanesi’ni kurduk. Onun da hem kuruluşunda hem yönetim kurulunda çalıştım. Şimdi İzmir’de bir elektrik şirketinde bir hissem var, bir de turizm şirketinde çok küçük bir hissem var. Onlar bitti artık. Ama öneririm arkadaşlarıma.

Ticarete girmek oyunculukla, sanatçılıkla çelişmez mi, engel olmaz mı?

Hayır olmaz. Niye olsun ki? Korkmasınlar. Orada belli bir ortaklık varsa o pay belli bir bedel ödenerek alınır. Zaten şimdi şirketler geliştikçe el değiştiriyor, satılıyor. Bire bir buçuk, bire iki kâr elde ederseniz ne mutlu... ‘insan her şeyini disipline etmeli’

Siz bu işte belki kafa yapınız yatkın olduğu için başarılı oldunuz. Bütün oyuncular bunu yapabilir mi yani?

Zannediyorum şöyle: Tiyatro sanıldığı kadar kolay bir iş değildir. Disiplin işidir. İnsan beynini, gönlünü, her şeyini disipline etmeli. Mesela ben 50 sene akşam belli bir saatte eğer ölmemişsem, organ kaybım da yoksa belli bir yerde olmak zorundaydım. Bu müthiş bir disiplindir.

Bunu yapabilen öbürünü hayli hayli yapabilir mi yani?

“Hayli hayli” demesek de yapabilir. Eğer bir de box office’iniz varsa, durduğunuz yer, sözü- nüz dinleniyorsa; böyle bir kurum içinde olmanız kurum adına da iyidir. O zaman tercih edilirsiniz. Bana teklifler böyle geldi. Düşünün ben daha girişimci değildim yani.