Müzakere masasından bomba detaylar: Erdoğan o soruyu sorunca…
İngiliz Reuters ajansı ABD ile Türkiye arasında varılan ve Barış Pınarı Harekâtı'na 120 saat ara verilmesiyle sonuçlanan anlaşmaya ilişkin bir haber yayınladı. Üst düzey Türk ve Amerikalı yetkililere dayandırılan haber, müzakerelerin içeriğine dair önemli bilgiler barındırıyor.
ABD Başkanı Donald, Türkiye ile anlaşmaya varmak için A Takımı’nı Türkiye göndermişti. ABD heyetinde Başkan Yardımcısı Mike Pence, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O’Brien ve ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey yer alıyordu.
Türk tarafında ise Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak bulunuyordu.
Erdoğan-Pence toplantısı 1 saat 40 dakika sürerken, heyetler arası görüşmeyle birlikte iki taraf arasındaki müzakereler yaklaşık beş saate dayandı.
Türkiye ile ABD arasında 17 Ekim’de varılan anlaşma kapsamında Türkiye güney sınırını terör unsurlarından temizlemek için 9 Ekim’de başlattığı Barış Pınarı Harekâtı’na 120 saat için ara vermeyi kabul etti.
Buna karşılık terör örgütü PKK uzantısı YPG güçleri Barış Pınarı Harekâtı’yla terörden arındırılması hedeflenen 32 kilometre derinliğindeki alandan çekilecek.
Ancak Türk askerleri Suriye’de kalmaya devam edecek. Çekilme tamamlandıktan sonra ise Türkiye operasyonu tamamen durduracak, ABD de Başkan Donald Trump’ın imzasıyla yürürlüğe giren yaptırımları geri alacak.
BU NOKTAYA GELENE KADAR…
Reuters’ın haberi, işte bu şartların kabul edilmesiyle sonuçlanan müzakerelerin hiç de kolay geçmediğini gösteriyor.
Adının gizli kalması kaydıyla Reuters’a konuşan üst düzey Türk yetkili, görüşmelerde birçok anlaşmazlık yaşandığını ancak temel meselenin Ankara’nın operasyona ucu açık bir ara vermeyeceğinde diretmesinde kilitlendiğini öne sürdü.
Söz konusu yetkili, “Görüşmedeki ‘tamam ya da devam noktası’, Erdoğan’ın operasyonların durmasını istiyorlarsa bir zaman sınırı belirlenmesini talep etmesiydi. Erdoğan bu sınırın 24 ya da 48 saat olabileceğini söyledi. Pence bunun çok kısa bir zaman dilimi olduğunu ve bu kararı kendi başına alamayacağını ifade etti” dedi.
Türk yetkiliye göre; Erdoğan pes etmeyince konu ikinci, uzun görüşmeye bırakıldı. Müzakerelerin ardından 120 saat üzerinde anlaşma sağlandı. Bu konu çözülünce diğer meselelerde hızlı ilerleme sağlandı.
Üst düzey bir ABD’li yetkili ise, “Erdoğan bir noktada YPG’nin çekilmesinin ne kadar süreceğini sordu ve biz (ABD heyeti) bunu Türklerin anlaşmaya açık olduğu yolunda bir umut ışığı olarak algıladık” dedi.
ATMOSFERİ YUMUŞATAN HAMLE
Görüşmelerin gergin başladığı uluslararası ajansların abonelerine servis ettiği fotoğraflardan da anlaşılıyordu. Ne Erdoğan ne de Pence’in yüzünde en ufak bir tebessüm görülüyordu. Fakat bu stresli atmosferi yumuşatan adım Pence’ten geldi.
Türk yetkiliye göre; konuşmanın başında Pence, Erdoğan’a “Trump sizi seviyor, size saygı duyuyor ve değer veriyor” dedi.
Müzakerelerdeki diğer bir husus ise Türk heyetinin bir hafta süren askeri operasyonda verdiği kayıplardan bahsetmesi oldu.
Pence bu noktada ABD heyetinde gazilerin bulunduğunu söyledi ve kendi oğlunun da asker olduğunu aktardı.
ABD’nin iki numarası operasyonda hayatını kaybedenler ve aileleri için başsağlığı diledi. ABD’li yetkiliye göre ise bu jest karşısında toplantıda bulunan bir Türk generali (Genelkurmay Başkanı Org. Yaşar Güler olmalı) duygulandı.
Reuters'a bilgi veren bir başka Türk yetkili de “İş Trump'a kalsa, Erdoğan ve Trump daha önce anlaşma sağlayabilirdi. Ama Pence'in de büyük katkısı oldu” değerlendirmesinde bulundu.
ABD'li yetkiliye göre, Mike Pence dönüş yolunda Demokratlar dahil ilgili komisyon başkanları, Kongre üyeleriyle telefon görüşmeleri yaptı. Erdoğan görüşmede Trump'ın mektubunu gündeme getirmedi.