Başkomutan Mustafa Kemal Paşa liderliğinde yürütülen Ulusal Kurtuluş Savaşı’nı zafere ulaştırarak Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuyla sonuçlanacak olan ‘Büyük Taarruz’, tam 100 yıl önce bugün, 30 Ağustos 1922’de zaferle sonuçlandı.
Mustafa Kemal Paşa’nın, harekât emrini verdiği, Ulusal Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktası olarak değerlendirilen ve 22 Ağustos 1921-13 Eylül 1921 tarihleri arasında 22 gün 22 gece süren Sakarya Meydan Muharebesi zaferinden sonra Türk ordusu “Büyük Taarruz” için hazırlanmaya başladı. Büyük Millet Meclisi, Sakarya Zaferi’nden sonra Mustafa Kemal Paşa’ya “mareşal” unvanını verdi.
Sakarya Meydan Muharebesi'ni kazanan Türk Ordusu, Yunan ordularını Anadolu’dan tamamen çıkaracak bir savaşı zorlayacak güce ulaşmak için hazırlanmaya başladı. Eksiklerin giderilmesi için kısıtlı bütün mali imkânlar sonuna kadar zorlanarak ülkenin bütün kaynakları ordu emrine verildi, subaylar ve askerler taarruz için eğitilmeye başlandı, savaşın sona erdiği cephelerdeki askerler Batı Cephesi’ne kaydırıldı.
Meclis’te taarruza geçilmesi yolundaki sabırsızlığa rağmen Mustafa Kemal Paşa, “Ordumuzun kararı, taarruzdur. Fakat bu taarruzu tehir ediyoruz. Sebebi, hazırlığımızı tamamen bitirmeye biraz daha zaman lazımdır. Yarım hazırlıkla, yarım tedbirlerle yapılacak taarruz, hiç taarruz etmemekten çok daha kötüdür” görüşüyle, yaklaşık bir yıl boyunca hazırlıkları sürdürdü.
Ulusal Kurtuluş Savaşı’nın son safhası olan Büyük Taarruz, İtilaf devletlerinin desteklediği Anadolu’daki Yunan kuvvetlerine karşı girişilen genel saldırı olarak 26 Ağustos 1922’de başlatıldı. Mareşal Mustafa Kemal Paşa’nın Afyon Kocatepe’den sevk ve idare ettiği Büyük Taarruz, 100 yıl önce bugün, 30 Ağustos 1922’de zaferle sonuçlandı.
Büyük Taarruz’da dağılan Yunan Ordusu geri çekilirken Mustafa Kemal Paşa, “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri” emrini verdi. Ulusal Kuruluş Savaşı, 9 Eylül 1922’de Türk Ordusu’nun İzmir'e girmesi ve 18 Eylül'de Yunan Ordusu'nun Anadolu'yu tamamen terk etmesiyle sona erdi.
İzleyen aylarda 24 Temmuz 1923’te Lozan Barış Antlaşması imzalandı, 29 Ekim 1923’te Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu ilan edildi, kanunla ‘Atatürk’ soyadını alan Mustafa Kemal Paşa 1. Cumhurbaşkanı seçildi ve 10 Kasım 1938’de 57 yaşındayken hayatını kaybedene kadar bu görevi sürdürdü.
İlk kez 1924’te Afyon’da Başkumandan Zaferi olarak anılan, 1926 yılından itibaren bütün Türkiye’de Zafer Bayramı olarak kutlanan 30 Ağustos, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin komuta kademesinde yapılan atama ve terfilerin de tarihi olarak belirlendi.