Ferhat Boratav - Hürriyet / Dünya, 21 Ağustos’ta gerçekleşecek tam güneş tutulmasını bekliyor. Biz Türkiye’den göremeyeceğiz. Ama ABD’de, batı kıyısından doğuya boydan boya izlenebilecek. ABD’de bu işin turizmi çoktan başlamış, Royal Caribbean, yolcular Atlantik Okyanusu’nda tutulmayı izlesin diye 7 gecelik “Total Eclipse Cruise” bile düzenliyor.
Yıl 1999, yer Kastamonu... NASA bu fotoğrafı neden yayınladı?
NASA neden 18 yıl önce Kastamonu'da çekilmiş fotoğrafı bugün yayınladı?
1
13
Beklenti ve heyecan yüksek, ama buna şaşırmamak lazım. “Tam güneş tutulması” izlemek, gerçekten insanının içini ürperten bir deneyim. Yalnız insanlar değil, bütün canlılar, güneş tutulmasından etkileniyor. (Bu güzel videoda izleyebilirsiniz.) İşte bu heyecanlı bekleyiş sürerken, NASA bugün, yakın geçmişteki bir güneş tutulmasını hatırlattı ve fotoğrafını yayınladı.
2
13
Tam 18 yıl önce, 11 Ağustos 1999’da, Kastamonu’nda çekilmiş bir fotoğraf bu. Kararmış gökyüzünde parlayan Venüs gezegeni, güneşin önünde siluet halinde Ay, ve Güneş’in parıldayan halesi “solar corona" görülüyor. Aşağıda da, bu muhteşem gök olayını gözlemleyen insanlar. Hatırlıyorum, “yüzyılın son güneş tutulması” diye ünlenen bu astronomi olayı önemli bir turizm hareketliliği yaratmış, sadece Türkiye’den değil, başka ülkelerden de meraklılar gelmiş, Batı Karadeniz sahillerinde kamp kurmuşlardı.
3
13
Peki NASA neden 11 Ağustos 1999’da Kastamonu’da çekilmiş bir güneş tutulması fotoğrafını bugün yayınlıyor? Çünkü yaklaşan 21 Ağustos güneş tutulmasıyla, 11 Ağustos’taki tutulma, aynı döngünün ortaya çıkardığı gök olayları. Yani, deyim yerindeyse, akrabalar. Aralarındaki akrabalığa, “Saros döngüsü” deniyor. Ay ve güneş tutulmaları için kullanılan bir terim “Saros döngüsü.” 6.585,3 günlük (tam olarak 18 yıl, 11 gün ve 8 saatlik) bir zaman dilimine denk düşüyor. Güneş ve ay tutulmaları böyle bir döngüyle tekrarlanıyorlar.
4
13