Çin'de Başlayan Yatış Hareketi Gençler Arasında Viral Oldu

"Saat 8.00 demek, yatma zamanı demek. Gerçi bir işim olmadığı için bana her saat yatma zamanı. Harika bir şey bu." Sabah 8, Şanghay için günün en hareketli saatlerinden biri. Binlerce ofis çalışanı ellerinde çantaları ve kahveleriyle, metro hatlarını doldurup işe gidiyor. Ama Insider'a bunları söyleyen Zhiyuan Zhang onlardan biri değil. 27 yaşındaki Zhiyuan, o saatlerde yatmaya gidiyor. Üstelik sadece o da değil. Çin'de 20'li yaşlardaki gençler arasında son aylarda hızla yaygınlaşmakta olan bir trend sayesinde, mesai saatlerinde yatanların sayısı günden güne artıyor. Hatta bu trendin bir adı bile var: Türkçeye "yatış" olarak çevirebileceğimiz tangping. Kısa sürede oldukça popüler hale gelen yatış hareketi, Çin'in "neijuan" (karışıklık) olarak adlandırılan kültürüne bir tepki olarak doğdu. Neijuan sürekli rekabet etmeyi gerektiren ama bu rekabetin sonunda herkesin kaybettiği bir yaşam biçimi olarak tanımlanıyor.

BU FOTOĞRAF SEMBOL HALİNE GELDİ Geçtiğimiz günlerde Çin sosyal medya sitelerinde viral olan bir fotoğraf neijuan'ın adeta özeti oldu. Fotoğrafta, ülkenin prestijli üniversitelerinden birinde öğrenci olduğu öğrenilen bir genç, bir yandan bisikletiyle yolda giderken bir yandan da gidonunun üzerine açtığı dizüstü bilgisayarında çalışmaya çalışıyordu. Başarılı olma baskısı, gençlere yolda geçen birkaç dakikanın bile boşa gittiğini hissettirdiğinden, böyle görüntüler Çin'de çok sıra dışı değil. Neijuan kültürünün en önemli unsurlarından birini "9-9-6" olarak özetlenen çalışma modeli oluşturuyor. "Haftada 6 gün sabah 9-akşam 9" anlamına gelen 9-9-6, özellikle teknoloji sektöründe çok yaygın ve e-ticaret sitesi Alibaba'nın kurucusu Jack Ma gibi zengin Çinliler tarafından sık sık övülüyor. (Ma, bir röportajında 72 saatlik haftayı bir lütuf olarak nitelendirmişti.) BİR ÇALIŞAN ÖLDÜ, BİR ÇALIŞAN İNTİHAR ETTİ Her ne kadar Çin yasaları günlük mesaiyi 8 saatle sınırlamış olsa da uzun saatler çalışmaya devam etmek, Çin'de işverenlerin çalışanlarından beklediği bir davranış. Yasaların çok sıkı uygulanmaması da aşırı çalışma yüzünden masalarında ölen, depresyon ve aşırı yorgunluk sorunlarıyla yaşayan Çinlilerin sayısının günden güne artmasına yol açıyor. Örneğin bu yıl başlarında e-ticaret şirketi Pinduoduo'nun iki personelinin aşırı çalışmaktan ötürü hayatını kaybetmesi epey ses getirdi. Çalışanlardan bir tanesi sabahın 1.30'unda ofiste yere yığılıp can verdi. Ondan iki hafta sonra ise bir başka çalışan intihar etti. Bu yaşananlar üzerine üçüncü bir çalışan da ülkede viral olan bir video yayınlayarak şirketin kendilerinden günde en az 12 saat çalışmalarını beklediğini anlattı.

DİYOJEN'E ATIFLA MANİFESTOSU DA VAR Bütün bunlar olurken tangping kavramı, Nisan ayında Tieba isimli forum sitesinde bir kullanıcının yazdığı bir yazıda ortaya çıktı. Kullanıcı yazıda iki yıldır işsiz olduğunu belirtiyor, yılda sadece birkaç ay çalışarak nasıl zahmetsiz ve masrafsız bir hayat yaşadığını anlatıyordu. Fıçıda yaşamasıyla ünlü Yunan filozofu Diyojen'e atıfla, "Yatmak benim için sofistçe bir hareket" diyen kullanıcı aynı zamanda gün ortasında perdeleri kapatıp yatmakta olduğu bir fotoğrafını da paylaşmıştı. Kısa süre içinde "Yatış Manifestosu" olarak sosyal medyada yayılan yazıda yatmanın hem fiziksel hem de metaforik bir anlamı olduğuna dikkat çekilerek şöyle deniyordu: "İnsanın öznelliği yüceltmek topraklarımızda hiçbir zaman bir ideolojik trend olmadığından, bunu ben yaratacağım. Yatmak benim için akil insan hareketidir. İnsanlar sadece yatarak her şeyin ölçeği haline gelebilir." KISA SÜREDE BİNLERCE KİŞİYE ULAŞTI Yazının paylaşılmasından sonraki birkaç hafta içinde Çin'in Facebook'u olarak anılan sosyal medya sitesi Douban'da açılan tangping grubunun üye sayısı 9 bini geçti. Grup üyeleri kendilerine yatışçılar diyorlar ve sere serpe uzanan kedilerin ve fokların fotoğraflarını paylaşıyorlardı. Hareket popülerlik kazandıkça tepki çekmeye de başladı. Özellikle Çin devlet medyasında tangping'e dair olumsuz haberler öne çıktı. Nanfang Daily gazetesi felsefeyi "utanç verici" olarak nitelendiriyor, Global Times gazetesi ise aşağılamayla karışık "ciddi bir felsefe değil" yorumunu yapıyordu. Komünist Gençlik Birliği de bir açıklama yaparak pandemide ön saflarda çalışan genç sağlık çalışanlarının "asla yatmayı seçmediklerini" bildirdi. Ardından engelleme hamleleri devreye girdi. Yatış Manifestosu'nun orijinal metni Tieba'dan kaldırıldı, metni paylaşan diğer hesaplardan da içerik silindi. Forum sayfaları kapatıldı, gruplar da silindi.

"NASIL EN İYİ ŞEKİLDE YATABİLECEĞİMİZİ DÜŞÜNÜYORUZ" Bazıları tangping gençliğini, ABD'de 1950'lerde oldukça yaygın olan Beat kuşağı ile kıyaslıyor. Bazıları ise bu gençlerin kendilerini tüketim toplumunun ideolojisinden özgürleştirdiğini ya da şiddet içermeyen bir direnişe imza attığını söylüyor. Hareketi destekleyenler bunun bitmek tükenmek bilmeyen bir hırs ve mücadele dalgası karşısında direniş olduğunu, eleştirenler ise yenilgiyi kabul etmek anlamına geldiğini belirtiyor. Çin hükümeti çok çalışmayı destekler konumunu halen sürdürüyor ve mutluluğun yolunun çalışmaktan geçtiğini savunuyor. Devlet Başkanı Şi Cinping'in 2018'de çalışkanlığı "en onurlu, en soylu, en büyük ve en güzel erdem" diye tanımladığı ve "Bence milyonlarca sıradan Çinliden büyüğü yok. Aynı zamanda mutluluğa çok çalışmakla ulaşıldığına inanıyorum" dediği konuşma halen akıllarda. Uzmanlar ise yatış hareketinin Çin'in gittikçe pahalanan ve rekabetçi hale gelen şehirlerinde, sabit gelirle çalışan orta sınıfların yaşadığı hayal kırıklığından kaynaklandığında hemfikir. Hatta bu hayal kırıklığından doğan "Pepe the Frog" ve "BoJack Horseman" ile sembolize edilen Sang kültürü de 4-5 yıldır Çin kamuoyunda sık sık tartışılıyor. Çin haber sitesi CGTN'ye konuşan Tsinghua Üniversitesi'nden sosyoloji profesörü Yan Fei, "Orta sınıflar için orta sınıf kalıp çocuklarının da aynı seviyede kalmasını hatta daha iyi duruma gelmesini sağlamak önemli bir mesele" dedi. Washington Post'a konuşan Boston Üniversitesi siyaset bilimi bölümünden doktora öğrencisi Yicheng Wang ise, "İnsanlar sosyal olarak yükselemeyeceklerinin farkındalar. Olumsuz bir kabul hali var. 'Benim hayatım böyle, hep de böyle olacak' diye düşünüyorlar" ifadelerini kullandı. Analistler tangping'in Çin ekonomisinin devamlılığını sağlayan iki davranış olan çalışmak ve tüketmenin reddi anlamına geldiğini de belirtiyor. Örneğin geçtiğimiz günlerde Çin'de ailelerin üçüncü çocuğu yapmasına izin çıkınca bir yatışçı, "Onlar bizi üremeye zorlarken, biz hepimiz nasıl en iyi şekilde yatabileceğimizi düşünüyoruz" yorumunu yaptı. DünyaDerleyen: Sevin Turan Fotoğraflar: iStock, Alamy, Weibo Haber Giriş: 13.06.2021 - 13:28 | Son Güncelleme: 13.06.2021 - 13:28 Bir fotoğrafla başladı! Yatış hareketi hızla büyüyor... Yazdır A Yazı Tipi Bir fotoğrafla başladı! Yatış hareketi hızla büyüyor... Bizi Takip Etfollow-youtubefollow-instagramfollow-twitter Çin'de birkaç ay önce ortaya çıkan "yatış hareketi" gençler arasında kısa sürede büyük ilgi gördü. Yarış atı gibi koşup durmaktan, günde 12 saat çalışmaktan bıkmış olan gençlerin benimsediği bu felsefeyi bir fotoğraf tetikledi "Saat 8.00 demek, yatma zamanı demek. Gerçi bir işim olmadığı için bana her saat yatma zamanı. Harika bir şey bu." Sabah 8, Şanghay için günün en hareketli saatlerinden biri. Binlerce ofis çalışanı ellerinde çantaları ve kahveleriyle, metro hatlarını doldurup işe gidiyor. Ama Insider'a bunları söyleyen Zhiyuan Zhang onlardan biri değil. 27 yaşındaki Zhiyuan, o saatlerde yatmaya gidiyor. Üstelik sadece o da değil. Çin'de 20'li yaşlardaki gençler arasında son aylarda hızla yaygınlaşmakta olan bir trend sayesinde, mesai saatlerinde yatanların sayısı günden güne artıyor. Hatta bu trendin bir adı bile var: Türkçeye "yatış" olarak çevirebileceğimiz tangping. Kısa sürede oldukça popüler hale gelen yatış hareketi, Çin'in "neijuan" (karışıklık) olarak adlandırılan kültürüne bir tepki olarak doğdu. Neijuan sürekli rekabet etmeyi gerektiren ama bu rekabetin sonunda herkesin kaybettiği bir yaşam biçimi olarak tanımlanıyor. Bir fotoğrafla başladı Yatış hareketi hızla büyüyor... Fotoğraf: Weibo Paraşüt'ten 2000 e-kontör hediye! Paraşüt Ön Muhasebe AAA Çay 1 Liraymış! Avansas by Taboola BU FOTOĞRAF SEMBOL HALİNE GELDİ Geçtiğimiz günlerde Çin sosyal medya sitelerinde viral olan bir fotoğraf neijuan'ın adeta özeti oldu. Fotoğrafta, ülkenin prestijli üniversitelerinden birinde öğrenci olduğu öğrenilen bir genç, bir yandan bisikletiyle yolda giderken bir yandan da gidonunun üzerine açtığı dizüstü bilgisayarında çalışmaya çalışıyordu. Başarılı olma baskısı, gençlere yolda geçen birkaç dakikanın bile boşa gittiğini hissettirdiğinden, böyle görüntüler Çin'de çok sıra dışı değil. Neijuan kültürünün en önemli unsurlarından birini "9-9-6" olarak özetlenen çalışma modeli oluşturuyor. "Haftada 6 gün sabah 9-akşam 9" anlamına gelen 9-9-6, özellikle teknoloji sektöründe çok yaygın ve e-ticaret sitesi Alibaba'nın kurucusu Jack Ma gibi zengin Çinliler tarafından sık sık övülüyor. (Ma, bir röportajında 72 saatlik haftayı bir lütuf olarak nitelendirmişti.) BİR ÇALIŞAN ÖLDÜ, BİR ÇALIŞAN İNTİHAR ETTİ Her ne kadar Çin yasaları günlük mesaiyi 8 saatle sınırlamış olsa da uzun saatler çalışmaya devam etmek, Çin'de işverenlerin çalışanlarından beklediği bir davranış. Yasaların çok sıkı uygulanmaması da aşırı çalışma yüzünden masalarında ölen, depresyon ve aşırı yorgunluk sorunlarıyla yaşayan Çinlilerin sayısının günden güne artmasına yol açıyor. Örneğin bu yıl başlarında e-ticaret şirketi Pinduoduo'nun iki personelinin aşırı çalışmaktan ötürü hayatını kaybetmesi epey ses getirdi. Çalışanlardan bir tanesi sabahın 1.30'unda ofiste yere yığılıp can verdi. Ondan iki hafta sonra ise bir başka çalışan intihar etti. Bu yaşananlar üzerine üçüncü bir çalışan da ülkede viral olan bir video yayınlayarak şirketin kendilerinden günde en az 12 saat çalışmalarını beklediğini anlattı. Bir fotoğrafla başladı Yatış hareketi hızla büyüyor... DİYOJEN'E ATIFLA MANİFESTOSU DA VAR Bütün bunlar olurken tangping kavramı, Nisan ayında Tieba isimli forum sitesinde bir kullanıcının yazdığı bir yazıda ortaya çıktı. Kullanıcı yazıda iki yıldır işsiz olduğunu belirtiyor, yılda sadece birkaç ay çalışarak nasıl zahmetsiz ve masrafsız bir hayat yaşadığını anlatıyordu. Fıçıda yaşamasıyla ünlü Yunan filozofu Diyojen'e atıfla, "Yatmak benim için sofistçe bir hareket" diyen kullanıcı aynı zamanda gün ortasında perdeleri kapatıp yatmakta olduğu bir fotoğrafını da paylaşmıştı. Kısa süre içinde "Yatış Manifestosu" olarak sosyal medyada yayılan yazıda yatmanın hem fiziksel hem de metaforik bir anlamı olduğuna dikkat çekilerek şöyle deniyordu: "İnsanın öznelliği yüceltmek topraklarımızda hiçbir zaman bir ideolojik trend olmadığından, bunu ben yaratacağım. Yatmak benim için akil insan hareketidir. İnsanlar sadece yatarak her şeyin ölçeği haline gelebilir." KISA SÜREDE BİNLERCE KİŞİYE ULAŞTI Yazının paylaşılmasından sonraki birkaç hafta içinde Çin'in Facebook'u olarak anılan sosyal medya sitesi Douban'da açılan tangping grubunun üye sayısı 9 bini geçti. Grup üyeleri kendilerine yatışçılar diyorlar ve sere serpe uzanan kedilerin ve fokların fotoğraflarını paylaşıyorlardı. Hareket popülerlik kazandıkça tepki çekmeye de başladı. Özellikle Çin devlet medyasında tangping'e dair olumsuz haberler öne çıktı. Nanfang Daily gazetesi felsefeyi "utanç verici" olarak nitelendiriyor, Global Times gazetesi ise aşağılamayla karışık "ciddi bir felsefe değil" yorumunu yapıyordu. Komünist Gençlik Birliği de bir açıklama yaparak pandemide ön saflarda çalışan genç sağlık çalışanlarının "asla yatmayı seçmediklerini" bildirdi. Ardından engelleme hamleleri devreye girdi. Yatış Manifestosu'nun orijinal metni Tieba'dan kaldırıldı, metni paylaşan diğer hesaplardan da içerik silindi. Forum sayfaları kapatıldı, gruplar da silindi. Bir fotoğrafla başladı Yatış hareketi hızla büyüyor... "NASIL EN İYİ ŞEKİLDE YATABİLECEĞİMİZİ DÜŞÜNÜYORUZ" Bazıları tangping gençliğini, ABD'de 1950'lerde oldukça yaygın olan Beat kuşağı ile kıyaslıyor. Bazıları ise bu gençlerin kendilerini tüketim toplumunun ideolojisinden özgürleştirdiğini ya da şiddet içermeyen bir direnişe imza attığını söylüyor. Hareketi destekleyenler bunun bitmek tükenmek bilmeyen bir hırs ve mücadele dalgası karşısında direniş olduğunu, eleştirenler ise yenilgiyi kabul etmek anlamına geldiğini belirtiyor. Çin hükümeti çok çalışmayı destekler konumunu halen sürdürüyor ve mutluluğun yolunun çalışmaktan geçtiğini savunuyor. Devlet Başkanı Şi Cinping'in 2018'de çalışkanlığı "en onurlu, en soylu, en büyük ve en güzel erdem" diye tanımladığı ve "Bence milyonlarca sıradan Çinliden büyüğü yok. Aynı zamanda mutluluğa çok çalışmakla ulaşıldığına inanıyorum" dediği konuşma halen akıllarda. Uzmanlar ise yatış hareketinin Çin'in gittikçe pahalanan ve rekabetçi hale gelen şehirlerinde, sabit gelirle çalışan orta sınıfların yaşadığı hayal kırıklığından kaynaklandığında hemfikir. Hatta bu hayal kırıklığından doğan "Pepe the Frog" ve "BoJack Horseman" ile sembolize edilen Sang kültürü de 4-5 yıldır Çin kamuoyunda sık sık tartışılıyor. Tesadüfen bir yarışmaya katıldı, Sang kültürünün simgesi oldu... Leluşun tuhaf hikâyesine hazır mısınızTesadüfen bir yarışmaya katıldı, Sang kültürünün simgesi oldu... Leluş'un tuhaf hikâyesine hazır mısınız? Çin haber sitesi CGTN'ye konuşan Tsinghua Üniversitesi'nden sosyoloji profesörü Yan Fei, "Orta sınıflar için orta sınıf kalıp çocuklarının da aynı seviyede kalmasını hatta daha iyi duruma gelmesini sağlamak önemli bir mesele" dedi. Washington Post'a konuşan Boston Üniversitesi siyaset bilimi bölümünden doktora öğrencisi Yicheng Wang ise, "İnsanlar sosyal olarak yükselemeyeceklerinin farkındalar. Olumsuz bir kabul hali var. 'Benim hayatım böyle, hep de böyle olacak' diye düşünüyorlar" ifadelerini kullandı. Analistler tangping'in Çin ekonomisinin devamlılığını sağlayan iki davranış olan çalışmak ve tüketmenin reddi anlamına geldiğini de belirtiyor. Örneğin geçtiğimiz günlerde Çin'de ailelerin üçüncü çocuğu yapmasına izin çıkınca bir yatışçı, "Onlar bizi üremeye zorlarken, biz hepimiz nasıl en iyi şekilde yatabileceğimizi düşünüyoruz" yorumunu yaptı. Eyvah bebekler azaldı... Çin nüfusu yaşlanıyor ve bu hepimizi ilgilendiriyor'Eyvah bebekler azaldı'... Çin nüfusu yaşlanıyor ve bu hepimizi ilgilendiriyor Hong Kong Politeknik Üniversitesi'nden antropolog Yang Zhan de Washington Post'a, "İnsanlar kendini geliştirme söylemiyle ikna olmuştu. Daha iyi bir gelecek umuduyla şimdiki hayatlarını askıya almaya gönüllüydüler. Bu iyimserlik duygusu kayboluyor gibi" diye konuştu.