Dün akşam Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamaları sonrası 11.47 lirayı aşan dolar, yeni güne 11.42 liradan başladı. Sabah saatlerinde 13 liranın üzerine yükseldi.
Merkez Bankası'nın faiz indirimi kararlarıyla Türk Lirası'nda başlayan değer kaybı sürüyor. Döviz kurları TL'ye karşı tarihi yüksek seviyelerini test ederken, TL'nin bir günlük değer kaybı yüzde 20'ye yaklaştı.
dolar/TL, gün içinde 13.5030 seviyesine kadar gelirken, Euro/TL'de zirve 15.2045 seviyesi oldu.
Saat 15.40 itibariyle dolar/TL 12.87 seviyesinde, Euro/TL 14.44 seviyesinde seyrediyor.
Erdoğan'ın bugün de yinelediği "Faiz sebeptir, enflasyon neticedir" sözleri ve MHP lideri Devlet Bahçeli'nin "Türkiye faiz kamburundan kurtulmalıdır, bize göre hükümetin izlediği ekonomi politikası doğrudur" açıklamalarının ardından, Türk Lirası gelişen ülkeler arasında en fazla değer kaybeden para birimi oldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklamada "Faiz sebeptir, enflasyon neticedir. Ekonomi politikalarının aracı olan faizin seviyesini belirleyecek olan ülkenin ihtiyaçlarıdır. Enflasyonun parasal daralmalarla düşürebileceği kapalı ekonomiler dışında hiçbir karşılığının bulunmadığını gördük. Mandacı iktisatçıların ülkemizi açlığa, yoksulluğa mahkum edecek politikaları reddediyoruz. Bunun yerine sorunlarımızı kendi çözümlerimizle aşacak adımlarını atıyoruz" ifadelerini kullandı.
2021'DE YÜZDE 70 YÜKSELDİ
Bu açıklama üzerine dolar dün akşam saatlerinde 11.25 liradan 11.47 liranın üzerine tırmandı.
Dolar yeni güne de 11.42 liradan başladı. Öğleden sonra 13 liranın üzerine çıktı. Dolarda 1 aylık yükseliş yüzde 30'u bulurken 2021 genelinde yüzde 70'e ulaştı.
Dolar/TL meşhur krizin yaşandığı 2001 genelinde yüzde 96 yükselmişti. Tabii o dönem sabit kur uygulaması denenmiş ancak istenen sonuç elde edilememişti. Şubat 2001'de kurun serbest bırakılmasıyla dolar 2 haftada 680 bin liradan 1.2 milyon liraya tırmanmıştı.
1 GÜNDE YÜZDE 14 YÜKSELMİŞTİ
Kurda bir diğer sert yükseliş ise 1994 yılında yaşandı. Cari açık ve borçlardaki hızlı yükseliş o dönemki yanlış ekonomi politikalarıyla birleşince dolarda sert bir tırmanış yaşandı. Ocak 1994'te sadece 1 günde dolar/TL yüzde 14 değerlendi. 1994 genelindeki yükseliş ise yüzde 169'u buldu.
Bu arada Euro da 15 liranın üzerine tırmandı.
'MİLLİ İRADENİN ÜZERİNDE OLAMAZ'
Bugünkü yükselişte Cumhur İttifakı ortağı MHP'nin Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin Merkez Bankası ile ilgili açıklamaları da etkili oldu. Bahçeli grup toplantısında yaptığı konuşmada "Merkez Bankası'nın bağımsızlığı konusunu tartışmaya açmak hem demokrasi hem milli iradenin gereğidir. IMF ve faiz lobisinin oyunlarıyla daha fazla mesafe alamayız. Özerk ve bağımsız kurumlar milli iradenin üzerinde olamaz" dedi.
POWELL DA ETKİLEDİ
Yükselişte yurtiçindeki gelişmelerin yanında ABD Başkanı Joe Biden'ın, Jerome Powell'ı yeniden Fed Başkanı olarak aday göstermesi etkili oldu.
Powell'ın enflasyonla mücadele vurgusu, Fed'den erken bir faiz artırımı beklentisini güçlendirdi. Bu da doların küresel olarak güçlenmesine katkıda bulundu.
İNDİRİM ÖNCESİ 10.50 CİVARINDAYDI
Geçen hafta piyasaya Merkez Bankası'nın faiz indirimi damga vurdu. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu politika faizini 100 baz puan indirerek yüzde 15'e çekti.
Bu indirime kurun tepkisi sert oldu. Karar öncesi 10.54 lira civarında olan dolar/TL kararın ardından hızla yükseldi.
ARALIK AYINDA DA İNDİRİM BEKLENİYOR
Son indirimle beraber faiz ile yüzde 19.89'luk manşet enflasyon arasındaki makas da iyice açıldı. Son Para Politikası Kurulu (PPK) karar metninde aralık ayında bir faiz indirimine daha kapının açık bırakılması da kuru etkiliyor. Metinde "Kurul, arz yönlü ve para politikası etki alanı dışındaki faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin 2022 yılının ilk yarısı boyunca da etkisini sürdürmesini beklemektedir. Kurul, bu etkilerin ima ettiği sınırlı alanın kullanımını Aralık ayında tamamlamayı değerlendirecektir" ifadeleri yer almıştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklaması öncesi piyasada aralık ayında 100 baz puanlık bir indirim geleceği yönündeki beklenti ağırlık kazanmıştı. Açıklamanın ardından ise bundan daha yüksek bir indirim gelebileceği beklentisi oluşmaya başladı.
BORSA İSTANBUL'DA REKOR
Kur tarafında bunlar yaşanırken Borsa İstanbul da rekor kırmaya devam ediyor. Dün 1.755 puanla kapanış rekorunu kıran BIST 100 endeksi bugün de yükselişini sürdürdü. Sabah saatlerinde 1.782 puanı aşarak zirvesini ilerletti.
GRAM ALTIN 700 LİRAYI GÖRDÜ
Bugün uluslararası piyasalarda altının ons fiyatı yüzde 0.5 gerileyerek 1.802 dolara düştü. Altın fiyatlarında da 'Powell' etkisi görüldü.
Ancak dolardaki hızlı yükseliş gram altında yeni bir rekor getirdi. Gram altın ilk kez 700 lirayı gördü.
