Prof. Dr. Akbay: İnternetten uyuşturucu satışı yaygınlaşıyor
ANKARA Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ayşegül Akbay, internetten uyuşturucu satışının dünya genelinde giderek yaygınlaştığını söyledi.
Prof. Dr.Akbay, Türkiye'de uyuşturucu kullanma yaşının 10'a kadar düştüğünün saptandığını belirtirken, Emniyet raporuna göre geçen yıl 646 kişi uyuşturucu bağımlılığına bağlı sebeplerle hayatını kaybettiğini, sokak pazarına kıyasla web üzerinden ilaç satış işlemlerinin çok kısıtlı ve sınırlı olduğunu, ancak büyümenin üst seviyede gittiğini belirtti.
Prof. Dr. Ayşegül Akbay, Şubat ayında Avrupa'da yayınlanan, 'Uyuşturucular ve İnternet Pazarı' raporuna göre geçtiğimiz yıl içerisinde madde kullananların sayısının 200 milyonu aştığının ortaya çıktığını belirtti. Prof. Dr. Akbay, "Yine dünya genelinde 25 milyon kişi, bağımlı olarak kabul ediliyor. 200 bin kişi de doğrudan ya da dolaylı olarak madde bağlantılı nedenlerle öldü. Son Emniyet raporuna göre Türkiye'de uyuşturucu ve madde bağımlılığı yüzde 17 arttı. Kayıtlara göre, geçen yıl Türkiye'de 646 kişi, uyuşturucu bağımlılığına bağlı sebeplerle öldü. Ölenlerin 26'sı 15-19, 54'ü 25-29, 25'i 30-34, 27'si 35-39, 26'sı 40-44, 8'i 45-49, 6'sı 50-54, 5'i 55-59, 3'ü 60-64, 2'si 65 yaşından büyük, 5 kişinin ise yaşı bilinmiyor. Uyuşturucuya başlama yaşının ise 10'a kadar düştüğü saptanmıştır" dedi.
Prof. Dr. Akbay, İnternet ve web servisleri arasındaki sosyal medya uygulamaları ile giderek artan katılım ve çok yönlü iletişim fırsatları sayesinde uyuşturucunun, Dünya genelinde alabildiğine yaygınlaştığına dikkat çekti. Prof. Dr. Akbay, "Hızla gelişen sosyal paylaşım siteleri bugün 1.6 milyarın üzerinde kayıtlı kullanıcıya sahiptir. Ancak, sosyal medyanın pek de iyi bilmediğimiz bir yönü daha var. Sosyal medya siteleri, ilaç piyasalarında aktif bir role sahip ve uyuşturucu alış ve satışı ile kullanımını özendirecek görüş, deneyim, video ve görsel paylaşımları, gerek web kameraları, gerekse akıllı telefon ve hatta android uygulamalarıyla, daha çok göze batmaya başladı. Bazı kaynaklara göre, internette bir miktar denetim mümkün, ancak geniş kapsam ve çok yaygın kullanım, denetlemeyi yine de sınırlı kılıyor" dedi.
ONLİNE ECZANELERİN BAZILARI YASAL DEĞİL
Denetimlerin, çoğu zaman, daha önce suç işlememiş, hayatında ilk kez ve küçük miktarda madde kullanan göreceli olarak masum sayılabilecek kimselerin hayatını zehir ettiğini dile getiren Prof. Dr. Ayşegül Akbay, "Avrupa'da yapılan araştırmalara göre, 'yasal kafa yapıcı maddeler' satan 651 web sitesinin varlığı belirlenmiş. Bunların arasında, araştırma maksadıyla satılan kimyasal maddeleri satanlar, markası bilinen ilaçları pazarlayanlar ve performans maksatlı maddeleri piyasaya sürenler de mevcut. Bu online eczanelerin, bazıları yasal, bazıları yasal değil. Kimilerine göre bu online pazarlar, aslında bağımlılar için bir yere kadar faydalı. Çünkü sokak aralarındaki satıcılarla yüz yüze pazarlık ve şiddet görme riskini azaltırken, aynı zamanda fiyat ve madde kalitesi bakımından da, sokak pazarına göre daha güvenilir" dedi.
Bağımlılık yapan ilaçların online satışının büyük bir küresel pazar oluşturduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Ayşegül Akbay, "Bununla birlikte, denetlenmesi gereken bir alan olduğu da bir gerçek. İnternet ve online ödeme kolaylığı, bu ürünlerin, küresel sınırlar arasında hareketini kolaylaştırdı. Ayrıca, üretim teknikleri ile ilgili bilgi ve sosyal medyadaki reklam ve pazarlama etkileşimleri de, kullanımını kolaylaştırmada, önemli bir rol oynadı. Şu anda, yine de sokak pazarına kıyasla, web üzerinden ilaç satış işlemleri çok kısıtlı ve sınırlı. Ancak, büyüme üst seviyede ve bu pazarların çok uzun süre daha denetlenip kısıtlanması pek kolay olmayacak gibi görünüyor. Burada, sokak pazarında olduğu gibi, en büyük rol, yine kolluk güçleri ve halk sağlıkçılarla, araştırma ve izleme kuruluşlarına düşecektir" dedi.
dha