TSK Neden Orman Yangınlarında Daha Etkin Kullanılamıyor?
Türkiye’de bir haftadan fazla süredir devam eden orman yangınları süresince Türk Silahlı Kuvennetleri'nin neden mücadelede daha etkin rol almadığı merak konusu oldu.
Orman yangınlarıyla mücadelede Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) birlikleri son günlerde daha fazla rol üstlenmeye başladı. Milli Savunma Bakanlığı’nın sosyal medya hesabı üzerinden yapılan açıklamalarda bugüne kadar TSK personeli ve araçlarının Muğla’nın Marmaris, Milas ve Bodrum, Hatay’ın Dörtyol ilçeleri ile Isparta ve Denizli’deki orman yangınlarıyla mücadelede kullanıldığı bildirildi ve bu çalışmalara ilişkin görüntüler paylaşıldı. Ayrıca çeşitli bölgelerde çıkarma gemileri, yurttaşların yangın bölgelerinden denizden tahliyeleri için kullanılıyor. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na bağlı insansız hava araçları da yangın tespiti için kullanılıyor.
Daha önce yaşanan doğal afetlerle mücadelede ve afetlerden sonraki kurtarma çalışmalarında etkin rol oynayan TSK’nin süren orman yangınlarında neden daha etkin kullanılmadığı sorusu da sıklıkla dile getiriliyor. Afetlerle mücadelede TSK’nin doğrudan inisiyatif kullanma yetkisi bulunmuyor. Milli Savunma Bakanlığı’nın yangın söndürme çalışmalarına destek açıklamalarında da “valiliklerden gelen talep üzerine” çalışmalara katıldığı vurgusu yapılıyor.
TALEP OLURSA GÖREV
TSK İç Hizmet Yasası’nın “Tabii afetlerde yardım” başlıklı 112. maddesinde TSK’nin, “Yer sarsıntısı, yangın, su basması, yer kayması, kaya düşmesi, çığ ve benzeri tabii afetlerde” 7269 sayılı “Afetlerde Alınacak Tedbirere Dair Yasa” uyarınca hareket edeceği öngörülüyor. 7269 sayılı yasa ise afet bölgelerinde bulunan ordu, jandarma kıta birlik komutanlarının vali ve kaymakamlar tarafından istenecek yardımları yapmakla yükümlü kılıyor. Bu nedenle askeri birlikler, valilik ve kaymakamlıklardan gelen talep üzerine yangınla mücadelede kullanılabiliyor.
SORUMLULUK İÇİŞLERİ’NDE
Öte yandan Türkiye’nin afetlerle mücadelede eşgüdümü sağlamakla görevli kuruluşu Afet ve Acil Durum Başkanlığı’nın (AFAD) afetlere müdahale için hazırladığı “Türkiye Afet Müdahale Planı”nın “ana çözüm ortakları” arasında İçişleri, Ulaştırma, Sağlık ve Enerji bakanlıklarının bulunmasına karşın Milli Savunma Bakanlığı bulunmuyor. Aralık 2013’te hazırlanan ve 3 Ocak 2014’te Resmi Gazete’de yayımlanan “Türkiye Afet Müdahale Planı”nda yangınlara müdahaleden sorumlu “ana çözüm ortağı” İçişleri Bakanlığı olarak belirlenirken Genelkurmay Başkanlığı, yangınlara müdahaleden sorumlu “destek çözüm ortakları” arasında sayılıyor.