Binlerce yıldır dünyanın her yerinde tüketilen süt, sağlığınıza çeşitli şekillerde fayda sağlayabilecek, besin açısından zengin bir içecek olarak öne çıkıyor. Kalsiyum, fosfor, B vitaminleri, potasyum ve D vitamini gibi önemli besinlerle dolu olan süt, ayrıca mükemmel bir protein kaynağı. Süt ve süt ürünleri içmek osteoporoz ve kemik kırıklarını önleyebilir ve hatta sağlıklı bir kiloyu korumanıza yardımcı olabilir. Tolere edebilenler için yüksek kaliteli süt ve süt ürünleri tüketmenin bir takım sağlık yararları sağladığı kanıtlanmıştır.
Fakat bunların aksine birçok insan sütü sindiremez veya kişisel nedenlerden dolayı bundan kaçınmayı seçer. Diyetisyenler, tam da bu sorun için inek sütünden farklı olarak diğer sütleri tercih edenlere, sütler arasındaki farkları anlattı.
İşte diyetisyenlere göre 10 süt çeşidinin yararları ve farklılıkları...
İNEK SÜTÜ
Laktoz ve süt ürünlerini tolere edebiliyorsanız inek sütünün birçok faydası vardır. Lisanslı diyetisyen Lauren Smith, inek sütünün önemli proteinler, vitaminler ve mineraller için iyi bir kaynak olduğunu söylüyor. Bir fincan inek sütü, yüksek miktarda kalsiyum ve D vitaminine ek olarak yaklaşık 8 gram protein sağlar. Ancak laktoz da içerdiğinden, buna karşı hassasiyetiniz varsa bir alternatif aramak en iyisidir.
BADEM SÜTÜ
Badem sütü, keto diyetinde olanlar için iyi bir seçenektir. Smith'e göre şekersiz badem sütü, düşük karbonhidratlı veya ketojenik (keto) diyet uygulayan herkes için mükemmel bir seçimdir. Genellikle kalori, şeker ve yağ bakımından düşüktür ve antioksidanlarla güçlendirilmiştir. Fakat aynı zamanda protein açısından düşüktür.
YULAF SÜTÜ
Yulaf sütü, popüler bitki bazlı süt alternatlerinden biri haline geldi. Yulaf sütü size ek bir lif artışı sağlar. Bitki bazlı lisanslı diyetisyen ve beslenme uzmanı Dahlia Marin, Insider'a verdiği demeçte, yulaf sütünün lif ve beta-glukan (kolesterolü düşürebilen ve bağırsak iyileşmesine yardımcı olan bir tür çözünür lif) bakımından zengin olduğunu söylüyor. Ancak yulaf sütü, çoğu kuruyemiş bazlı süt çeşidinden daha fazla karbonhidrat ve doğal şeker içerir.
BEZELYE PROTEİNLİ SÜT
Bezelye sütü, inek sütü kadar protein içerebilir ve diğer süt ürünü olmayan seçeneklerde bulunmayan kremsi bir dokuya sahiptir. Ayrıca tipik olarak potasyumda oldukça yüksektir.
Bezelye proteinli sütün pürüzsüz ve kremsi bir tadı vardır. Ancak bezelye sütünü seçip seçmemeniz damak zevkinizle ilgili olabilir. Lisanslı diyetisyen Matthew Ruscigno'nun Today's Dietitian'da yazdığı gibi, bazen "fasulyeli veya çimenli bir tada" sahiptir.
SOYA SÜTÜ
Yeni Zelandalı Sylvia North besinler açısından soya sütünün inek sütüne en yakın eşdeğerde olduğunu söylüyor. Protein oranı yüksektir, esansiyel amino asitler içerir ve genellikle kemik sağlığı için kalsiyum ile takviye edilir. Smith'e göre, protein içeriği nedeniyle soya sütü de iyi bir egzersiz sonrası seçenekleri arasında. Bardak başına 8 gram protein (inek sütü ile aynı) içerir ve kardiyovasküler hastalık riski taşıyanlar için kalp dostu bir besin olarak kabul edilir.
HİNDİSTANCEVİZİ SÜTÜ
Kuruyemiş alerjisi veya hassasiyeti olanlar için hindistan cevizi sütü, düşük kalorili, süt ürünü olmayan harika bir seçenektir. Lisanslı diyetisyen Amanda Barnes Insider'a verdiği demeçte, hindistancevizi sütünün beyin işlevini destekleyen ve genellikle kalsiyum ve D vitamini ile güçlendirilmiş MCT'lerde (orta zincirli trigliseritler) yüksek olduğunu söylüyor. Ancak hindistancevizi sütü proteinden yoksundur. Ayrıca yağ ve basit karbonhidratlarda yüksektir.
KENEVİR SÜTÜ
Kenevir sütü, diğer süt ürünü olmayan alternatiflerden daha kalorilidir, ancak besin açısından zengindir. Protein, vitamin ve minerallerin yanı sıra beyin ve kalp sağlığına yardımcı olan omega-3 yağ asitleri bakımından yüksektir. Marin, Insider'a kenevir sütünün aynı zamanda tam bir bitki bazlı protein kaynağı olduğunu, çünkü dokuz temel amino asidin tümünü içerdiğini söyledi.
MAKADEMYA FINDIĞI SÜTÜ
Fındık sütünün tadı inek sütüne yakındır. Tadı inek sütü gibi olan, süt ürünü olmayan bir süt arıyorsanız, ağaç yemişlerine alerjiniz olmadığı sürece macadamia fıstığı sütü en iyi seçeneğiniz olabilir. Diğer çeşitlerin çoğundan biraz daha pahalı olmasına rağmen, ince, yağlı, cevizli bir tada sahiptir. Marin'e göre, kalp dostu tekli doymamış yağlar da yüksektir.
PİRİNÇ SÜTÜ
Pirinç sütü, fındık, süt ve soya alerjisi olanlar gibi birden fazla gıda hassasiyeti olan kişiler için iyi bir seçenektir. Ancak esas olarak suyla karıştırılmış pirinç nişastası olduğu ve Marin'e göre kan şekerini yükseltebileceği için çok az besin değeri sunuyor.
KAJU SÜTÜ
Kaju sütü kalori, karbonhidrat ve şeker bakımından düşüktür ve genellikle kalsiyum ve D vitamini ile güçlendirilmiştir. Ancak mağazadan satın alınan çeşitler genellikle protein bakımından düşüktür. Marin'e göre, kan şekeri dengesizlikleri olanlar veya düşük kalorili süt alternatifi arayanlar için iyi bir seçenek olabilir.