Sosyal medya erişiminde kesinti dünyada olduğu gibi Türkiye’de de iletişimi aksatırken, bu mecralara ne kadar bağımlı olduğumuz bir kez daha ortaya çıktı.
Milliyet'ten Hanife Baş'ın haberine göre, 7 saate yakın süren kesinti insanların bir kez daha bu mecralara bağımlılığını gündeme getirdi. Birkaç saat bunları kullanamamanın insanlarda endişe yarattığı da görüldü. Pek çok kişi internet bağlantısı olmadığında ya da sosyal medyadan uzak kalınca huzursuz ve yoksunluk hissediyor. Bu üç mecra olmayınca iletişim, eğlence ve işler de kesintiye uğradı. WhatsApp gruplarında bildirim yapılamadı, davetler gönderilemedi, iş için kullananların işleri aksadı.
Alternatiflere hücum
Bu kesinti sonrasında ‘eskiden WhatsApp mı, Facebook mu, Instagram mı vardı’ soruları da sorulmaya başlandı. 17 yıllık geçmişi olan sosyal medya ve 11 yıllık geçmişi olan anında mesajlaşma iletişim, eğlence hayatımızı ve iş yapış şekillerimizi tümden değiştirdi.
Facebook 2004, WhatsApp 2009, Instagram ise 2010 yılında kuruldu. Yani sosyal medyanın geçmişi 17 yıl önceye gidiyor. Tam yaygın kullanımı ise son on yılda gerçekleşti. Facebook’un 3 milyara, Instagram’ın 1 milyara, WhatsApp’ın ise 2 milyara yakın kullanıcı sayısı var. 7 saatlik kesinti milyarlarca insanın hayatını etkilerken, bu mecraların hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline geldiği de bir kez daha görüldü.
Facebook, Instagram ve WhatsApp’a erişim sıkıntısı sırasında alternatif mecralara hücum yaşandı. Twitter, Linkedin ve TikTok etkilenmedi. Sosyal mecra olarak daha çok buralar kullanılırken, anında mesajlaşma uygulamaları olarak da Telegram, BiP ve Signal’e yönelim görüldü.
Özellikle Telegram çok popüler oldu. WhatsApp’ın güvenlik açıklamaları sırasında pek çok kullanıcının indirdiği Telegram kullanımı da yaygınlaşıyor. Turkcell’in geliştirdiği yerli uygulama BiP de çok gözde oldu.
Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan da, attığı tweet’le Facebook, Whatsapp ve Instagram’ın çökmesi sonrasında Whatsapp’ın Türkiye’deki muadili olan anlık mesajlaşma, görüntülü arama uygulaması BiP’in kullanılması için çağrı yaptı.
İlk kez ‘SMS’ kullananlar oldu
7 saat süren bu kesinti insanların alternatif platformları cep telefonlarına indirerek alternatif olarak tutmaları gerektiğini bir kez daha gösterdi. Ayrıca operatörlerin kısa mesaj servisleri de bir kez daha gözde oldu. Uzun zamandır ilk kez SMS kullandığını belirtenler var.
7 saatlik kesinti sosyal medya tarihindeki en büyük kesintilerden oldu. Dünyadaki en büyük kesinti en son haziran ayında yaşanmıştı. İnternetteki kesinti nedeniyle dünyanın pek çok önemli sitesine erişim sağlanamamıştı. Ancak bu kesinti sadece bir saate yakın sürmüştü.
Kendi servetini eritti
Facebook, WhatsApp ve Instagram’daki çökme, patron Mark Zuckerberg’in de servetini eritti. Bu kesintiler sonrasında Zuckerberg’in serveti üç saatte 6.7 milyar dolar eridi.
Zuckerberg, Forbes Real-Time verilerine göre dünyanın en zenginleri listesinde altıncı sıraya düştü. Facebook servislerinde geçici olarak yaşanan kesinti şirketin hisselerinde sert düşüş yarattı.
Şirketin hisselerinde yüzde 6-15 arasında düşüş görüldü.
Facebook’un altyapı direktörü Santosh Janardhan, erişim engelinin, hatalı bir konfigürasyondan kaynaklandığı ve kullanıcı verilerinin çalındığına dair bir delil bulunmadığı açıklandı.
‘Bağımlılıktan kurtulmak şart’
Uzmanlar sosyal medya bağımlılığından kurtulmak isteyenlere şu önerilerde bulunuyor:
Bu mecralarda harcadığınız zamanı sınırlandırın.
Güne sosyal medyayla başlamayın.
Uygulama bildirimlerini kaldırın.
Gerekli zamanda ve anlamlı gönderileri paylaşın.
Kullanımı azalttığınızda elde edeceğiniz kazanıma odaklanın.
Sosyal medyadan biriyle iletişim kurmak yerine onu arayın.
Kullandığınız uygulama sayısını azaltın.
Yemek yerken sosyal medyaya bakmayın.
Bazı günler kendinize sosyal medya detoksu yapın, hiç kullanmayın.
Okuma, müzik, film ve yürüyüşe daha fazla zaman ayırın.
Yeni hobiler edinin.
Yeni arkadaşlar edinin.
Günlük tutmaya başlayın.
Influencer’ların maddi kaybı var
Dijital İletişim Araştırmacısı Doç. Dr. Ali Murat Kırık, kesintinin iletişim sorunlarının yanında ekonomik olarak da çöküntü yaşanmasına neden olduğunu söyledi. Kırık, "Facebook platformlarının çevrimdışı olduğu her saniye 3.700 dolar kaybediyor.
E-ticaret şirketleri, bankalar, yemek siteleri, alışveriş platformları müşterilerine sponsorlu reklamlar aracılığıyla ulaşıyor. Bu durum ister istemez dijital bir ekonomi oluşturuyor.
Bu çöküntü ciddi maddi kayıplara da neden oldu. Fenomenler ve influencer'ların da büyük kayıplar yaşadığı bir gerçek. Bu durum yerli ve milli teknolojilere yönelik somut adımlar atılması gerektiğini de ortaya koydu" dedi.