Seçimler için 14 Mayıs tarihi netleşti. Ancak öncesinde muhalefet, 6 Nisan sonrasında yapılacak bir seçime kapıları kapattı. Muhalefetin bu tavrının en önemli nedeni ise yeni Seçim Yasası. Söz konusu yasa üzerindeki “14 Mayıs’ta uygulanamaz” tartışmaları sürüyor.
Bazı hukukçular, “Seçim kararı martta alınırsa, söz konusu yasa mayıs seçiminde uygulanamaz” görüşünü savunurken, bazıları da “Yasanın 6 Nisan 2023 sonrası herhangi bir tarihte yapılacak olan seçimlerde uygulanabileceği” görüşünü ileri sürüyor.
Söz konusu tartışma sürerken MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, bir önceki seçimlerde partilerin aldığı oylar üzerinden bir çalışma hazırladı. Buna göre, Millet İttifakı, 2018 seçimlerinde “artık oyların sağladığı avantajla” 28 milletvekili daha fazla çıkardı. Ancak yeni yasa “ittifak içi artık oylar” dönemini kapatıyor. Böylece ittifakların seçim bölgelerinde yüzde 7 seçim barajını geçmesi gerekiyor. Bölgede milletvekillerinin parlamentoya girişinde ise “D’hondt Sistemi” uygulancak.
HER PARTİYE KENDİ OYU
Çalışmaya göre, bir önceki genel seçimlerde yeni Seçim Yasası uygulanmış olsaydı, MHP 6, AKP ise 13 seçim çevresinde daha fazla milletvekili çıkaracaktı. CHP 14, İYİ Parti ise 6 seçim çevresinde parlamentoya milletvekili gönderemeyecekti. Ayrıca MHP 6, AKP 13, HDP de bir milletvekili daha fazla çıkaracaktı. İYİ Parti ise 6, CHP 13 milletvekili daha az çıkaracaktı.
Çalışmada, eski Seçim Yasası’na göre Millet İttifakı “ittifak içi artık oyların” etkisiyle 28 milletvekili kazandı. Yeni Seçim Yasası’na göre her ittifakın toplam oyunun ‘yüzde 7 barajını’ geçmesi gerekiyor. Bir partinin tek başına seçime girmesi halinde ise o parti yüzde 7 seçim barajını aşmak zorunda. Ancak partiler ittifak halinde seçimlerde girdiğinde, aldığı oy yüzde 7’yi geçerse, ittifak içindeki partiler de yüzde 7 barajını geçmiş kabul ediliyor. Ancak bir partinin milletvekili çıkarması da bölgelerden alacağı oyun milletvekili sayısına ve D’Hondt Sistemi’ne bağlı.
Buna göre de bir il 4 milletvekili çıkarıyorsa, bu ilde bir partinin en az 1 milletvekili çıkarabilmesi için seçmenlerin 25 bininin o partiye oy vermesi gerekiyor.