Polimetre çalışması: Bugün seçim olsa AKP 62 vekil kaybediyor, CHP 46 vekil fazla çıkarıyor

2023’deki genel seçimde milletvekili sayısı CHP’de 46, İYİ Parti’de 22, HDP’de 10 artıyor; AKP 62, MHP16 sandalye kaybediyor.

“Yakın gelecekte AKP+MHP İttifakından Parlamenter Sisteme Dönüş ve Seçim Sistemi Değişikliği konularında, Anayasa değişiklik önerisinin gelmesi beklenebilir”

Hülya Karabağlı / Özel Haber / Medyafaresi.com

Veri analisti M. Günal Ölçer’in kurucusu olduğu Polimetre’nin “Bugün veya 2023-Haziran tarihinde yapılacak bir Genel Seçimde, Siyasi Partilerin her seçim bölgesinde çıkartacakları milletvekili sayıları"na ilişkin son çalışması Cumhur ittifakı ortakları AKP ve MHP’nin Meclis’te çoğunluğu kaybettikleri ve adaylarının Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turundan çıkamadıklarını gösteriyor.

2018-Haziran Genel Seçimine göre, bugün yapılacak bir seçimde milletvekili sayısı AKP’de 31, MHP’de 9 azalırken, CHP’de 25, İYİ Parti’de 11, HDP’de ise 4 artıyor.

Genel Seçimlerin 2023-Haziran tarihinde yapılması durumunda ise milletvekili sayıları,  AKP’de 62, MHP’de 16 azalırken,  CHP’de 46, İYİ Parti’de 22, HDP’de ise 10 artıyor.

“Cumhur ittifakı parlamenter sisteme dönüş adımı atabilir”

Analist, M. Günal Ölçer, 2020-Haziran tarihinden sonra  mevcut seçim sistemi ile yapılacak genel seçimde AKP+MHP ittifakının Meclis’te çoğunluğu elde etmelerinin olası görülmediğine dikkat çekerken, “Bu ittifak gerek TBMM’de çoğunluk elde demeyecekleri, gerekse Cumhurbaşkanlığı Seçiminin ilk turunda sonuç alamayacaklarından ‘Seçim Sistemini Değiştirmek’ ve ‘Parlamenter Sisteme Dönme” konularında adımlar atmaları beklenebilir“ görüşüyle bir sürpriz bir adıma işraet ederken AKP+MHP’nin iktidarlarını sürdürebilmelerinin ancak olağanüstü şartların gerçekleşmesi durumunda mümkün olabileceğini ifade ediyor.

BUGÜN SEÇİM OLSA SİYASİ PARTİLERİN HER SEÇİM BÖLGESİNDE ÇIKARTACAKLARI MİLLETVEKİLİ SAYILARININ HESAPLANMASI

ÖZET:

• Seçim Bölgelerinin geçmiş seçim performanslarına bakılarak siyasi partilerin, bugün ve 2023Haziran Ayında yapılacak bir seçimde partilerin her seçim bölgesinde, almaları beklenen oy oranları ve bu oy oranlarına göre çıkartacakları milletvekili sayıları hesaplanmaktadır.

• Örneğin BURSA 1 Bölge için önce, bu bölgedeki AKP+MHP oy oranından, “Eğilim Çizgisi”, bugün veya zamanında yapılacak seçimde partilerin oy oranları ve son olarak da çıkartacakları milletvekili sayıları hesaplanır.

• Bu işlemler 87 seçim bölgesi için yapılır ve Türkiye Geneli için partilerin milletvekili sayıları hesaplanır. Buna göre (Sayfa:3, Tablo 1-Şekil 4-5);

• 2018-Haziran Genel Seçimine göre, bugün yapılacak bir seçimde milletvekili sayıları,

* AKP’de 31, MHP’de 9 azalırken,

* CHP’de 25, IYI Parti’de 11, HDP’de ise 4 artacaktır.

• Genel Seçimlerin 2023-Haziran tarihinde yapılması durumunda ise milletvekili sayıları,

* AKP’de 62, MHP’de 16 azalırken,

* CHP’de 46, IYI Parti’de 22, HDP’de ise 10 artacaktır.

• 2020-Haziran tarihinden sonra yapılacak bir genel seçimde, mevcut seçim sistemi ile AKP+MHP İttfakının TBMM’de çoğunluğu elde etmeleri olası görülmemektedir.

• AKP+MHP’nin gerek TBMM’de çoğunluk elde edemeyecekleri, gerekse Cumhurbaşkanlığı Seçiminin ilk turunda sonuç alamayacaklarından1 “SEÇİM SİSTEMİNİ DEĞİŞTİRMEK ve PARLAMENTER SİSTEME DÖNMEK” konularında adımlar atmaları beklenebilir.

• Bunun dışında AKP+MHP’nin iktidarlarını sürdürebilmeleri ancak olağanüstü şartların gerçekleşmesi durumunda mümkün olabilir.

AMAÇ:

“BUGÜN SEÇİM OLSA-3 SİYASİ PARTİLERİN MİLLETVEKİLİ SAYILARI” başlıklı bu çalışmamızda, 87 seçim bölgesinde 2019-Ekim ve 2023-Haziran ayları için hesaplanan oy oranları esas alınarak D’Hondt Sistemi ile siyasi partilerin Çıkartacakları milletvekili sayıları hesaplanmaktadır.

YÖNTEM:

Adım 1: 2019 Nüfus Sayımına göre 600 milletvekilinin seçim bölgelerine dağılımı belirlenir.

Adım 2: Her seçim çevresi için siyasi partilerin oy oranları “BUGÜN SEÇİM OLSA-1 SİYASİ PARTİLERİN OY ORANLARI” başlıklı çalışmamızdan2 alınır.

Adım 3: D’Hondt Sistemine göre, (AKP+MHP); (CHP+IYI+SP); HDP; DIG ittifaklar kombinasyonu esas alınarak, her seçim bölgesinde siyasi partilerin Çıkartacakları milletvekili sayıları 2019Ekim ve 2023-Haziran tarihlerinde seçim olacağı varsayımına göre hesaplanır,

Adım 4: Bulunan sonuçlar 2018-Haziran tarihindeki Milletvekili Seçim Sonuçları3 ile karşılaştırılır ve Türkiye Haritası üzerinde gösterilir.

VARSAYIMLAR: • Seçim mevcut siyasi partilerle yapılır, • Seçim Sistemi olarak yürürlükteki D’Hondt sistemi kullanılır, • 27. Dönemde olduğu gibi (AKP+MHP) ve (CHP+IYI+SP) ittifak yapar, HDP tek başına seçime girer.

HATA PAYI: Yurtdışı ve gümrüklerde kullanılan oyların ihmal edilmesinden kaynaklanan bir hata söz konusudur. Bu hata nedeni ile milletvekili sayılarının toplamda, AKP için 3-4 eksik, MHP için 0-1, HDP için 0-1, CHP için 0-1, IYI Parti için 1-3 fazla hesaplandığı önceki çalışmalarımızdan bilinmektedir.

Tablo 1: Türkiye Geneli AKP+MHP Oy Oranları Değişimi Eğilim Çizgisi, Siyasi Partilerin Beklenen Oy Oranları, 2018-Haziran Milletvekili Dağılımı, Bugün veya 2023-Haziran’da Yapılacak Seçimde Siyasi Partilerin Çıkartacakları Milletvekili Sayıları.

Türkiye Genelinde 2018-Haziran Genel Seçiminde,

• AKP’nin 295 olan milletvekili sayısının,

o Seçim bugün olursa 31 azalarak 264,

o 2018-Haziran’da olursa 62 azalarak 233 olacağı,

• MHP’nin 49 olan milletvekili sayısının,

o Seçim bugün olursa 9 azalarak 40,

o 2018-Haziran’da olursa 16 azalarak 33 olacağı,

• CHP’nin 146 olan milletvekili sayısının,

o Seçim bugün olursa 25 artarak 171,

o 2018-Haziran’da olursa 46 artarak 192 olacağı,

• IYI Partinin 43 olan milletvekili sayısının,

o Seçim bugün olursa 11 artarak 54,

o 2018-Haziran’da olursa 22 artarak 65 olacağı,

• HDP’nin 67 olan milletvekili sayısının, o Seçim bugün olursa 4 artarak 71, o 2018-Haziran’da olursa 10 artarak 77 olacağı,

• AKP+MHP 344 olan toplam milletvekili sayısının o Seçim bugün olursa 40 azalarak 304, o 2018-Haziran’da olursa 78 azalarak 266 olacağı ve TBMM’de çoğunluk sağlayamayacakları hesaplanmaktadır.

Bugün seçim olsa AKP+MHP;

• Milletvekili sayısı 29 ilde 43 azalır, 3 ilde ise 3 artar,

• Azalma İSTANBUL’da 7, ANKARA’da 3, BURSA, GAZIANTEP, KONYA, KAYSERI, MERSIN, KAHRAMANMARAS illerinde 2 şer milletvekilliğidir,

• 27.Dönemde tüm milletvekilliklerini kazandıkları DÜZCE ve Cumhurbaşkanının Memleketi RİZE’de CHP birer milletvekili çıkartır,

Seçim 2023-Haziran’da yapılırsa AKP+MHP;

• Milletvekili sayısı 41 ildede 81 azalır, 3 ilde ise 3 artar,

• Azalma İSTANBUL’da 13, ANKARA’da 6, BURSA’da 4 milletvekilliğidir,

Bugün seçim olsa CHP; • Milletvekili sayısı 21 ilde 27 artar, 2 ilde 2 azalır,

• Milletvekili sayısı İSTANBUL’da 5, ANKARA’da 3 artar,

• 27. Dönemde milletvekili çıkartamadığı DÜZCE, KARS ve RİZE’de milletvekili çıkartır,

Seçim 2023-Haziran’da yapılırsa CHP;

• Milletvekili sayısı 29 ilde 46 artar

• Artış İSTANBUL için 8, Ankara için 5 milletvekilliğidir,

• İZMİR’de artış yoktur

• 27. Dönemde milletvekili çıkartamadığı DÜZCE, KARS,RİZE, ERZİNCAN ve ISPARTA’da milletvekili çıkartır..

Seçim 2023-Haziran’da yapılırsa HDP;

• Milletvekili sayısı 10 ilde 11 artar, 1 ilde ise 1 azalır,

• Artış, İSTANBUL için 2 milletvekilliğidir,

• 27. Dönemde milletvekili çıkartamadığı ADIYAMAN, ERZURUM, MANISA, BURSA, AYDIN İllerinde milletvekili çıkartır.

SONUÇ

• 2018-Haziran Genel Seçiminde 344 milletvekili kazanan AKP+MHP İttifakının, bugün seçim olsa 304, 2023-Haziran’da yapılacak seçimde 266 milletvekili çıkartacağı hesaplanmaktadır.

• AKP+MHP İttifakının, 2020-Haziran’dan sonra herhangi bir tarihte yapılacak genel seçimlerde milletvekili sayısının 300 den az olacağı hesaplanmaktadır.

• Mevcut seçim sistemi ile 2020-Haziran tarihinden sonra yapılacak bir genel seçimde AKP+MHP İttifakının Mecliste çoğunluğunu sürdürebilme olasılığı gözükmemektedir.

• AKP+MHP İttifakı, seçim sistemini değiştirerek, düşük oy oranı ile çoğunluk sağlayabilecekleri bir seçim sistemine yönelebilirler.

• Anayasa’nın 67. Madedesine göre, Seçim Sisteminde yapılacak değişiklikler 1 yıl sonra yürürlüğe gireceğinden ve henüz TBMM’ye getirilmiş bir “Seçim Sistemi Değişiklik Önergesi” olmadığından, önümüzdeki 1 yıl içinde erken seçim olmayacağı söylenebilir.

• Gerek Cumhurbaşkanlığı Seçiminin ilk turunda hiçbir adayın seçilemeyecek olması5 gerekse AKP+MHP İttifakının Mecliste çoğunluğu sağlayamayacak olması nedenleri ile AKP+MHP’nin olağanüstü şartların gerçekleşmemesi halinde erken seçim istemeleri akla yakın gözükmemektedir.

• AKP+MHP’nin hedefi, kurulacağı söylenen yeni partilerin seçime girmesinin önünü keserek, 2022-Haziran’ından sonra, bir Erken Seçim Kararını meclisten çıkartarak, mevcut cumhurbaşkanının tekrar aday olmasının önünü açmak olabilir.

• Suriye Harekatından beklenen olağanüstü fayda ortaya çıkmamış, sadece bir miktar AKP oyunun MHP’ye yönelmesine neden olmuştur.

• Gerek bu çalışmamızdan, gerekse “BUGÜN SEÇİM OLSA-2 CUMHURBAŞKANI ADAYLARININ OY ORANLARI” isimli çalışmamızdan, normal şartlar altında AKP+MHP’nin ne TBMM’de çoğunluğu elde etmeleri ne de Cumhurbaşkanlığı Seçimini 1. Turda kazanmalarının mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.

• AKP+MHP’nin, 28.Dönem için yapılacak Genel Seçimde, TBMM’de çoğunluğu elde etmeleri ancak olağanüstü şartların oluşmasına ya da Seçim Sisteminin değiştirilmesine bağlıdır.

• Bu durumda, AKP+MHP İTTİFAKININ İKTİDARLARINI SÜRDÜREBİLMELERİ ANCAK PARLAMENTER SİSTEME DÖNMELERİ ve SEÇİM SİSTEMİNİ DEĞİŞTİRMELERİ İLE MÜMKÜN OLABİLİR.

• Bu nedenler ile yakın gelecekte AKP+MHP İttifakından Parlamenter Sisteme Dönüş ve Seçim Sistemi Değişikliği konularında, Anayasa değişiklik önerisinin gelmesi beklenebilir.

• Anayasa değişikliğini takiben de, Cumhurbaşkanı ERDOĞAN’ın tekrar aday olabilmesi için, muhtemelen 2022 yılında TBMM’de Erken Seçim Kararı alınmasına çalışacaklardır.

Medyafaresi.com özel haber