Muhalefetin Parlamenter Sistem Protokolünde Ne Var?
Muhalefet parti temsilcilerinin güçlendirilmiş parlamenter sistem çalışmaları için 4 kez bir araya gelmesi ardından taraflar arasında imzalanan toplantı protokolü ortaya çıktı.
Sözcü yazarı Saygı Öztürk, muhalefet parti temsilcilerinin güçlendirilmiş parlamenter sistem çalışmaları için 4 kez bir araya geldiğini hatırlatarak, taraflar arasında imzalanan toplantı protokolünü yazdı.
Öztürk'ün aktardığına göre, güçlendirilmiş parlamenter sistemin temel esasları şöyle:
"– Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem'in temel esasları: Yasama. Yasamanın oluşumu.
– Seçimler: Meclisin görev süresi. Seçim barajı. Seçim sistemi.
– Siyasi partiler hakkında genel tutum (Anayasa 68, 69): Parti içi demokrasinin güçlendirilmesi. Siyasetin finansmanın şeffaflaştırılması. Hazine yardımları.
– Yasama çalışmaları: Meclis iç tüzüğü. Yasama bağışıklığı.
– Kanun yapım süreçleri: Torba kanun usulü. Kanun Hükmünde Kararname (KHK) yetkisi. Cumhurbaşkanının kanunlara ilişkin veto yetkisi. Halk girişimi ve halk vetosu önerisi. Komisyonların güçlendirilmesi. Kanun yapım süreçlerinde muhalefet hakkı.
– TBMM'nin denetim yetkisi: Sözlü soru önergesi. Yazılı soru önergesi. Gensoru. Genel görüşme ve Meclis araştırması. Meclis soruşturması. Kamu kuramlarının Meclis denetimi kapsamına alınması. Komisyonların denetim görevi. Genel denetim. Denetim komisyonları.
– Bütçe Hakkı: TBMM'nin görev ve yetkileri. Sayıştay'ın görev ve yetkileri
– Yürütme: Cumhurbaşkanı. Seçim Usulü. Görev Süresi ve Adaylık Sayısı. Tarafsızlığı. Sorumluluğu-sorumsuzluğu ve karşı-imza kuralı.
– Görev ve yetkileri: Yasamaya ilişkin görevleri. Yürütmeye ilişkin görev ve yetkileri. Yargıya ilişkin görev ve yetkileri.
– Bakanlar Kurulu: Başbakanın seçim usulü. Bakanlar Kurulu'nun oluşumu. Bakanlar Kurulu'nun sorumluluğu.
– Yönetimde İstikrar: Yapıcı güvensizlik oyu.
– Olağanüstü Hal (OHAL) yönetimi: OHAL ilan etme yetkisi. OHAL süreleri.
– OHAL Kararnameleri: Kararnamelerin kapsamı. Yargısal denetimi.
– Yargı: Hakimlik ve Savcılık mesleği ile yargı sistemine ilişkin öneriler. Hakimler ve Savcılar Kurulu. Yapısı. Üye seçimi. Görev ve yetkileri. Kurul kararlarının yargı denetimi.
– Anayasa Mahkemesi: Yapısı-çalışma usulü. Üye seçimi. Görev ve yetkileri. Anayasal denetimin Kapsamı. İptal davası açma yetkisi. Yüce Divan. Anayasa Mahkemesi (AYM) ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) kararlarının tanınması için atılacak adımlar.
– Yüksek Yargı Organları: Danıştay'a üye seçimi. Yargıtay'a üye seçimi.
– Yüksek Seçim Kurulu'nun yapısı.
– Sayıştay: Yapısı.Üye Seçimi. Görev ve yetkileri. Denetim kapsamı.
– Barolar ve Türkiye Barolar Birliği: Anayasal statü. Çoklu baro.
– Demokratik bir sistemin temel esasları.
– Temel hak ve hürriyetler: İfade, toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının güvence altına alınması. Basın özgürlüğü -RTÜK'ün yapısı ve seçim usulü.
– Çevresel Haklar ve sürdürülebilirlik
– Kamu yönetimi: Kamu yönetiminde esas alınacak İlkeler. Kamuya alım süreçlerinde liyakat ve mülakat usulü. Yolsuzlukla etkin mücadele için atılması gereken adımlar. Yerel yönetimlere ilişkin düzenlemeler. Üniversiteler ve akademik özgürlük Düzenleyici ve denetleyici kurumlar.
– Siyasi Etik Kanunu"