Yaz aylarının gelmesiyle sineklerin ve türlerindeki artış dikkat çekiyor. Yurttaşlar son günlerde ısırdıkları yerlerde büyük şişmelere neden olan sineklerden yakınırken yeni bir sinek türü daha ortaya çıktı.'stomoxys' yani 'baldırsokan sineği' çöpten beslenen karasineklere benzeyen ancak onlardan farklı olarak insanın derisine yapışıp kan emen bir tür.
Özellikle balkon veya cam kenarlarındaki saksılardaki fesleğen, limon otu, nane, lavanta ve biberiye gibi bitkileri öneren uzmanlar, bu bitkilerin sinekleri uzaklaştırdığını savunuyor. Peki, Kan emerek mikrop bulaştıran baldırsokan sineği nedir ve nasıl anlaşılır?
BALDIRSOKAN SİNEĞİ NEDİR?
İstanbulluların yeni tehlikesi olan 'stomoxys' yani 'baldırsokan sineği', çöpten beslenen karasineklerden farklı olarak insanın derisine yapışıp kan emen bir tür. Çeşitli mikropları taşıma ve bulaştırma özelliğine de sahip bu türle ilgili uzmanlar uyarılarda bulunuyor.
ÖNEMLİ ARTIŞ YAŞANIYOR
Doktorlar, baldırsokan sineği ısırığıyla ilgili olarak; kaşıntı, kabarma ve yoğun kızarıklık gibi şikayetlerle sağlık kuruluşlarına başvuranların sayısında da önemli artış olduğunu belirtiyor.
NE ZAMAN GÖRÜLÜYOR?
Hürriyet'ten İsmail Sarının haberine göre, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Fatih Dikmen, "Sıcaklığın arttığı, arada yağmurların da yağdığı dönemlerin ardından çevremizde bolca böcek görmemiz hiç şaşırtıcı değil. Son yıllarda yazın yaşadığımız yağmurlu dönemler ve ardından gelen sıcak dönemler tam da böceklerin ve dolayısıyla sineklerin çoğalabileceği bir yaşam ortamı sunuyor. Eğer iklim değişimi yüzünden kış veya sonbahar mevsimi kaybolursa ya da ılık geçerse sinekler de kalıcı olacaktır" diye de uyarıyor.
BALDIRSOKAN SİNEĞİ NASIL ANLAŞILIR?
İstanbul'un pek çok ilçesinde 'stomoxys' yani baldırsokan türünün çoğaldığına vurgu yapan Dikmen, karasineklerden farkını şöyle açıkladı:
"Kara sinekler çöpleri, atıkları tercih ederken, baldırsokanlar kan emme davranışı gösterir ve bu nedenle insanın derisine konduğunda sokma ve acıtma yapabilir. Bu da 'Kara sinek ısırdı' gibi cümleler kurmamıza neden olur. Aslında o karasinekten ziyade baldırsokan sineğidir."
UYKU HASTALIĞINA DA SEBEP OLUYOR
Baldırsokan sineğinin çiftlik hayvanlarında, insan derisinde ve kanında bulunan mikropları taşıdığını belirten Doç. Dr. Zekai Kutlubay ise bir uyku hastalığına dikkat çekti:
"Baldırsokan sineğinin taşıdığı parazitlerden biri de uyku hastalığına neden olan parazittir. Bu parazit sinekler tarafından dünyanın her yerine taşınır. Uyku hastalığında sineğin ısırığı genellikle ağrılıdır ve 'şankır' adı verilen kırmızı yaralara dönüşebilir. Yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı, asabiyet, şiddetli yorgunluk, lenf düğümlerinde şişme, ağrılı kas ve eklemler, uyku hastalığının genel belirtileri arasında yer alır. Ayrıca bazı kişilerin ciltlerinde aşırı derecede kızarıklık oluşabilir."
BALDIRSOKAN'DAN NASIL KORUNURUZ?
Dikmen bu sorunun cevabını 6 maddede sıraladı:
1- Karasinek çoğalmasın istiyorsak evimizdeki çöpleri gelişigüzel çöp konteynırına atmamalıyız. Çöpleri mutlaka ağızları kapalı bir şekilde paketlememiz gerekiyor.
2- Çöplerin belediye ekipleri tarafından sıklıkla toplandığını denetlemeli, aksamalar olması durumunda yetkililere mutlaka bildirmeliyiz.
3- Evlerdeki pencerelere sineklik takarak sinek ya da böceklerin evin içine girmesini engellemek mümkün.
4- Bahçede ve balkonda otururken sivrisinekleri kaçıran çeşitli kokular sürülebilir. Bu kokuların marketlerde kimyasal içerikli olanları olduğu gibi kendiniz de böyle bir koku karışımı yapabilirsiniz.
5- Lavanta ve çay ağacı yağı gibi keskin kokulardan oluşan bir karışımı uygun şekilde sulandırarak bu tarz kokuları kıyafetlerinize uygulayabilir ve sineklerin yaklaşmasını önleyebilirsiniz.
6- Özellikle balkon veya cam kenarlarındaki saksılardaki fesleğen, limon otu, nane, lavanta ve biberiye gibi bitkiler de yine sineklerin evlere yaklaşmasını önlüyor.