Merkez Bankası'ndan acı itiraf: Türk Lirası aşırı değersiz bir noktada

Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal, yılın son enflasyon raporunu açıkladı. Enflasyon yıl sonu tahmini 2020 yıl sonunda yüzde 12,1 olarak açıklanırken, 2021 yıl sonunda yüzde 9,4’e gerilemesi tahmin ediliyor. Orta vadede ise yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağı tahmin edildi.

Merkez Bankası 2020 enflasyon tahminini yüzde 12.1'e çekti. Merkez Bankası'nın önceki yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 8.9 seviyesindeydi.

Bir önceki beklenti bu yıl için yüzde 8,9, gelecek yıl için yüzde 6,2 seviyesinde bulunuyordu. Uysal, 2020 yılı sonu gıda enflasyonu tahminini de yüzde 13,5'e çektiklerini belirtti.

Uysal, "Mevcut koşullar altında enflasyonda belirgin bir iyileşme sağlanana kadar sıkı parasal çerçeve oluşturduk" dedi.

Merkez Bankası Başkanı, toplantı sonrası soru-cevap kısmında, "Faizde ne zaman normalleşeceğiz" sorusuna, "Enflasyon beklentisi, enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar para politikasında sıkı duruş devam edecek. Daha çok odaklanma ağırlıklı fonlamaya odaklanmalı. Geç likidite penceresi üst sınır olarak görülmeli. Bu da reel faizlerinde pozitif bir yükselmeyi ima ediyor" yanıtını verdi.

Uysal, para politikasında sıkılaştırma yapıldığını savunarak, odaklanılması gereken noktanın ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin yakın zamanda 500 baz artırılması olduğunu söyledi.

'Kur hedefimiz yok'

Uysal, döviz kurlarındaki şiddetli yükselişe nasıl baktıkları sorusuna, "Döviz kurundaki hareketler birçok faktörden etkileniyor. Jeopolitik gelişmeler, salgın nedeniyle bekleyişlerin ön plana çıktığını söyleyebiliriz. Merkez Bankası olarak reel veya nominal olarak herhangi bir kur seviyesi hedeflemiyoruz. Nominal ve reel fiyat hedeflemesine bakıyoruz.

Tabi ki mevcut makroekonomik temellere baktığımızda, Türk lirasının oldukça, aşırı değersiz bir noktada olduğunu değerlendirebiliriz. Para politikası duruşunun enflasyonu kontrol altına almak için attığı adımların, döviz kurlarında da etkisinin olmasını bekliyoruz. Orta vadede makro gerçeklerle uyumlu bir noktaya gelecektir. Değersiz TL fiyat istikrarına ilişkin riskler oluşturuyor. Bizim döviz kurlarını hedefleme gibi bir duruşumuz yok" yanıtını verdi.

'Güven sorunları olabiliyor'

Uysal, Merkez Bankası'nın bağımsızlığı ve döviz kurlarında hedefleme yapmadan enflasyonda nasıl hedefleme yapılabileceği sorusuna şöyle yanıt verdi: "Enflasyon tahminleri yaparken kurdan kaynaklanacak etkileri dahil ederek açıkladık. Türk lirası cinsi ithalat fiyatlarının enflasyondaki etkisi oldukça belirgin düzeyde. Kur seviyelerine baktığımızda zaman zaman ekonomik temellerden uzaklaşma olabilir. Kurun seviyesiyle ilgili herhangi bir tahminimiz yok. Enflasyona etkisindeki rahatsızlığımızı da buna bağlı olarak sıkılaştırma adımları yaparak devam edeceğiz.

Merkez Bankası'yla ilgili tartışılan güven sorusu, olağanüstü dönem içinde elimizdeki araçlarla, müdahale yapmaya gayret ediyoruz. Salgının etkilerini azaltmak için attığımız adımlar ve yan adımlar, yani elimizdeki araçlarla gerekli adımları atmaya devam edeceğiz. Olağanüstü dönemden geçtiğimiz için Merkez Bankası'yla ilgili güven tartışmaları yaşanabiliyor. Güçlü para politikasını devam ettirerek, zaman içinde bu güveni artıracağız. İletişimi de artıracağız. Buradaki dozu artıracağımızı söyleyebilirim."

'Hakkaniyetli yaklaşılmasını bekliyoruz'

"Göreve geldiğinizde iletişime çok önem verdiğinizi söylediniz. Kendinizi iletişimde iyi görüyor musunuz, başarılı buluyor musunuz" sorusuna, Uysal, "Tabi iletişim noktasında eksik kaldığımız noktalar olabilir. İletişimi bir miktar, şuna da, bize de hak demiyim ama şey davranılmasını... istiyoruz. Olağanüstü dönemlerden geçiyoruz, içinden geçtiğimiz süreci de bir miktar göz önüne alarak, hakkaniyetli yaklaşılmasını bekliyoruz. Dünyanın da ülkemizin de içinden geçtiği riskleri düşündüğümüzde zor bir süreç.

Daha fazla piyasayla iletişim kuracağız. Son para politikası kurulu toplantısında alınan kararda genel çerçeveyi açıkladım, tamamen farklı bir çerçeve içinde değiliz. Ama son toplantıda kurul bu şekilde bir esneklik kurmayı tercih etti. İleriki zamanlarda farklı adımlar atabiliriz, farklı araçlar kullanabiliriz, bunlarda bir endişemiz yok. Şüphe duyulmamasını istiyoruz. Politika faizi bir araç, yakın geçmişte kullandık, yine kullanabiliriz, önümüzdeki dönemde enflasyona göre duruşumuzu yeniden gözlendireceğiz. Özet olarak Merkez Bankası güçlü bir sıkılaştırma yaptı."

Baskı yok demedi, araç bağımsızlığımız var dedi

"Son faiz kararınıza siyasi bir müdahale oldu mu mesela Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan" sorusuna, Uysal "Bu dönem dönem gündeme geliyor. Bizim araç bağımsızlığımız var, biz enflasyon hedeflemesi yapan bir Merkez Bankası'yız. Verilere dayalı adım atıyoruz. Enflasyonun durumuna göre kararlarımızı tereddütsüz bir şekilde almaya devam edeceğiz" dedi.

'Merkez Bankası'nın kuru sabitleme hedefi olamaz'

Merkez Bankası'nın kurda neden hedefleme yapmadığı sorusuna Uysal sert bir yanıt verdi:

"Bu soruyu sorduğunuz iyi oldu, demek ki tam anlaşılmamış. Merkez Bankası tepki verdi, güçlü bir tepki verdi, sıkılaştırma yönünde. Onun etkilerini görmeye başladı, bu süreç sonuçlanmış değil. Merkez Bankası neden müdahale etmiyor gibi anlıyorsunuz anlamış değilim. Ne gerekirse o adımı yapacağız. Merkez Bankası'nın kuru sabitleme hedefi olamaz, ama kurun fiyatlara olan etkisini minimize etmek için müdahale edebilir, ediyor. Bizim her tür aracı serbest bir şekilde kullanma hakkımız var"