İnsan vücudu doğadaki değişimlere kendini uyarlamak için çok hassas, şaşmaz bir iç saate sahip. Üstelik bu iç saat birçok hücrede var. Bu saatin düzeniyse güneş ışığının göz dibinden beyne ulaşmasıyla sağlanıyor. Kan basıncımızdan vücut ısımıza, barsak hareketimize, beyin fonksiyonlarına, uyku düzenimize kadar birçok otomatik fonksiyonumuz bu sayede hassas bir şekilde sürdürülüyor. İstanbul Florence Nightingale Hastanesi, Sağlıklı Yaşam Merkezi Direktörü Uzm. Dr. Özgür Şamilgil uyanmanın günışığının beyne ulaşmasıyla uyku hormonunun (Melatonin) azalmasına bağlı olmasından dolayı, 1 saatlik farklılık bile tüm sistemlerimizi olumsuz etkilediğine dikkat çekiyor. Yapılan araştırmalar uyanma saatimizdeki 10-15 dakikalık farklılıkların bile önemli olduğu 40 dakikadan fazla farklılıkların ise beyin ve kalp üzerine çok olumsuz etkileri olduğunu gösteriyor.
Yaz saati uygulamasının kalbe etkileri var mı?
Saat farklılığını vücudumuz bir stres olarak algıladığından buna uyum sağlamakta zorlanıyor, artan bazı hormonlara bağlı olarak kan basıncı artışı, kalp ritm bozukluğu ve kalp krizi riskimiz artabiliyor.
Yaz saati uygulamasının biyoritmi bozduğu ve bunun ölüme neden olduğu söyleniyor?
Bazı araştırmalara göre bioritmin yaz-kış saati ayarlaması nedeniyle ilk 1 hafta, kalp krizi oranlarında yüzde 4 artış olduğunu, dikkatsizliğe bağlı trafik kazalarının yüzde 6 arttığımı bunun ölümlere neden olabildiğini gösteriyor. Öğrencilerin sınav başarı oranında düşüşler olduğunu gösteren çalışmalar da var. Ayrıca mutluluk hormonu (seratonin) üretimindeki aksaklığa bağlı depresyon ve intihar girişimlerinde de artış olabiliyor.
Saat uygulamalarına daha rahat geçmek ya da alışmak için öneriler:
Bioritmin yaz saatine daha kolay uyum sağlayabilmesi için birkaç gün önceden 10-15 dk kadar daha erken yatmaya sabah da 10-15 dk erken kalkmaya başlamak, sabahları günışığı altında güneş gözlüğü takmadan yürüyüş yapmak faydalı olabiliyor. Ayrıca sabah güneşi ile uyanabilmek için perdenizin aralık tutulması gerekiyor.