Türk Lirası'na ne oldu? Dolar neden yükseliyor?
Türk Lirası erken seçim çıkışından bu yana yüzde 20 değer kaybetti. Değer kaybının nedenleri arasında bozulan mali disiplin, iç siyasi belirsizlikler, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarını beyanatları ve doların küresel güçlenmesi bulunuyor.
Devlet Bahçeli'nin erken seçimi işaret ettiği 17 Nisan Salı günkü grup toplantısından sonra dolar 4.10 seviyesindeydi.
Bir gün sonra Bahçeli Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşerek seçimin tarihini 24 Haziran 2018 olarak açıkladı. Bu kararı piyasa ilk başta olumlu karşıladı.
Öyle ki dolar altı kuruş gerileyerek 4.04’e indi daha sonra 4.07 seviyesinden devam etti.
Ne olduysa bundan sonra oldu. Türkiye iç siyasetinde bir belirsizlik başladı.
Seçimlere hangi partinin katılıp katılamayacağı merak konusu oldu. Seçim vaatlerinden dolayı mali disiplinden ciddi anlamda ödünler verildi.
MALİ DİSİPLİN BOZULUYOR
Sözcü gazetesinde yer alan habere göre, emekliye iki bayramda 1000'er TL, benzinde ÖTV ayarı gibi adımlar Maliye'yi zorlamaya başladı.
Şirketlerin dış borç geri ödemeleri de doları tırmandırıyor. Bu yılın en yüklü geri ödemesi 10.9 milyar dolarla içinde bulunduğumuz mayıs ayında.
ABD'nin Çin ile ticaret savaşında attığı karşılıklı adımlar doları küresel ölçekte güçlendirdi.
Merkez Bankası'nın kura müdahalesinin gecikmesi artışın bu denli olmasının sebeplerinden biri olarak yorumlanıyor.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları Fitch ve S&P'den art arda Türkiye için uyarı açıklamaları yapılmaya başlandı. Hal böyle olunca Türk Lirası dolar karşısında son 3 haftada yüzde 20 değer kaybetti.
‘MERKEZ MÜDAHALEDE GECİKİYOR’
Gedik Yatırım Algoritmik İşlemler Müdür Yardımcısı Gizmen Nalbantlı bu hafta sozcu.com.tr'ye yaptığı açıklamada Merkez Bankası müdahale etmedikçe kurdaki yükselişin devam edeceğini söyledi. Nalbantlı, dış borç ve özel sektörün borcunda ciddi sıkıntılar olduğunu ifade ediyor.
1 YIL İÇİNDE BORÇ 200 MİLYAR DOLAR
Nalbantlı sozcu.com.tr'ye yaptığı açıklamada şunları söyledi: Özellikle dış borç ve reel sektör döviz borcu tarafında çok ciddi sıkıntılar var. Son kur hareketi reel sektör net döviz borcunu 167 milyar TL artırdı. 1 yıl içinde ödenmesi gereken borç 200 milyar dolar. 1 Ocak itibarıyla 605 milyar TL değerinde olan dış borcumuz 18 Mayıs itibarıyla 718 milyar TL tutarında. Borçların GSYH oranı ise 2001 krizi seviyesinin üzerine çıkmış durumda.
Kurdaki yükselişin önüne geçmek için Merkez Bankası’nın ciddi bir faiz artışı yapması gerekiyor. Geçtiğimiz hafta yapılan Erdoğan ve Çetinkaya görüşmesi sonrası bir hamle gelecek beklentisi ile dolarda sert aşağı hareket görülmüş, hamle gelmeyince kur yeniden yükselmişti. Siyasi cephenin faizleri indireceğiz söylemleri devam ettiği sürece kurdaki yükseliş maalesef durmayacaktır.
GCM Foreks Araştırma Uzmanı Enver Erkan ise sozcu.com.tr’ye yaptığı değerlendirmede ABD ve Çin’in karşılıklı gümrük vergilerini devreye alma kararlarının doları güçlendirdiğini belirtti. Erkan, “Merkez Bankası kaynaklı katalist haber akışı söz konusu olmazsa TRY'de de değer kaybı eğilimi devam edebilir. Tahvil faizlerimiz, enflasyon beklentilerindeki bozulmanın artması ve 290'a yükselen CDS'ler çerçevesinde yukarıya doğru iyice ivmelenmiştir” diyor.
(SÖZCÜ)