İş yerinde koronavirüse yakalanan çalışanın hakları neler?
TürkiyeGündemi yazarı Avukat Çağrı Çetin, koronavirüsün iş hukuku açısından etkilerini değerlendirdi. Çalışanların iş yerinde virüs kapması halinde bakın neler oluyor?
İşte o yazı:
Tüm dünyada etkisini hızla sürdüren Korona virüsün toplum sağlığı üzerindeki ölümcül etkisinin dışında ekonomi ve iş hayatı üzerinde de ciddi ve sarsıcı bir etki yarattığı ortadadır.
Bu bağlamda yetkili mercilerce gereken önlemler alınmışsa da, gerek alınan önlemlerin içeriği gerekse de yetkililerin yaptığı açıklamalar nazara alındığında adeta göz önüne alınmayan bir kesim bulunmaktadır: Çalışmak zorunda olan işçiler.
Halka yapılan çağrıların tümünde zorunlu olmadıkça sokağa çıkılmaması dikte edilmektedir. Ancak bazı işçiler işverenden yahut ekonomik koşullarından kaynaklanan sebeplerle işe gitmek zorunda kalmaktadır. Peki bu durumun İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku bakımından sonuçları nedir ve ne yapılması gerekmektedir?
Çalışanların önemli bir kesimi yönünden mevzuat gereği gereken önlemler alınmış, bu bağlamda çalışma sistemlerine bağlı olarak bazı işyerleri ve kurumlarda yarı zamanlı yahut evden çalışma sistemine geçilmiştir. Ancak özellikle bedeni çalışma gerektiren iş sektörlerinde gereken düzenleme hala yapılmamıştır.
İş Kanunu uyarınca işveren işçinin iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak ve araç ve gereçleri noksansız bulundurmakla yükümlüdür. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca ise ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanların çalışmaktan kaçınma hakkı mevcuttur.
Şayet işveren tarafından gereken tedbirler alınmaz ve işçi kusuru olmaksızın virüs sebebiyle enfekte olursa yerleşik Yargıtay kararları uyarınca bu durum iş kazası teşkil edecek ve işçi buna dayanarak her türlü hak ve alacağa sahip olacaktır.
Virüs salgınının ise her türlü önlemin alınmasına rağmen önüne geçilemeyen ve işlerin yürütülmesine engel teşkil eden zorunlu sebep olarak tanımlanabileceği kanaatindeyiz. Bu durumda işçilere sunulacak birden fazla imkan bulunmaktadır.
Bunlardan ilki işçinin lehine olan imkanlardan biri olarak ücretli izindir. İşyerinde işe başladığı günden itibaren en az bir yıl çalışmış olan işçilere, hizmet süresiyle orantılı olarak yıllık ücretli izin verilir.