Dr. Özgür Şamilgil
Ramazan ayında çocuklarının oruç tutmasını isteyen aileler ve bu isteğe olumlu bakan çocuklar bazı noktalara dikkat etmelidir. Aileleriyle ortak bir şeyler paylaşmak hevesi ve kendini büyümüş hissetme isteğiyle oruca başlayacak olan çocukların öncelikle yarım oruç, tekne orucu tutmalarında fayda vardır. Doğrudan doğruya yaz mevsiminde, sıcakta, 17 saat kadar birdenbire aç kalmak çocuğun sağlığını çok olumsuz etkileyebilir. Çocukların metabolizması erişkinlerden tamamen farklıdır büyümeye programlı bir metabolizma temel besin elementlerinden protein yağın şekerin ve özellikle vitaminlerin dengeli bir şekilde ve mutlaka düzenli olarak alınmasını gerektirmektedir.
Özellikle yaz aylarında okullar kapandıktan sonra dış aktivitelerde çok daha fazla vakit geçirmekte olan çocukların, besin, vitamin, mineral ve özellikle su ihtiyaçları önemli ölçüde artmaktadır. Bunun yanında yaz dersleri veya kursları alan çocukların zihin yeteneklerinin körelmemesi ve aktif olarak derse katılımlarının sağlanabilmesi için su ve enerji ihtiyaçlarının karşılanması şarttır. Bu durumdaki çocukların başarılarının azalmaması, olumsuz etkilenmemesi için oruç tutmamaları tavsiye edilir. Aksi durumda dikkat eksikliği, sinirlilik, huysuzluk, unutkanlık, baş dönmesi, göz kararması, idrar azalması, çarpıntı ve aşırı uyuklama şikayetleri gelişebilir. İstanbul Florence Nightingale Hastanesi, Sağlıklı Yaşam Merkezi Direktörü Uzm. Dr. Özgür Şamilgil ramazanda çocukların sağlıklı bir oruç tutabilmesi için izleyecekleri adımları açıklıyor;
Ne yapmalı ne yapmamalı?
İlk günler çocuklar sahura mutlaka kaldırılmalı, fakat iftara kadar beklemeden öğlen ya da öğleden sonra bir öğün etli sebze yemeği, bulgur, ayran, tereyağı, bakliyat gibi tok tutacak özellikte yemek yenmeli, mutlaka su içilmeli ve bu şekilde vücudun alışmasına fırsat verilmelidir.
İftarda lokmalar çok iyi çiğneyin
İftarda bir anda iyi çiğnemeden lokmaları yutmaları ve fazla gıda tüketmeleri hazımsızlık sorunlarına yol açabilir. Şeker ihtiyaçlarını öncelikli olarak şeftali, karpuz, kayısı, üzüm gibi sulu meyvelerden sağlamaları vitamin ve mineral dengesinin korunmasını sağlayacaktır.
Suya dikkat…
Eğer çocuk dış ortamda sportif faaliyetlerde, oyun ortamında fazlasıyla bulunmak arzusundaysa mümkün olduğunca su ihtiyacının giderilmesi ve aşırı terlemeyle vücudun susuz kalmasına engel olunması şarttır.
Peş peşe her gün oruç tutulması yerine öncelikle, yarım oruç diğer gün oruçsuz bir gün daha sonra vücudun vereceği cevaba göre peş peşe yarım oruçlar şeklinde oruç denenebilir.
Kilo takibine önem verin
Ayrıca çocuklar her gün tartılarak hızlı ve tehlikeli olabilecek şekilde kilo kaybı olup olmadığının, idrar renginin gözlenmesi gereklidir. İdrarın koyulaşması yetersiz su alımına bağlı iltihaplanma ve böbrek yetersizliği riski yaratabilir.
Sahurda fazla miktarda şekerli gıda almamaları konusunda çocuklarınızı uyarın
Bu durumda çok daha kısa sürede acıkacakları, susayacakları, oruca dayanamayacaklarını bilinmelidir.
Çabuk ve uzun süre tok tutacağından sahurda, protein ve yağ ağırlıklı bir beslenme tercih edilmelidir. Yumurta, süt, yoğurt, tereyağı ve peynir mutlaka sofrada bulunmalıdır, bir miktar pekmez ve az miktarda bal tüketilebilir. Karpuz gibi sulu meyveler tercih edilmelidir. Sahurda köfte sucuk gibi tuzlu besinler tüketilmesinin çocuğu kısa sürede susatacağı bilinmelidir.
Uyku önemlidir…
Ayrıca çocukların uykuya ihtiyacının erişkinlerden daha fazla olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle çocukların mümkün olduğunca ramazanda erken yatırılıp uykusunu alması sağlanmalıdır ve ayrıca oruç döneminde de şekerleme yapmaları teşvik edilmelidir.
Güneşe dikkat!
Güneşte uzun süre susuz kalan çocukların baygınlık nöbeti geçirmesi, yani güneş çarpmasına yakalanma olasılıkları yüksektir. Şuur bulanıklığı yaşayabilecekleri unutulmamalı, bu nedenle ailelerinden uzun süre uzakta kalmamaları, kontrol altında tutulmaları şarttır.