Şeker fabrikaları NBŞ üreticisi Cargill'in eline geçebilir

Şeker fabrikalarının satışını düzenleyen gizli ihale şartnamesinden fabrikaların nişasta bazlı şeker (NBŞ) üreticisi Cargill'in eline geçmesine neden olabilecek çok kritik bir satış ve devir maddesi çıktı.

Şartnameye göre ihaleleri kazanan şirketler isterlerse fabrikaları başka şirketlere devredebilecekler. Bu şirketler isterlerse ihaleyle kazandıkları şeker üretim kotasını dahi başka şirketlere satabilecekler.

Sadece fabrikaları satın almak isteyen şirketlerin görmesine izin verilen gizli ihale şartnamesine göre, devletin elindeki şeker fabrikalarını satın alan şirketler fabrikaya tahsis edilen kota miktarından aşağı olmayacak miktarda pancar şekerini üretmek zorunda olacaklar.

Ancak şirketler bu kota miktarını Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nın (ÖİB) onayını almak şartıyla başka bir şirkete ya da fabrikaya aktarabilecek.

Kota, ÖİB'den onay alınmadan herhangi bir şekilde başka bir şirkete veya fabrikaya kısmen dahi olsa aktarılamayacak. Bu maddeye göre, ÖİB istediği şirketin kota aktarmasına izin verirken istemediği şirketin devir başvurusunu onaylamayacak.

FABRİKA SÜREKLİ EL DEĞİŞTİREBİLİR

Aynı şartnamenin bir sonraki maddesinde ise kotanın yanı sıra özelleştirilen fabrikanın doğrudan bir başka şirkete satılması veya devredilmesine de izin veriliyor.

Üstelik ihaleyi kazanan firmadan şeker fabrikasını satın alacak başka şirket bu fabrikayı bir başka şirkete devredebilecek ya da satabilecek.

Bu şekilde fabrika sürekli el değiştirebilecek. Özelleştirilen fabrikanın bu şekilde el değiştirmesi halinde, her türlü yükümlülükler ihaleyi kazanan ilk firmanın üzerinde kalmaya devam edecek. Şartnamedeki “diğer fabrika” ifadesi halen pancardan şeker üreten diğer şeker fabrikalarını ifade ederken, “şirket” ifadesi pancar üretip üretmediğine bakılmaksızın herhangi bir sektördeki şirketi temsil ediyor.

Bu nedenle şirket ifadesinin elinde pancar şekeri fabrikası olmayan Cargill'i de kapsadığı belirtiliyor. Hükümet, ihaleyi kazanan ancak üretim yapmayan şirketlerden fabrikaların geri alınacağını ifade etmişti. Şartname ise özelleştirilen fabrikaların ister kota hakkının isterse de fabrikanın tamamının başka şirketlere satılabileceğini ya da devredilebileceğini düzenliyor.

ŞEKER-İŞ SÖYLEMİŞTİ

Nişasta bazlı şeker (NBŞ) üreticisi Cargill'in ocak ayında yayımladığı şeker fabrikalarının özelleştirilmesini öneren raporunun hemen ardından hükümet sürpriz bir şekilde devletin elindeki 14 şeker fabrikasını satışa çıkarmış, bu durum, yoğun tepkilere rağmen özelleştirmenin Cargill'in isteğiyle yapıldığı iddialarına yol açmıştı.

Düzenlenen ilk ihaleleri ismi daha önce duyulmamış ya da şeker sektörünün içinde olmayan firmaların kazanması da bu iddiaları artırırken, Şeker-İş Başkanı İsa Gök, Cargill'in başka şirketleri ihaleyi sokup 4-5 fabrikayı alabileceğini, daha sonra da bu fabrikaları kapatabileceğini ifade etmişti.

(Sözcü)