Kandilli tsunami öncesi AFAD'ı uyarmış
İlk tsunami ölümünün yaşandığı felaketi, Kandilli Rasathanesi'nin AFAD'a bildirdiği ortaya çıktı. Kandilli, uyarıyı depremden 11 dakika sonra yollarken, tsunami depremden yaklaşık 20 dakika sonra kıyılara geldi.
30 Ekim tarihinde Ege Denizi'nde Sisam adasının kuzeyi ile Doğanbey-İzmir açıkları arasında yerel saat ile 14:51'de meydana gelen 6.9 şiddetindeki deprem, İzmir’in sahil ilçelerine tsunami getirmişti.
Türkiye tarihinde son 150 yıl içerisinde kayıtlara geçen tsunamiden can kaybı ilk kez bu felakette yaşandı. Seferihisar'ın Sığacık Mahallesi’nde 86 yaşındaki Fatma Erçetin tsunami dalgalarına kapılarak yaşamını yitirdi.
Sözcü'den Mert Öz'ün haberine göre, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü (BDTİM) saat 14.51’de meydana gelen depremden 11 dakika sonra tsunami uyarı mesajlarını İçişleri Bakanlığı’na bağlı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) da dahil sisteminde üye olan ülkelerin ilgili merkezlerine ilettiği ortaya çıktı.
Kandilli Rasathanesi’nin tsunami raporunda, “Depremi müteakip 11. dakikada tsunami uyarı mesajlarımız ülkemizde AFAD'a, bölgemizde de sistemimize üye olan ülkelerin ilgili merkezlerine iletilmiştir.
TSİ 17:32 ile deniz seviyesi gözlemlerine dair ikinci mesaj, müteakip TSİ 23:55 itibarı ile tsunami tehlikesinin geçmiş olduğuna dair son mesaj aynı şekilde tüm alıcılarımıza iletilmiş bulunmaktadır” denildi.
Kıyılara tsunami depremden yaklaşık 20 dakika sonra gelirken, AFAD’ın ise Seferihisar’daki felaketlere ilişkin ilk bildirimini 16:20’de yaptığı, ancak tsunamiye dair herhangi bir uyarı yapmadığı görüldü.
AFAD’ın 16:45’te yaptığı ikinci bildirimde boğulma vakasından bir kişinin hayatını kaybettiği belirtilirken, tsunamiye dair herhangi bir bilgi bu mesajda da verilmedi.
Kandilli’nin bildirimi dahilinde tsunamiden haberi olan AFAD’ın neden uyarıda bulunmadığı ise merak konusu oldu.
Konuyla ilgili değerlendirmelerini paylaşan deprem bilimci Prof. Dr. Haluk Eyidoğan, Türkiye’de depremle ilgili kararların alınıp uygulanmasının kanunla AFAD’a ait olduğunu, ilgilileri uyarmanın AFAD’ın görevi olduğunu hatırlatarak, “AFAD bu bilgileri aldı mı? Aldıysa ne yaptı?” diye sordu.
AFAD deprem şiddetini 6.6 olarak açıklarken, Kandilli Rasathanesi ve dünyadaki birçok resmi kurum şiddeti en az 6.9 olarak açıklamıştı. Buna hesap algoritmalarındaki farklılığın sebep olabileceğini söyleyen Eyidoğan, ancak 6.6 şiddetinin anlaşılabilir bir veri olmadığını savundu. Bütün dünyada resmi kurumlara ve ajanslara en az deprem şiddeti en az 6.9 olarak geçmişken, 6.6’nın izahının da AFAD tarafından yapılması gerektiğini belirtti.
Depremden 20 dakika sonra kıyılara ulaşan tsunamide 1 kişi boğularak yaşamını yitirmişti.