AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısı sonrasında yılbaşı yasaklarını duyurmuştu.
Erdoğan, yılbaşında 4 günlük sokağa çıkma yasağı uygularken, yılbaşı kutlamalarına ilişkin de “Bir defa bu tür partiler, otellerde-villalarda olsun... Tüm güvenlik güçlerimiz her türlü tedbiri alacak. Bunlara müsaade etmemiz mümkün değil. İstihbaratımız nerede bu tür şeyler olduğunu tespit ederse oralara gerekli operasyonu yapar” ifadelerini kullanmıştı.
Erdoğan’ın “İstihbaratımız nerede bu tür şeyler olduğunu tespit ederse oralara gerekli operasyonu yapar” şeklindeki sözlerinin ardından, bazı valiler ve devlet yetkililerince de yılbaşı kutlamalarına ilişkin benzer açıklamalar yapıldı.
Hükümetin bu yöndeki açıklamaları akıllara, “Yılbaşı akşamı polis kapıyı çalar mı” sorusunu getirdi. Yılbaşı akşamı polis kapıyı çalabilir mi? Eğer polis kapıyı çalarsa yurttaş ne yapacak?
‘GENELGE GEREKÇE GÖSTERİLEREK ARAMA YAPILAMAZ’
Hukukçular Serkan Günel ve Kazım Yiğit Akalın cevapladı
Avukat Günel, “Her şeyden önce idarenin düzenleyici işlemlerinden olan genelgelerle suç ve ceza yaratılamaz, bu Anayasal bir kuraldır” derken, Avukat Akalın ise, “Genelge gerekçe gösterilerek konutta arama yapılması mümkün değildir” dedi.
Avukat Kazım Yiğit Akalın: “CMK’nın 119. maddesi uyarınca konutta, işyerinde ve kamuya açık olmayan kapalı alanlarda arama, hakim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının yazılı emri ile yapılabilir.
Yani kolluk amirinin emri ile dahi konutlarda arama yapılamaz. Arama kararı da yine CMK’nın 116. maddesi uyarınca, şüphelinin yakalanması veya suç delili elde edilmesi amacıyla yapılabilecektir.
Bir başka ifadeyle, herhangi bir suça ilişkin olarak şüphelinin yakalanması ya da delil elde edilmesi durumu yoksa, Hakim veya Cumhuriyet savcısı da arama kararı veremeyecektir. Dolayısıyla, Genelge gerekçe gösterilerek konutta arama yapılması mümkün değildir”
'POLİS UYARABİLİR AMA GİREMEZ'
Avukat Serkan Günel: “Mevcut koşullarda yılbaşı partisi adı altında ev araması yapmak kanuna aykırıdır ancak Kabahatlar Kanunu kapsamında evde aşırı gürültü olursa evlere uyarı için gidilebileceğini bu kapsamda eve gelen polisin içerde korona önlemlerine aykırı bir düzen varsa uyarıda bulunabileceğini ancak evde arama yapamayacağını düşünenlerdenim.
Yine de son olarak insanlarımızın doğal hukuk kuralları kapsamında kendilerine ve başkalarına zarar vermeyecek şekilde korona önlemlerini alarak yılbaşı kutlamasını önermekteyim.
Her şeyden önce idarenin düzenleyici işlemlerinden olan genelgelerle suç ve ceza yaratılamaz, bu Anayasal bir kuraldır ancak maalesef son zamanlarda bu yanlış uygulama yerleşti. İkinci olarak konuta ve işyerinde arama ve el koyma işlemleri CMK 116 ve devamında düzenlenmiş olup yapılacak bir aramanın bu kanundaki şartları haiz olması gerekir.
Buna göre ‘yakalanabileceği veya suç delillerinin elde edilebileceği hususunda makul şüphe varsa şüphelinin veya sanığın üstü, eşyası, konutu, işyeri aranabilir’ başka bir deyişle öncelikle bir soruşturma ve o soruşturmada şüpheli olan biri olması gerekir arama için mevcut koşullarda yılbaşı partisi adı altında ev araması yapmak kanuna aykırıdır, bazen bir bölgede tehlike ihbarları kapsamında araç ve üst aramalarına ilişkin genel kararlar alındığını görüyoruz ki bunun da anayasa ve yasalara aykırı olduğuna dair pek çok karar mevcut.
Bu kapsamda ancak Kabahatlar Kanunu kapsamında evde aşırı gürültü olursa evlere uyarı için gidilebileceğini bu kapsamda eve gelen polisin içerde korona önlemlerine aykırı bir düzen varsa uyarıda bulunabileceğini ancak evde arama yapamayacağını düşünenlerdenim.
Kaldı ki korona kapsamında girilecek bir evde ne aranacağı sorusu da cevapsızdır bir evde kaç kişi yaşayabileceğine ilişkin bir kural mevcut değil ve herkes de yaşadığı eve ikametgahını aldırmamakta bunun için yasa bir süre tanımış durumda. Yine de son olarak insanlarımızın doğal hukuk kuralları kapsamında kendilerine ve başkalarına zarar vermeyecek şekilde korona önlemlerini alarak yılbaşı kutlamasını önermekteyim.”
Kaynak: OdaTV