Ekonomist Uğur Gürses, herkesin nerede olduğunu merak ettiği 128 milyar dolar ile ilgili açıklamalarda bulundu.
“Ülkenin üstünden battaniyesi çekildi. Savaşa girseniz döviz rezerviniz yok” diyen Gürses,128 milyar dolar Merkez Bankası rezervinin “bir şekilde eritildiğini söyleyerek “Bir daha böyle bir birikime ulaşma şansı yok” dedi.
“O eriyenin yerine borç alınarak ikame edildi" diyen Gürses, "Mart 2019’da döviz satışları başlayınca ve dövizler eksildikçe yerine borç alınarak konuldu. Dışarıdan bakanlar açısından döviz rezervi eksilmiyor gibi görüldü. Ama biz hesaplıyorduk ki borçlar artıyordu, bu swap’ların gizlenmesinin temel sebebi bu. Bizim ne kadar borçlandığımız görülmesin, ne kadar dövizi açığa sattığımız anlaşılmasın diye... Öyle bir noktaya geldik ki bugün itibarıyla Merkez Bankası’nın net döviz rezervi eksi 60 milyar dolar" değerlendirmesinde bulundu.
"Çarçur mu edildi, peşkeş mi çekildi?"
Cumhuriyet'te yer alan habere göre Gürses, “Rezervler peşkeş mi çekildi, çarçur mu edildi? Hangisi doğru?” sorusuna da şöyle yanıt verdi:
“Çarçur edildi ifadesini birinci sıraya, peşkeş çekildi cümlesini ikinci sıraya koyarım, çünkü bilmiyoruz. Bunu bize açıklarlarsa peşkeş çekilip çekilmediğini anlayabiliriz. Türkiye’de hiçbir kurumda bu olmadı. Bunu savunan Nurettin Canikli gibi isimler teftiş kurullarından gelme isimler. Geçmişte çalıştıkları Maliye ya da Halk Bankası’nda herhangi bir yetkili ihalesiz biçimde bir konutu dahi sattığında, bizzat müfettiş olarak onlar hesap soruyordu. Şimdi siyaset tarafına geçince bu kaybolmuyor. Merkez Bankası’nın döviz satışının yöntemleri var ve bu şeffaf bir biçimde yapılıyor. Merkez Bankası döviz sattıktan sonra 15 gün içinde açıklamak zorunda. Bütün bunlar örtülendi. O yüzden bu, bir ekonomi politikası hatasından öte sistemin getirdiği bir şey.”
Kayıp 128 Milyar Dolar'ın Üzerinde Olabilir
Yaptığı hesaba göre eritilen döviz rezervi miktarının 128 milyar doların da üzerine çıkma ihtimali olduğuna işaret eden Gürses, “128-130 milyar dolara artı olarak kamu bankalarının sattığı döviz var. Onu da 12 milyar dolar civarında hesaplıyoruz. Toplamda 140 milyar dolar çıkıyor. Ama kamu bankalarının sattığı dövizi, Hazine döviz tahvili vererek kapattığı için, satılan döviz Hazine’nin üstüne geçti. Yani Hazine’nin açık pozisyonu var. Hazine, olmayan dövizi satıyor ve tahvil ihraç ederek tırnak içinde o dövizi yerine koyuyor. Döviz yok aslında. Böyle bir hesapla kabaca 140 milyar dolar çıkıyor” dedi.