Gündoğdu, 2014’te Gökçeada’nın karşısında meydana gelen ‘Kuzey Anadolu fay hattının batıya doğru bir gelişmesi’ olarak nitelendirdiği faylanmanın ‘canını sıktığını’ söyledi.
Afetlere karşı hazırlık çalışmaları kapsamında sürdürdüğü, Avcılar Belediyesi’nin düzenlediği Kent Konseyi'nin de destek verdiği ABAG (Avcılar Belediyesi Afet Gönüllüleri) Projesi'nin her ay düzenlediği eğitim toplantılarının sonuncusu Cihangir Mahallesi’ndeki Kent Evi’nde yapıldı. Kent Konseyi Başkanı Mert Ali Ak, tüm toplumun afetlere hazırlık amaçlayan bu çalışmalara katılmasını isterken, tek amaçlarının farkındalık oluşturmak olduğunu söyledi. Jeofizik uzmanı Yard.Doç.Dr. Oğuz Gündoğdu, konuşmasında bozuk, çarpık yapılaşma ve insanların bilgilendirilmemesinin olası felakete karşı riskleri arttırdığını vurgularken, “Normal bir yapılaşma; örneğin Amerika’daki San Andreas Fayı civarındaki yapışma olsa bizim bu kadar riskimiz olmazdı. Fakat 17 yıl içerisinde maalesef bu seviyeye gelemedik. Bunun tek çözümü kentsel dönüşüm” dedi.
Türkiye’deki fay hatlarına değinen Yard.Doç.Dr. Oğuz Gündoğdu, geçmişte MTA’nın petrol arama amaçlı sığ araştırmalar yapan ‘Sismik1’ gemisi ile bilim insanlarının araştırmaları sırasında hazırladıkları haritalar bulunduğunu anlattı. Gündoğdu, ilk kez gösterdiğini belirttiği bir haritayı perdeye yansıtırken şöyle dedi:
“Bunu bir Fransız yapmış. Ortasında Adalar’ın önünde bir fay çıkmış ortaya. Bu başka hiçbir haritada yok. Bu kadar düzgün bir fay çizilmesi insanı kuşkulandırıyor. 1894 İstanbul depremi Marmara Bölgesi’nde tek ismini veren depremdir. 1894’te İstanbul’a olan o depremi acaba bu fay mı yarattı? Bu fayı başka bir haritada görmediğimiz için araştırma gemileri buna pek fazla itibar etmemiş.”
251 YILA GÖRE HESAPLAMA
Yard.Doç.Dr. Oğuz Gündoğdu, izleyicilerden birisinin sorusu üzerine beklenen olası Marmara Depremi’nin büyüklüğünü 0.2 yanılma payı ile 7.5 olarak bulduğunu anlatırken, “Yalova tarafı, Yunanistan yönüne doğru yılda 2-2.5 santim hareket ediyor. 1766’dan 251 yıl geçti. 251 sene 2.5 santimetreden hesapladık, biraz daha matematik var. Yaptığım hesaplara göre 0.2 yanılma payı ile 7.5 çıktı. Yani büyüklüğü 7.3-7.5 arasında. Büyüklük ve şiddet ayrı konular. Şiddeti tam sayı ile söylüyorum Avcılar 17 Ağustos depremini 9, Bakırköy 8 şiddetinde hissetti” karşılığını verdi..
1999’DAKİ ANORMALLİK VE UMUT
Yard.Doç.Dr. Oğuz Gündoğdu, 1999’daki Marmara Depremi’nin Avcılar’daki etkisinin hissedilmesinde bir anormallik olduğuna dikkat çekerken, “Deprem dalgaları Avcılar’a gelince büyüdü” dedi, yapılan çalışma ve hazırlanan raporların belediyeye iletildiğini söyledi. Olası yeni deprem için Avcılar için umut bulunduğunu ifade eden Yard.Doç.Dr. Gündoğdu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“KADIKÖY, ÇOK DAHA TEHLİKELİ”
“1999’daki depremin yönü tam karşıdan yani deprem dalgaları Gölcük tarafından geliyordu. İzlediği yolda bir yansıma buldu veya gelip iki zon içinde kaldı. İki zon arasında kalınca frekansı çok arttı, genliği büyüdü. Olmadık hasarlar yaptı. Ama bu hasarlar Avcılar’ın her tarafında yok. Belirli yerlerde E5’in sağı solu, ve bir mahallede var. Denizden yamacı çıktıktan sonra hemen hemen hasar yok. Bu tabii yersel koşullarda özel bir durum. Beklenen yeni deprem şimdi Avcılar’ın yanında kalıyor. Avcılar’ın yanında kalınca o kadar şiddetli hissetmeyeceğiz. Deprem dalgaları ‘Makaslama’ attığı zaman elips şeklinde hasar yayılıyor. Kırılma 251 yılda biriken enerji bitinceye kadar devam edecek. Buradaki hasar elips şeklinde oluyor. Hasar yani bu tarafa doğru şiddeti hemen azalıyor mesafeye bağlı. Avcılar’a göre Kadıköy çok daha tehlikeli. Çünkü istikamet olarak fayın tam karşısında kalacaklar. Gölcük’te olan depremde Adapazarı çok daha fazla hasar aldı. Ama kameralar falan oraya az gittiği için pek bilinmiyor. Bunun nedeni birincisi zemin faktörü, ikincisi tam depremin karşısında kaldılar. Bütün ivmesini, her şeyini aldılar.”
“CANIM SIKILDI”
Yard.Doç.Dr. Oğuz Gündoğdu, 2014’te Gökçeada’nın haritada sarı renkte gösterdiği ‘faylanma’ görüldüğünü bunun Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın batıya doğru bir gelişmesi sonucu olduğunu söyledi. Gündoğdu, “Bu gelişmeden sonra Marmara’da her şey değişmeye başladı. Benim canımı sıkacak şeyler de oluşmaya başladı. 2015’te sarı ile gösterilecek aktivite başladı. Bu ters fay. Yani bir yerde sıkıştıran mekanizma oluşuyor. Bu sıkıştıran mekanizma olması doğal çünkü. Kuzey Anadolu Fayı kuzeye doğru sıkıştırma meydana getiriyor” dedi.
Avcılar Belediye Başkanı Handan Toprak Benli, doğa olaylarının üstesinden gelinemediği takdirde ‘Afet’ olarak nitelendirilebileceğini bu nedenle eğitimden her alana kadar önlem alınması gerektiğini söyledi. Deprem riski gerçeğini göz önüne alarak Avcılar’daki eski ve yorgun binaların yenilenmesi için çalıştıklarını anlattı. Başkan Toprak Benli, binaların yenilenmesindeki en büyük engelin binalara en fazla 4 kat izni verilmesi olduğunu hatırlatırken, “Oy birliği ile gönderdiğimiz Nisan ayına kalan İBB’deki imar planı onayı ile Avcılar’daki eski binalar mevcut kat sayısı korunarak yani 1982 planlarındaki katları ‘Müktesep hak’ kabul edilerek yenilenebilecek” dedi.
dha