Türk Lirası bu yılın başından beri Amerikan Doları'na karşı yaklaşık yüzde 25 değer kaybetti.
Bu yüzden seçimlerin ardından Türk Lirası'nın ve diğer Türk varlıkların nasıl bir yön izleyeceği merakla bekleniyor.
Amerikan yatırım bankası JP Morgan seçimlerle ilgili olarak, "Türkiye: Parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimleri beklendiğinden daha sıkı geçecek" adıyla bir rapor yayımladı.
Raporda, bu seçimlerin sonuçlarını tahmin etmenin zor olduğu belirtildi.
JP Morgan'ın ana senaryosu, AKP ve MHP ittifakının parlamentoda çoğunlukta olması ve Erdoğan'ın seçimleri kazanması olarak ortaya kondu ancak AKP ve MHP ittifakının çoğunluğu kaybetmesi ihtimalinin arttığı aktarıldı.
'Küresel risk iştahına bağlı'
Raporda herhangi bir seçim sonucuna yönelik piyasa tepkisinin küresel risk iştahına bağlı olacağı vurgulandı.
Seçimlere dair üç senaryo olduğu, her senaryonun ise avantajları ve dezavantajları olduğu kaleme alındı.
Cumhur İttifakı'nın parlamentoda çoğunlukta olması ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın seçimleri kazanması ihtimalinin politikalar cephesinde ve siyasi açıdan süreklilik anlamına geldiği ancak diğer yandan Merkez Bankası üzerinde baskının sürmesi ve iktidarın tek bir elde yoğunlaşması demek olduğu aktarıldı.
AKP ve MHP ittifakının parlamentoda çoğunluğu kaybetmesinin ise farklılıkların birlikte barınması, daha güçlü bir güçler ayrılığı, Merkez Bankası gibi kurumların daha özgür olması anlamına geleceği ifade edildi. Ancak bu senaryoda da siyasi açmazın ve yeni seçimlerin ortaya çıkabileceği belirtildi.
Erdoğan'ın seçimleri kaybetmesi ve AKP-MHP iktidarının çoğunluğu kaybetmesi olarak ortaya çıkan üçüncü senaryonun ise yeni bir başlangıç anlamına geldiği ancak muhalefetin ekonomi politikalarının net olmamasının yeni belirsizlikler doğurduğu vurgulandı.
'Riskler artabilir'
Morgan Stanley tarafından yayımlanan Orta ve Doğu Avrupa, Ortadoğu ve Afrika bölgesine ilişkin raporda ise "Türkiye'de 24 Haziran'da düzenlenecek parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimleri bölgedeki en önemli gelişme olacak" denildi.
Raporda Cumhur İttifakı'nın çoğunluğu kaybetmesi ve Erdoğan'ın seçimleri kazanması olarak değerlendirilebilecek birliktelik senaryolarının ön plana çıktığı ancak Morgan Stanley'nin baz senaryosunun Cumhur ittifakının çoğunluğu ve Erdoğan'ın seçimleri kazanması olduğu aktarıldı:
"Son dönemde yapılan anketler birliktelik senaryolarını ön plana çıkarsa da, bizim baz senaryomuz Cumhur İttifakı'nın parlemantoda çoğunluğu kazanması ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın yerini koruması.
"Her ne kadar ana senaryomuz olmasa da bir birliktelik senaryosunda politik gerilimlerin artması riski, yapısal reformlarda ilerleme yaşanmaması, erken seçim ve genişlemeci mali politika olasılıklarına ilişkin risklerin artmasını bekleriz.
"Erdoğan'ın cumhurbaşkanı olduğu ve AKP'nin çoğunlukta olduğu parlamento ise büyük olasılıkla sıkı para politikası ile birlikte değişim göstermeyen bir maliye politikası kombinasyonu anlamına gelecektir."
'Risk primi yükselebilir'
İsveçli yatırım bankası Nordea ise raporunu, "Modern Türkiye tarihinin en önemli seçimi" başlığıyla yayımladı.
Raporda, Erdoğan'ın birinci turda kazanmasının 'ülkenin içinde olduğu kur krizi ve kırılgan ekonomi' yüzünden çok mümkün olmadığı öne sürüldü.
Türkiye'de çok sayıda kişiye göre ekonominin en önemli sorun olarak görülmesinin Erdoğan'ın ilk turda yüzde 50'den fazla oy almasını mümkün kılmadığı yorumu yapıldı.
Erdoğan'ın ikinci turda kazanmasının ancak Cumhur ittifakının parlamentodaki çoğunluğunu kaybetmesinin yüksek bir olasılık olduğu kaydedildi.
Seçim sonuçlarına piyasaların nasıl tepki verebileceği ise şu şekilde açıklandı:
"Erdoğan'ın Merkez Bankası üzerinde düşük faiz baskısı, Türk Lirası'nın bu kadar zayıf olmasının ana sebebi. Bu yüzden Erdoğan'ın birinci turda ve parlamentoda kaybetmesinin en piyasa yanlısı sonuç olacağı tahmininde bulunulabilir.
"Ancak Erdoğan'ın en azından ikinci başkanlık turunda kazanacağı göz önüne alınırsa parlamentoyu dağıtacağı ihtimali ortaya çıkıyor, bu yüzden Erdoğan'ın parlamentoda kaybetmesi ihtimali siyasi belirsizlik ve tıkanmışlık ortaya çıkardığından piyasalar için en kötü senaryo denebilir.
"Böyle bir durumda Euro/TL kurunun tüm zamanların rekoru olan 5,70 seviyesinin üzerine çıkması ve Türkiye risk priminin yükselmesi söz konusu olabilir."
Erdoğan'ın birinci turda kazanması ve parlamentoda çoğunluğu elde etmesinin piyasalar tarafından olumlu karşılanacağı, ancak bunun beklenen bir sonuç olması dolayısıyla Türk Lirası'nda sınırlı bir olumlu hareketin olacağı aktarıldı.
Erdoğan'ın ikinci turda kazanması ve parlamentoda çoğunluğu elde etmesinin başlangıçta olumlu bir tepki yaratacağı, ancak liranın şu anki gidişatına dair hikayeyi değiştirmeyeceği vurgulandı.
Seçimlerin sonucu ne olursa olsun Türkiye'ye siyasi belirsizliğin hakim olacağı aktarıldı.
'CHP adayının kazanmasıyla kur düşebilir'
Rabobank Stratejisti Piotr Matys tarafından kaleme alınan raporda ise Erdoğan'ın ilk turda seçilmesi ve AKP'nin meclis çoğunluğunu kazanması durumunda Dolar/TL'nin 5'in üzerine çıkabileceği öngörüsünde bulunuldu.
Bunun yanında CHP'nin adayı Muharrem İnce'nin kazanmasının Dolar/TL'de 4 seviyesine düşüşü tetikleyebileceği kaydedildi.
Erdoğan'ın cumhurbaşkanı seçilmesi, buna karşın AKP'nin meclis çoğunluğunu kaybetmesi senaryosunda ise Dolar/TL'de ılımlı bir düzeltme beklediğini kaydeden Matys, kurun 4,4480/4,4470 seviyesine çekilebileceğini tahmin etti.
Credit Agricole Gelişen Piyasalar Araştırma ve Strateji Direktörü Sebastien Barbe'ye göre ise TL, sonuç ne olursa olsun baskı altında kalmaya devam edecek.
(BBC Türkçe)