ABD'nin İran'a yönelik ambargosunu deldiği iddiasıyla tutuklanan Türkiye ve İran vatandaşı iş adamı Reza Zarrab, eski Halkbankası Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla'nın tek sanık olarak yargılandığı davada 'tanık' sıfatıyla hâkim karşısında. Zarrab'ın ifadesinin en az iki gün sürmesi bekleniyor.
Zarrab savcılık makamına Ahmet Alacacı adlı bir kuyumcunun kendisine altın ihracatı yönetmi ve Halkbank'ta açılan hesapla transferlerin gerçekleştirilebileceğini söylediğini aktardı. Zarrab ifadesinde, eski Halkbank Genel Müdürü Süleyman Aslan'ın, eşi Ebru Gündeş'in ünlü bir isim olması nedeniyle başlangıçta kendisiyle çalışmak istemediğini söyledi. Zarrab, daha sonra konuyu dönemin Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'a taşıdığını ifade etti. Zarrab, Halkbank ile bağlantının kurulması için Zafer Çağlayan'a toplamda 45 ila 50 milyon Euro, 7 milyon dolar, 2,4 milyon Türk Lirası ve 300 bin İsviçre Frankı rüşvet verdiğini söyledi.
Zarrab ifadesinde, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın damadı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'ın genel müdür olduğu Çalık Holding'e ait Aktif Bank'ta hesap açtırmak için eski AB Bakanı Egemen Bağış'tan yardım istediğini söyledi. "Bağış aracılığıyla Aktif Bank Genel Müdürü ile görüştüğünü ve bu sayede bankada hesap açtığını" belirten Zarrab, "Hesap günlük 5-10 milyon Euro'luk işlem hacmi ile başladı" ifadesini kullandı.
Söz konusu dönemde milletvekili olmayan ve hükümette yer almayan Berat Albayrak'ın ismi de davanın jüri adaylarına "Tanıyor musunuz?" diye sunulan listede yer alıyor.
Zarrab, davanın tutuklu sanığı eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla hakkında ise "Yaptırım kuralları hakkında bankadaki en bilgili kişi. Oluşturduğumuz yapının Amerikan yaptırımlarıyla uyumlu gözükmesi için katkıda bulundu" diye konuştu.
Canlı Blog:
23:50 - Reza Zarrab: Bana altın ticaretiyle ilgili gümrükte nasıl yalan beyan vereceğimi bizzat Süleyman Aslan (dönemin Halkbank genel müdürü) ve yardımcısı Hakan Atilla (Aslan’ın yardımcısı) anlattı.
Zarrab'a göre Halkbank'tan Aslan ile sanık Atilla, kendisine gümrük beyannemesinde İran destinasyonlu altın ticareti yapıldığının yazılması gerektiğini söyledi.
Hakimin "İran'a altın gönderdin mi?" sorusuna Zarrab, "Hayır" yanıtını verdi.
23:40 - Zarrab: Aslan İran yaptırımlarının ne olduğunu biliyordu
Zarrab, İran Ulusal Petrol Şirketi'ne gitmesi gereken bir paranın kendi hesabına gelmesinden ötürü Halkbank yetkililerine sinirlendiğini anlatıyor.
Ayrıca Halkbank'ın eski genel müdürü Aslan'ın ve Halkbank'ın yaptırımların ne olduğunu ve hangi işlemlerin yaptırımları deleceğini bildiğini aktarıyor
23:30 - Reza Zarrab: Halkbank'a gelen para Euro ve Türk Lirası olarak Denizbank'a gönderiliyordu
23:20 - The Dailybeast muhabiri Katie Zavadski, Twitter hesabından Zarrab'ı tercüme eden tercümanlardan birinin çeviri yanlışları yaptığını bildirdi. Zavadski'nin aktarımına göre, Zarrab birden çok kez tercümanı düzeltti. Zarrab'ın düzeltme yaptığı konulardan biri Halkbank'tan kredi istemesi, diğer konu ise İran işlemleri ile ilgili olan bölüm.
23: 15 - Zarrab altın ticaretinin nasıl işlediğini anlatıyor: Amaç İran'ın uluslararası borcunu ödemekti
Zarrab, altın ticaretini şema üzerinden anlatıyor: "Ticaret önce İran'ın Türkiye'ye ham petrol ve gaz satmasıyla başlıyor.
"İran Ulusal Petrol Şirketi (NIOC) petrolün satışını Tüpraş'a, gazınkini Botaş'a yapardı. Onlar da NIOC'ye para borçlu olurdu.
"Tüpraş, Botaş, NIOC'nin Halkbank'ta hesapları var."
Daily Beast'in muhabiri Katie Zavadski, bundan sonraki tweetlerinde paranın nasıl Halkbank'a geldiğini anlatıyor. Halkbank'a gelen paranın Zarrab'ın ifadesine göre Halkbank'tan çıkışı euro ve Türk Lirası olarak DenizBank'a gelişiyle yapılıyor.
Daha sonra Zarrab’ın Türkiye’deki şirketi Royal Group’tan aldığı altının Dubai’deki şirketine gittiği belirtiliyor.
Altının satılıp nakde çevrilecek konuma geldiği aktarılıyor. Zarrab, İran’ın altına ihtiyacı olmadığı için ülkenin borçlarını ödemek adına nakde çevrilen bir paraya ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.
Halkbank’taki bir yetkilinin Zarrab’a İran’ın altın ticaretinde son durak olarak gösterilmesi gerektiğini söylediği ifade ediliyor. Burada parmaklar Halkbank'ın eski genel müdür yardımcısı Atilla’yı gösteriyor.
Dubai’de yapılan işlemler aracılığıyla İran’ın uluslararası borçlarının ödenmesi amaçlanıyor.
Hakim Berman’ın paranın kurtarılması için kaç işlem yapılması gerektiği sorusuna Zarrab, “En az 10 işlem” cevabını veriyor.
Zarrab, bütün bu sistemin Halkbank’ta sıkışmış olan İran parasını kurtarmak, böylece İran'ın dünya çapındaki borçlarını ödemek amacıyla tasarlandığını anlatıyor.
23:10 - Duruşmaya verilen 5 dakikalık aranın ardından, Süleyman Aslan'ın sekreteriyle olan telefon görüşmesine ilişkin ses kaydı mahkemeye delil olarak sunuldu. Duruşma hâkimi davaya 1 saat daha devam edileceğini açıkladı.
23:00 - Reza Zarrab'ın salonda yaptığı çizim savcılık tarafından deliller arasına alındı; daha sonra kamuya sunulabilecek.Şema daha sonra kamu ve basına açıklanabilecek. Zarrab tanık kürsüsüne geri döndü.
22:40 - Reza Zarrab: NIOC'un Sermayeh Döviz'e gönderdiği uluslararası transfer benim ofisime gelirdi, bu bir ödeme talimatıydı. Benim elemanlarım valizlerle Royal ofisine gider ve valizleri [altın] doldurarak geri gelirdi.
22:30 - ABD'li gazeteci Adam Klasfeld, "Zarrab jüri için şemayı çizerken rahat ve amirane görünüyor. ABD federal mahkemesinde hapishane üniforması giyiyor olmasa bir şirketin yönetim kurulu toplantısını yönetiyor sanılabilirdi" yorumunda bulundu.
22:20 - 'Zarrab bir mukavvanın üzerine altın ticaretinin nasıl işlediğini göstermek için bir şema çizecek. Tanık sandalyesinden çizimi yapmak için kalktı.'
22:10 - Zarrab, İran Milli Petrol Şirketi’yle bağlantılarını anlatıyor. Bu bağlamda bir paravan şirketten bahsediyor.
22:05: Zarrab rüşvet verdiği kişiler arasında Çağlayan'ın aile üyelerinin de bulunduğunu söyledi. Savcılık kanıt olarak Çağlayan'ın kardeşine ait, İran'la ticaretten yarar sağladığına dair 2,4 milyon liralık faturayı gösterdi. Savunma makamı delilin gerçek olmadığını iddia etti. Hâkim itirazı reddetti.
22:00 - Zafer Çağlayan'ın hangi yollarla para aldığı soruldu. Zarrab, Çağlayan'a nakit, değerli eşya ve banka havalesi yoluyla rüşvet verdiğini söyledi.
21:50 - Zarrab duruşmaya verilen aranın ardından tanık olarak mahkeme salonuna geri döndü. Duruşmanın ilk kısmında Zarrab'ın ayaklarında yer alan zincirlerin çıkarıldığı aktarıldı.
21:45 - Duruşma yeniden başladı.
21:29 - Öğle arası sona ermek üzere. Fotoğraf çekmenin yasak olduğu mahkeme salonunda savcının üzerinde çalıştığı bir şema dikkat çekiyor. Davada anılan şahısların isimlerinin bulunduğu şemada en tepede eski İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ve İran'ın ruhani lideri Ali Hamaney yer alıyor. Onların altında dönemin İranlı yetkilileri bulunuyor. Daha altta, savcının bazı kutuları soru işaretiyle boş bıraktığı kısımda ise Atilla, Aslan, Çağlayan ve Zarrab var. Savcıyla işbirliği yapmaya başlayan Zarrab'ın bu isimlerin altında gösterilmesi dikkat çekiyor