İran hükümeti ile Kürt muhalif grubu İran Kürdistanı Demokratik Partisi’nin (PDKI) arasındaki gerilim, 20 yıllık barışın ardından yükselmeye başladı. PDKI ile İran Cumhuriyet Muhafızları arasında yaz boyunca çatışmalar artarak devam ederken, İran da Kuzey Irak’taki Kürt güçlerini bombaladı. PDKI ile İran Cumhuriyet Muhafızları arasında devam eden çalışmalarda ise her iki taraftan da çok sayıda kayıp verildi. PDKI, 1996 yılında imzalanan bir ateşkes ile ülkeyi terk edip Kuzey Irak’a yerleşmişti. İran ile PKK’nın kolu PJAK arasında da zaman zaman çatışmalar yaşanıyor.
‘İran istikrarsızlaşsın’
İran, Kürtlerle gerilimin artmasının ardında Suudi arabistan’ın parmağı olduğu iddiasında bulunuyor. Suudi Arabistan ise bu iddiaları reddediyor. İran’daki 8 ile 10 milyon arasında nüfusu bulunan Kürtlerin büyük çoğunluğu Sünni. İran, ağustos ayı başında 20 Sünni Kürt din adamını idam edince, Suudi Arabistan infazı sert şekilde eleştirmişti.
Devrim Muhafızları’nın eski komutanı Mohsen Rezai konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Suudi Arabistan devrim karşıtlarına para veriyor ve ‘Gidip operasyon yapın’ diyor. ‘Nereye saldıralım’ diye sorduklarında ise ‘Önemli değil. İran’ın güvensiz olmasını istiyoruz’ diyorlar” şeklinde konuştu.
Suudi Arabistan’dan destek almadıklarını iddia eden PDKI’lı yetkililer, Türkiye, Irak ve Suriye’deki Kürt gruplardan da destek almadıklarını savunuyor.
Eski Suudi İstihbarat Servisi şefi Prens Turki el Faysal, Paris’te temmuzda İran rejimi karşıtı Halkın Mücahitleri Örgütü tarafından düzenlenen gösteriye katılmıştı. İran ile Suudi Arabistan arasındaki “vekalet savaşı” konusunda açıklama yapan Standford Üniversitesi İran Çalışmaları programı direktörü Abbas Milani, “İran ile Suudi Arabistan arasındaki vekalet savaşı giderek daha açık ve daha kararlı bir hale geliyor” yorumunda bulundu.
‘Rejim değişsin’
Emekli Suudi Generali Anvar Eşki’nin haziran ayında İsrail’e yaptığı gayri-resmi ziyaret, PDKI’nın arkasında Suudi Arabistan olduğunu savunanlar tarafından örnek gösteriliyor. İsrail Dışişleri Bakanlığı Genel Direktörü Dore Gold ile bir otelde konferansa katılan Eşki, Suudi Arabistan’ın bölgesel politikası ile ilgili bir konuşmada, Suudi Krallığı’nın iki önemli hedefinin ‘İran’daki siyasi rejimi değiştirmek’ ve ‘Barışçıl bir yolla İran’ı zayıflatmaya yönelik bir Kürdistan kurulması’ olabileceğini söylemişti. Suudi Arabistan ile İsrail arasında herhangi bir siyasi ilişki bulunmazken, Suudi Krallığı vatandaşlarına İsrail’e gitmeyi de yasaklıyor. İsrail merkezli Hareetz gazetesi de bu nedenle, Eşki’nin ülkeyi ziyaret etmesi için hükümetten izin alması gerektiğini belirtmişti.
Milliyet