Üniversiteler, öğrencilerinin arasında gerçekleştirdikleri oylamalarla kendi birincilerini seçip ödülleri dağıtırken, internetteki çeşitli yayın kuruluşları da düzenledikleri anketlere gelen halk oylarıyla hangi yapımların ve oyuncuların ödüle layık olduğunu tespit etmekte.
Profesyonel jüri bazında olmayan bu tür seçmeler bana göre çok daha gerçekçi ve yansız sonuçlar açığa çıkartmaya müsait. Zira seçmeler birkaç kişinin inisiyatifine bağlı kalmıyor. Doğrudan izleyici kitlesi devreye girdiğinden ve halkın beğenisi öncelik kazandığından ödül de gerçekten hak edene gidiyor. Yani jürilerle yapılanlara nazaran anket usulü seçmelerin birincileri daha şaibesiz!
Olması gereken bu da peki, uygulamada hakikaten bu netlik ve güvenilirlik ne derece geçerli?
ANKET SONUÇLARINDA HİLE Mİ YAPILIYOR?
‘Çalıkuşu’, Burak Özçivit ve Fahriye Evcen hayranları adına Papatya rumuzuyla yazan okurun satırlarına bakarsak, açıklanan birincilikleri pek de oy verenlerin tercihlerini yansıtmamakta. Anket sonuçlarına güvenmeyenler, hile yapılarak dizinin ve oyuncuların hakkının yendiğini iddia etmekte… Haksızlıkları önemseyenler ve ülkemizdeki birinciliklerin nasıl dağıtıldığı konusunda içleri rahat olmayanlar için bu iddia, ciddi bir konu!
Konuyla ilgili olarak yollanan mailde, 2014 yılının Ocak ayı başlarında oylamaya açılan ve 30 Mart’ta sonlandırılan ayaklı gazete sitesindeki anket bitiminde duyurulan sonuçlar iddianın hedefinde. Yazılanlar, ‘Anket sonuçlarında hile mi yapıldı’ diye düşündürmekte.
Oy verdikleri dizinin son ana kadar önde gittiğini söyleyen Papatya, kendilerine haksızlık yapıldığı ve reklam için kullanıldıkları görüşünü şu satırlarla dile getiriyor…
‘‘Biz Çalıkuşu, Burak Özçivit ve Fahriye Evcen hayranları anketin son dakikasına, son anına kadar oy verdik. Bu sitede oylamanın sonuçlarını %lik bazda an be an görebiliyorduk. Son anında dizimiz ve oyuncuları birçok dalda öndeyken; anket öyle bitmişken bi kaç gün sonra site anket sonuçlarını açıkladı ve çoğu sonuçlarda hile yapılmış. Bizler sabahlara kadar uyumadık deli gibi sitelerinin reklamını yaptık oy verin diye. Ama bizim emeğimiz kaldı, bizlere ve oyunculara büyük haksızlık yapıldı.’’
İddia bu! Son ana kadar önde gidenler nasıl olur da seçilemez? Anket sonuçlarında nasıl hile yapılır? Yapılmak istendikten sonra bundan kolay ne var?
Aslında cevaplarıyla düşündüren, gerçekleştirme yöntemlerinin basitliğiyle güldüren bu sorular tam da gündemin konusu… Minareyi çalan kılıfını hazırlar lafı boşuna mı edilmiş?
Gerçi, takip ettikleri diziyi gönülden destekleyenleri bilemem ama pek çoğumuz zarf usulü seçimlerde veya anketlerde, oyların verildiği yerde kalmadığı konusunda hayli talimliyizdir. Bu nedenle ben de, ölçekli reytingler ve jürili festivaller başta olmak üzere, birinciliklere evvel ezel pek güvenmem. Lakin yine de deli gibi ‘Çalıkuşu’na, Burak Özçivit’e, Fahriye Evcen’e oy toplayanların veya başka yapımlarla benzer durumları yaşayanların çabalarının yok sayılmasına da gönlüm razı olamıyor işte.
Öte yandan bu iddiaya karşılık, site yetkilisinden de görüş almak istedim haliyle. Editöre mail atarak gelen eleştiriyi bildirip varsa söyleyecekleri, paylaşmalarını rica ettim. Ancak tarafıma herhangi bir geri dönüş yapılmadı.
‘Sükût, ikrardan mı gelmiştir’ yoksa ‘İsteyen istediğini desin, biz bildiğimizi okuruz’ mantığıyla göz ardı edilip cevaba gerek mi duyulmamıştır, bilemeyeceğim. Ne var ki, sineğin küçüklüğüne rağmen mide bulandırdığı da unutulmamalı!
Hassasiyetler konusunda vurdumduymazlık geçer akçe olsa bile insanların sömürülmesi, zekâlarının küçümsenmesi hoş değil neticede. Hangi mecrada ve hangi alanda olursa olsun, insanların güvenleri karartılmamalı… ‘Kötü Kedi Şerafettin’ durumları yaşatılmamalı.
Böyle iddialar, ‘Bizim üstümüzden bedava reklam yapılıyor’ fikrine saplanan takipçilerinde hayal kırıklığına yaratıp, hem sitelere ve yapılan anketlere güvenleri sarsmakta… Hem de hak edenin hakkının gasp edilmesine yol açmakta. Bu böyle biline…
BU KADAR DENKLİK KILLANDIRIYOR İNSANI
Madem ortada bir iddia var ve bu iddianın aksine bir açıklama da gelmemiş durumda… O halde en iyi çare, bahis konusu yapılan TV Yıldızları Anketi’nin açıklanan sonuçlarına bir göz atmak…
Ne ‘Çalıkuşu’nun, ne Burak Özçivit’in, ne de Fahriye Evcen’in adının yer almadığı sonuç listesi, benzerine Oscar’da bile rastlanmayan tüm kategorilerdeki seçme denkliğiyle çıktı karşımıza.
Birincilerin ilan edildiği yazıda belirtildiğine göre, toplam 41 kategoride 718 adayın yarıştığı anketlerde kullanılan oy sayısı 5 milyonu geçmiş. Anket başına da ortalama 122 bin oy kullanılmış.
Kategorilerinde birinci seçilen yapımlar; Med Cezir, Güneşi Beklerken, Karadayı, Aramızda Kalsın ve Kaçak…
‘Aramızda Kalsın’ın nasıl olup da ‘komedi dizisi’ kategorisinde değerlendirildiğini bir türlü anlayamadığım bu seçme sonuçlarının kadın ve erkek oyunculardaki birincileri de, dallarında birinci yapılan dizilerde rol alan isimler. Aynı şekilde yardımcı kadın ve erkek oyuncular da, yine birinci seçilen dizilerin kadrolarından. Yani başrollerinden, yardımcılarına tekmili birden dizileriyle birlikte birinci!
Bu tarz blok başarılara yurt dışında nadir rastlansa da bizde maşallah gani gani!
‘Eee… Ne olmuş yani? Ankete katılanlar istediklerini seçmiş olamaz mı? Üstelik seçilenler de sevilen diziler’ denebilir.
Evet, gerçekten de birinci yapılanlar ekranların popüler dizileri ve güzel işler. Ayrıca herkes istediğini der, açıkladığı sonuçları da savunur… Buna bir sözümüz olamaz. Seçme özgürlüğü var nihayetinde.
Ama bizim de verilen oylarla oynanmamasını talep etme özgürlüğümüz var! Mesela; ‘Karagül’, ‘Galip Derviş’, ‘Beni Böyle Sev’, ‘Zengin Kız Fakir Oğlan’, ‘Çalıkuşu’, ‘Fatih Harbiye’, ‘Bugünün Saraylısı’, ‘Kurtlar Vadisi Pusu’ gibi çok izlenen yapımların ve diğerlerinin, onca sevilmelerine karşın, seçmeyi yapanlarca neden hiç dikkate alınmadığını düşünmeye hakkımız var. Var oğlu var kısacası…
Hani reklamlardaki bir çizgi karakter, adamların işlerine ve mantıklarına bakıp ‘kıllanıyor’ ya…
Şimdi, yollanan maildeki güvensizlik vurgulaması ve dahi ödül töreni henüz yapılmamış olan bu ‘çok sıralı’ birinciliklere bakıp, geçmişteki gözlemlerimizle birleştirmenin ardından, bizim de kıllanmamız tuttu işte.
Yani bu kadar denk düşer mi her daldaki sonuçlar, diye soruyorum kendi kendime. Muhatap taraftan bir cevap gelmediğine göre soru sormayı da sürdürüyorum…
Onca dizi varken, üstelik reytingleri de gayet iyiyken hiç mi bir tanesinden ödüle değer isim çıkamadı? Birinci yapılan dizilerin dışındakiler arasından, en azından ‘yardımcı’ oyuncu dalında birinciliği hak edecek farklı bir yapım niçin bu seçmece sonuçlarda yer alamadı? Vee iddia edildiği gibi ‘Çalıkuşu’ dizisiyle oyuncularının hakları yendi mi?
Cevabınız varsa bekleriz efemmm…
Anibal GÜLEROĞLU
www.twitter.com/guleranibal