Korona verilerine göre ülkelerin şeffaflık haritası: Türkiye hangi grupta?

(Hülya Karabağlı - Medyafaresi.com Özel Haber) M. Günal Ölçer’in kurucusu olduğu Siyasi Veri Madenciliği ve Analizi kuruluşu Polimetre’nin 3 Temmuz 2020 tarihli çalışmasına göre, 35 ülke Covid-19 vakasında şeffaf veri paylaşıyor. Demokrasi Endeksinde 151. sıradaki İran da ‘Şeffaf Veri Paylaşan Ülkeler Listesinde” ancak Türkiye bu grup içinde yer almıyor. ‘Sağlık Bakanlığının yayımladığı veriler şeffaf olmalıdır. Türkiye’nin verileri şeffaf değildir” diyen Polimetre, “DSÖ’den bir yetkili Dr Mike Ryan , “herkesin aldığı riski bilmek hakkından ” söz ediyor. Bu anlamda yaşadığı, seyahat etmeyi planladığı yerlerdeki olay ve ölüm sayılarını bilmesi gerektiğini söylüyor. Bu bağlamda en azından olay ve ölüm sayılarının zamana ve ilçelere dağılımını bilmenin hakkımız olduğunu düşünüyorum. Muhtemelen Avrupa Birliğinin, Türkiye’ye seyahat yasağını kaldırmamasının arkasında yatan gerçek de budur” diyor.

Polimetre’nin son çalışmasından bazı bölümler şöyle: Yoğun çalışmalarından zaman ayırıp bu raporu yayımlanmadan önce bir tıp insanı gözüyle inceleyip, öneri ve eleştirilerini paylaşan Sayın Prof. Dr. Aytuğ ATICI’ya şükranlarımızı sunarız. ŞEFFAF VERİ PAYLAŞAN ÜLKELER 3-Haziran Tarihli çalışmamızda 29 Ülkenin şeffaf paylaşım yaptıklarını belirtmiştik. 3-Temmuz tarihli bu çalışmamızda, yukarıdaki kriterlere göre yapılan değerlendirme Tablo 1 de listelenen 35 ülkenin şeffaf veri paylaştıkları hesaplanmaktadır. Ancak bu ülkelerden 28 tanesi Demokrasi Endeksi sıralamasına dahil edilmişlerdir. Bu ülkelerden 13 tanesi Demokrasi Endeksinin ilk 22 sırasını oluşturan Tam Demokrasi Ülkeleridir. DEM-48 Ülkelerinden 17 ülke bu listede yer almaktadır. Demokrasi Endeksinde 151. sıradaki İRAN da “Şeffaf Veri Paylaşan Ülkeler Listesinde” yer almaktadır. Demokrasi Endeksinde sıralamaya alınmamış 7 ülke de bu listede yer almaktadır[1].

ÖLÜMLERİN SONA ERDİĞİ VARSAYILAN ÜLKELER Ölümlerin sona erme kriteri: Haziran-2020 ayı içinde ölüm sayısı 15 veya daha az olan ülkelerde “ölümlerin sona erdiği” olarak kabul edilmektedir. Demokrasi Endeksinde yer alan; 162 ülkeden, 75 tanesinde, Demokrasi Endeksinde yer almayan; 50 ülkeden, 46 tanesinde olmak üzere toplam, 212 ülkeden, 121 tanesinde ölümlerin sona erdiği hesaplanmaktadır. Ölümlerin sona erdiği varsayılan ülkelerde dünya nüfusunun yaklaşık 1/3 ü yaşamaktadır. Demokrasi Endeksinde yer alan ve ölümlerin sona erdiği hesaplanan ülkeler Tablo 2 de gösterilmektedir. Not: 3-Haziran-2020 tarihli raporumuzda Fransa’da ölümlerin sona erdiğini belirtmiştik. Bu bir yazım hatasıdır. Fransa’da ölümler sürmektedir ve bitiş tarihi öngörülememektedir.

ÖLÜMLER İÇİN BİTİŞ TARİHİ ÖNGÖRÜLEMEYEN ÜLKELERDEN BAZILARINDA BU RAPORUN YAYIMLANMASINI TAKİP EDEN 10 GÜN İÇİNDE BEKLENEN ÖLÜM SAYILARI Dünya nüfusunun yaklaşık 2/3 nün yaşadığı 86 Ülke için, COVID-19 kaynaklı ölümlerin bitiş tarihlerini öngöremiyoruz. Bu ülkelerden 45 tanesinde Bu raporun yayımlanmasını takip eden 10 gün içinde 100 veya daha fazla ölüm olacağını hesaplıyoruz.