Bosnalı yönetmen Una Gunjak'ın ilk uzun metrajlı filmi olan Excursion'ın başrolünde Saraybosnalı bir kız öğrenci olan Iman (Asja Zara Lagumdzija tarafından canlandırılıyor) yer alıyor. Sınıfı bir okul gezisine hazırlanırken, bir 'doğruluk mu cesaret mi' oyunu sırasında bir erkekle yattığını iddia eder. Görünüşte zararsız olan bu yalan ve ardından gelen hamilelik söylentisi, genç kızı kontrolden çıkacak bir skandalın ortasına iter. Bu film Bosna’da çok konuşuluyor. Hem kültürel açıdan hem burada yaşayan insanların yaşadıkları savaş dramının etkileri ile harmanlanıyor. Çocukça bir yalanın nasıl toplumsal bir histeriye dönüştüğünü filmi de deniliyor.
GERÇEK BİR OLAYIN FİLMİ
38 yaşındaki Una Gunjak, filminin ilham kaynağını on yıl önce meydana gelen bir olayda buldu. Banja Luka'dan (Bosna-Hersek-Hırvat Federasyonu ile birlikte Bosna-Hersek'i oluşturan Bosna Sırp Cumhuriyeti'nde) 13 yaşındaki birkaç kız öğrenci Saraybosna'ya yapılan bir okul gezisi sırasında hamile kaldığı haberi sosyal medyada yayılmıştı ve ortalık karışmıştı. Yönetmen Gunjak “Olayın gerçekten yaşanıp yaşanmadığını bilmediğimiz halde, medyada ve sosyal ağlarda yaşanan patlama ve kızlara yöneltilen kınama karşısında şok oldum “Bugün Bosna-Hersek'te kız çocuğu olmanın ne anlama geldiğini ve ataerkil bir toplumda ergenlik çağındaki bir kızın cinselliğini nasıl yaşayabileceğini kendime sordum”
ETNİK VE DİNİ ÇATIŞMALARIN IŞIĞINDA BİR SORUN
Film ile ilgili en çok okunan Hırvat haber sitesi Telegram’ın yorumu ilginç bir ayrıntıyı ortaya koyuyor; “Bosna toplumunda başarısız bir eğitim sistemi, etnik gruplar arası gerilimler ve dinin günlük yaşama dahil edilmesi gibi bir dizi sorunu ele alacak şekilde tasarlandı”. Bir başka yayın organı ise bu sorunun sadece bu topraklara ait olmadığını siyaseten muhafakazarlaşmaya ve radikalleşmeye meyillenen tüm toplumlarda yaşandığını belirtiyor.
SAVAŞIN ETKİSİNDE BİR GERÇEK
Excursion’ filminin yönetmeni Gunjak Saraybosna Radyosu’na film ile ilgili verdiğimi demeçte; “"Bu belki de en bariz şekilde 1992-1995 savaşından [eski Yugoslavya'nın dağılmasına eşlik eden çatışmalardan biri] otuz yıl sonra hala siyasi olarak işlevsiz bir ülke olan Bosna-Hersek'te görülüyor. Ancak aynı olgu, birçok Avrupa ülkesinde, özellikle Akdeniz çevresinde ve Balkanlar'da ve hatta ötesinde de gözlemlenebilir” diyor Gunjak. Bu arada yönetmen bir başka gerçeğin daha altını çiziyor;” "Onlara çok erken yaşlarda cinsel içerik sunuluyor, ekonomi ve bazı kültürel modeller bu eğilimi teşvik ediyor ve toplum bunu değiştirmek için çok az şey yapıyor, bu şizofrenik dünyanın kurbanı olan çocukları kınamayı tercih ediyor”
KENDİNİ ÇEVRELEYEN TUTUCULUĞA KARŞI
Filmin baş rol karakteri İman. Yönetmen ; “İman biraz garip bir kızı ama marjinal değil. Sadece kendisini çevreleyen kurallara karşı çıkıyor” diye tarif ediyor. Bu filmde oynayan tüm genç oyuncular Sarajevo’lu olması filmi daha önemli kılıyor.