Türkiye'nin kaç günlük doğalgazı var?
Uçak krizi nedeniyle Rusya’nın doğalgazı kesmesi halinde Türkiye’nin yeraltı depolarında 16 günlük stok bulunuyor. Tuz gölü ve Mersin’deki depolar ise en erken 2017’de tamamlanacak.
usya’da yaşanan krizde en çok merak edilen konu olası bir doğalgaz krizi oldu. İthal doğalgazın kesilmesi halinde ilk olarak stoklarını kullanacak olan Türkiye’nin LNG de dahil toplam gaz stoğu geçen seneye göre azalmış durumda. Doğalgaz depolamasını artıracak en erken tesis ise tam haliyle 2019’da tamamlanacak.
Türkiye’de yeraltı doğalgaz depolama lisansına sahip dört şirket bulunuyor. TPAO harici diğer depolar henüz faaliyete geçmedi. TPAO tarafından işletilen İstanbul’un Silivri ilçesinde yer alan depolama tesisi 2014’te beşi ithalat lisansı sahibi, dördü toptan satış lisansı sahibi olmak üzere dokuz adet tedarikçiye hizmet verdi. Bu depolama alanının kapasitesinin 2019’da artırılması planlanıyor. TPAO, Trakya ve Güneydoğu’da da yeni depolama alanları bakıyor. Mersin’in Tarsus ilçesinde özel sektör eliyle gerçekleştirilecek doğalgaz depolama tesisleri için ise toplam 10.5 milyar liralık iki ayrı yatırım yapılması öngörülüyor. Ne zaman tamamlanacağı şu anda belirsiz olan bu yatırımların faaliyete geçmesi ile toplam 4 milyar metreküplük ilave yeraltı doğalgaz depolama kapasitesi oluşacak ve Tuz Gölü’nde yapımı devam etmekte olan depolama tesisi ile birlikte yüzde 10’luk depolama hacmine ulaşılabilecek. Hükümetin yaptırmayı planladığı yeni depoların hayata geçişi için ise henüz bir netleşmiş takvim bulunmuyor. 2019 için toplam doğalgaz depolama kapasitesi hedefi 5.3 milyar metreküp.
Tuz Gölü 2019’da
Yüzde 65’i tamamlanan Tuz Gölü Yeraltı Depolama Projesi’nin tamamının 2019’da devreye alınabileceği belirtiliyor. Toplam 12 depoluk projenin altı depoluk ilk bölümü 2017’de devreye alınacak. Tuz Gölü’ndeki tesisin tamamlanmasıyla 1 milyar metreküp gaz depolanabilecek. Ancak, Rusya krizi öncesi yapılan bu plan uyarınca ancak yıllık tüketiminin yüzde 10’u kadar doğalgaz depolanabilecek. Asıl hedef ise yüzde 20.
2014’te Türkiye günde 131 milyon metreküp doğalgaz tüketti. 2015 Eylül ayında 3 milyar metreküp doğalgaz harcandı, bunun 900 milyon metreküpü elektrik üretiminde kullanıldı. LNG de dahil eylül ayı sonu itibarıyla toplam gaz stoğu 2.1 milyar metreküp.
Stoklar azalıyor
Mevcut stoklar gaz ihtiyacını ancak 16 gün karşılayabiliyor. EPDK verilerine göre stok gaz da geçen seneye göre azalmış durumda. Eylül 2014’te 2.3 milyar metreküp olan stoklar, Eylül 2015’te 1.9 milyar metreküpe düşmüş durumda. LNG terminalleri de gözönüne alındığında, doğalgaz stoklarında geçen seneye göre 400 milyon metreküpten fazla düşüş var.
Tek faal depo Silivri’de
Faaliyette olan tek depo olan Silivri Doğalgaz Depolama Tesisi, TPAO tarafından işletiliyor. Bu tesisin kapasitesi 2.6 milyar metreküp.
Tuz Gölü Doğalgaz Deposu yatırımları ise devam ediyor. China Tianchen Engineering Corporation tarafından yaptırılan toplam 1 milyar metreküp kapasitesindeki depoların yarısı 2017’de, tamamı 2019’da hizmete girecek.
Gaz Depo AŞ ve Toren AŞ tarafından yapılacak Tarsus Doğalgaz Deposu’nun kapasitesi ise 4 milyar metreküp olacak. Bu tesis henüz proje aşamasında.