Yunanistan başbakanı Alexis Tsipras kimdir?
Yunanistan’da seçim zaferi Syriza lideri Alexis Tsipras’ın oldu. Yüzde 36 oy alan Tsipras, Yunanistan’ın en genç başbakanı olacak. Nasıl bir başbakan olacağı ise 7 yıl önce bir gençlik dergisine verdiği röportajda gizli.
Bugün AB ve IMF’yi Yunanistan’ın 240 milyar dolarlık borcu nedeniyle korkudan tir tir titreten, Yunanistan’da ise milyonların umudu olan Radikal Sol İttifakı Syriza’nın 40 yaşındaki lideri Alexis Tsipras, dün 9.8 milyon Yunan seçmenden ilk sonuçlara göre yüzde 36 oy alarak Başbakanlıkkoltuğuna oturmaya hak kazandı.
149 mu 151 mi?
Syriza 300 sandalyeli Yunan meclisinde bu oy oranıyla 149-151 sandalye alıyor. Tsipras’ın tek başına iktidar için gerekli 151’e ulaşıp ulaşmadığını resmi sonuç gösterecek.
16’sında belliydi
Bana Alexis desinler
Peki “1953’te nasıl Almanya’nın borcunu sildiyseniz şimdi de bizimkini silin. Benimle yeniden masaya oturmak zorundasınız” diyerek AB’yi korkutan Tsipras nasıl bir başbakan olacak? Bu sorunun yanıtı genç siyasetçinin Syriza ittifakı ortaya çıkmadan önce liderlik ettiği Synaspismos döneminde, 2008’de gençlik dergisi Schooligans’a verdiği röportajda gizli. Tsipras o dönemde hayalindeki Yunanistan’ın ve ideal başbakanın nasıl olması gerektiğini anlatmıştı. İşte o röportajından satırbaşları:
- Siyasete girip genç yaşta parti lideri olduktan sonra tabi ki hayatım değişti. Bazen kendimle başbaşa kalmak istiyorum. Olmuyor. Metroya binip insanlara ‘Günaydın’ demek zorunda olmamayı istiyorum.
- İnsanlarla samimi olmayı seviyorum. Siyasilerle konuşurken ilk ismimle hitap edilmesini ‘Alexis’ denmesini tercih ediyorum.
- Başbakanlar neden bu kadar ulaşılmaz insanlar? Neden onlara kimse yaklaşamıyor? İranbüyükelçisine de zamanınız olmalı, İran’dan gelmiş sıradan bir göçmene de...
Esrar yasal olmalı
- Tarihte hayranlık duyduğum isimler sosyalist kuramcı ve İtalyan Komünist Partisi kurucusu Antonio Gramsci, ABD’li siyahi hakları savunucusu Rosa Luxemburg, Che ve Gandhi.
- Mao’nun düşünce tarzını beğeniyorum. Ama ABD Başkanı Roosevelt’in ve neo-liberal ekonominin kurucusu Adam Smith’in görüşlerinde de bazı önemli noktalar buluyorum.
- Gazetecilerin kamunun gözü önündeki insanları ‘av’ olarak görmesinden rahatsız oluyorum. Yunanistan’da medyanın durumu trajik.
- Marihuana’nın (Esrar) yasadışı olmaktan çıkartılması gerektiğini düşünüyorum. Kendim hiç kullanmadım. Fobim var. Sonuçlarından korkuyorum. Ama kullanan arkadaşlarım var.
- Homoseksüel evliliklerini destekliyorum. Çocuk sahibi olmaları tartışılmalı.
- Kendimi yakışıklı bulmuyorum. En çirkin yerim burnum. Ama estetiği hiç düşünmem!
- Uçaklardan ve uçmaktan korkuyorum. Bununla mücadele etmeye çalışıyorum.
Askerlik kalkmalı
- Zorunlu askerliğin, hatta ordunun tamamen kaldırılması gerektiğini düşünüyorum. Tüm ordular kaldırılmalı. Bu olana kadar insanlara askerlik yerine sosyal hizmetlerde çalışma hakkı verilmeli.
- Çocukken dondurmacının tezgahından dondurma çalarken yakalanmıştık. Bizi karakola götürdüler. Ailelerimiz geldi. Özür diledik neyse ki adam iyi biriydi bizi affetti. Bundan hala utanıyorum.
Çocukluk aşkı
Tsipras, hayat arkadaşı ve iki çocuğunun annesi Paristera Batziana ile lisedeyken tanıştı. Lisede Yunan Komünist Gençliği’ne üye olan Paristera’nın Tsipras ile yolları üniversitede de kesişti ve Atina Ulusal Teknik Üniversitesi’nden elektrik ve bilgisayar mühendisi olarak mezun oldu. Evlenmeden birlikte yaşayan çiftin Paul (4) ve Ernesto (2) isimli iki oğlu var.
‘Korku bitti umut geri döndü’
Yunanistan’ın son yaşananlar sonrasında dünyada itibarını tamamen yitirdiğini savunan Tsipras, “Bu seçim itibarımızı yeniden kazandığımız ve tarih yazdığımız seçim” dedi ve ekledi: Artık korku bitti umut geri döndü!
Ekonomide işi zor
Yunanistan’da aylık maaş 600 euro. Tsipras, asgari ücreti 751 euro’ya çıkarmayı vaad ediyor. İşsizlik yüzde 25, genç işsizliği ise yüzde 50’ye yakın. Syriza, özelleştirmeleri iptal edip kamulaştıracağı kurumlara çalışan alacak. Euro bölgesindek krizle beraber ülke ekonomisi yüzde 25 daraldı. Ülkenin borcu, gayri safi milli hasılasının yüzde 175’ine denk geliyor. Tsipras,Avrupa’nın 240 milyar euro’luk borcun büyük kısmını silmesi gerektiğini söylüyor.
Kumarı kaybetti
Yunanistan’da ülkenin içinde bulunduğu siyasi krizi Cumhurbaşkanlığı seçimini erkene çekip aşmak isteyen Başbakan Antonis Samaras, meclisin üç turda da cumhurbaşkanı seçememesi nedeniyle ülkeyi erken seçime sürükledi. Böylece koltuğu kendi eliyle Syriza’ya verdi. Seçim kampanyasını “Syriza iktidara gelirse...” diyerek felaket senaryoları üzerine kuran Samaras’ın bu stratejisi de tutmadı. Syriza’nın gerisinde kalarak %28 oy alabildi.
Naziler 3. büyük oldu
Son seçimde yüzde 7’ye yakın oy alarak 5’inci büyük parti olan ve meclise giren Nazi sempatizanı Altın Şafak partisi, liderlerinin çoğu hapse atıldıktan sonra bile meclise girmeyi başardı. Yüzde 6 dolayında oy alan aşırı sağcılar Yunan siyasetinin 3 numaralı partisi olmayı başardı. Altın Şafak, “Atina’da cami istemiyoruz” diye kampanya yürütmüştü.
17 Türk aday yarıştı
Türkiye’de yaşayan Batı Trakyalılar da seçime büyük ilgi gösterdi. Batı Trakya Türkleri Dayanışma Derneği’nin organizasyonuyla 5 bin Batı Trakyalı Türk, karayoluyla Yunanistan’a geçti. Batı Trakya Türkleri Dayanışma Derneği Genel Başkanı Taner Mustafaoğlu, “Amacımız Batı Trakya’da yaşayan Türk toplumunun en yüksek oranda sandığa gitmesi. Hedefimiz Parlamento’da üç olan sandalye sayımızı koruyabilmek” dedi. 300 sandalyeli Yunan Parlamentosu için 17 Türk kökenli aday yarıştı. Kesin sonuçlar bugün alınacak.
Ofisinde kendini bağlatmıştı
Tsipras, 2008 ilkbaharında verdiği röportajda genç muhabirlerin ‘İlginç bir fotoğraf çekelim’ ricasını kırmamış, çalışma ofisinde koltuğuna iple bağlanmayı kabul etmişti. Fotoğrafçı, ‘Onu buna ikna etmeniz imkansız’ dese de Tsipras, fotoğrafa razı oldu.
(Vatan-Uğur Koçbaş)